سیر اعلام النبلاء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
| موضوع = [[تاریخ اسلام]]، [[منابع اهل‌سنت]]، [[پیامبر خاتم]]، [[طبقات راویان احادیث نبوی]]، [[رجال]]، [[تاریخ صدر اسلام]]
| موضوع = [[تاریخ اسلام]]، [[منابع اهل‌سنت]]، [[پیامبر خاتم]]، [[طبقات راویان احادیث نبوی]]، [[رجال]]، [[تاریخ صدر اسلام]]
| مذهب = اهل سنت
| مذهب = اهل سنت
| ناشر = * [[مؤسسة الرسالة (ناشر)|مؤسسة الرسالة]] (بیروت، لبنان ۱۴۰۵ ق): ۲۵ جلدی
| ناشر = مؤسسة الرسالة
* [[دار الفکر (ناشر)|دار الفکر]] (بیروت، لبنان ۱۹۹۷م): ۱۷ جلدی
* [[دار احیاء التراث العربی (ناشر)|دار احیاء التراث العربی]] (بیروت، لبنان)
* [[الرسالة العالمیة (ناشر)|الرسالة العالمیة]] (بیروت، لبنان ۱۴۳۸ق): ۳۲ جلدی
* [[دار الکتب العلمیة (ناشر)|دار الکتب العلمیة]] (بیروت، لبنان)
* [[دار ابن جوزی (ناشر)|دار ابن جوزی]]
* [[المکتبة العصریة (ناشر)|المکتبة العصریة]] (بیروت، لبنان): ۱۳ جلدی
* [[دار الحدیث (ناشر)|دار الحدیث]] (قاهره، مصر ۲۰۰۶م): ۱۸ جلدی
* [[بیت الافکار الدولیة (ناشر)|بیت الافکار الدولیة]]
* [[مکتبة التوفیقیة (ناشر)|مکتبة التوفیقیة]] (قاهره، مصر)
| به همت =  
| به همت =  
| وابسته به =  
| وابسته به =  
خط ۳۷: خط ۲۸:
| فهرست جلدها =  
| فهرست جلدها =  
| شابک =  
| شابک =  
| شماره ملی = م‌۷۵-۲۳۹۷
| شماره ملی = 559178
}}
}}
'''سیر اعلام النبلاء'''، کتابی است بیست و پنج جلدی که به [[زندگی‌نامه صحابه پیامبر خاتم]] {{صل}} و [[شناخت]] طبقات [[راویان]] [[احادیث نبوی]] می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر [[شمس‌الدین ذهبی]] است و [[مؤسسة الرسالة (ناشر)|انتشارات مؤسسة الرسالة]] و برخی دیگر از ناشران انتشار آن را به عهده داشته‌اند. این کتاب توسط ناشران مختلف در تعداد جلدهای مختلف به چاپ رسیده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/559178 وبگاه کتابخانه ملی]</ref>
'''سیر اعلام النبلاء'''، کتابی است بیست و پنج جلدی که به [[زندگی‌نامه صحابه پیامبر خاتم]] {{صل}} و [[شناخت]] طبقات [[راویان]] [[احادیث نبوی]] می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر [[شمس‌الدین ذهبی]] است و [[مؤسسة الرسالة (ناشر)|انتشارات مؤسسة الرسالة]] و برخی دیگر از ناشران انتشار آن را به عهده داشته‌اند. این کتاب توسط ناشران مختلف در تعداد جلدهای مختلف به چاپ رسیده است.


== دربارهٔ کتاب ==
== دربارهٔ کتاب ==
خط ۵۶: خط ۴۷:
{{پدیدآورنده ساده
{{پدیدآورنده ساده
| پدیدآورنده کتاب = شمس‌الدین ذهبی}}
| پدیدآورنده کتاب = شمس‌الدین ذهبی}}
== طرح جلد کتاب ==
''<sub>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
{|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left"
|-
|[[پرونده:152649.jpg|75px|link=دار احیاء التراث العربی]]||[[پرونده:152648.jpg|75px|link=دار الکتب العلمیة]]||[[پرونده:152658.jpg|75px|link=مؤسسة الرسالة]]||[[پرونده:152651.jpg|75px|link=مؤسسة الرسالة]]||[[پرونده:152656.jpg|75px|link=الرسالة العالمیة]]||[[پرونده:152655.jpg|75px|link=دار الفکر]]||[[پرونده:152652.jpg|75px|link=دار الحدیث]]||[[پرونده:152657.jpg|75px|link=المکتبة العصریة]]||[[پرونده:152654.jpg|75px|link=بیت الافکار الدولیة]]
|-
|<sub>[[دار احیاء التراث العربی (ناشر)|انتشارات دار احیاء التراث العربی]]</sub>||<sub>[[دار الکتب العلمیة (ناشر)|انتشارات دار الکتب العلمیة]]</sub>||<sub>[[مؤسسة الرسالة (ناشر)|انتشارات مؤسسة الرسالة]]</sub>||<sub>[[مؤسسة الرسالة (ناشر)|انتشارات مؤسسة الرسالة]]</sub>||<sub>[[الرسالة العالمیة (ناشر)|انتشارات الرسالة العالمیة]]</sub>||<sub>[[دار الفکر (ناشر)|انتشارات دار الفکر]]</sub>||<sub>[[دار الحدیث (ناشر)|انتشارات دار الحدیث]]</sub>||<sub>[[المکتبة العصریة (ناشر)|انتشارات المکتبة العصریة]]</sub>||<sub>[[بیت الافکار الدولیة (ناشر)|انتشارات بیت الافکار الدولیة]]
|-
|[[پرونده:152660.jpg|75px|link=دار ابن جوزی]]||[[پرونده:152653.jpg|75px|link=بیت الافکار الدولیة]]
|-
|<sub>[[دار ابن جوزی (ناشر)|انتشارات دار ابن جوزی]]</sub>||<sub>[[بیت الافکار الدولیة (ناشر)|انتشارات بیت الافکار الدولیة]]</sub>
|}


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۷۷: خط ۵۲:


== دریافت متن ==
== دریافت متن ==
* [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/24236/1/3 متن PDF و دیجیتال کتاب در کتابخانه دیجیتال نور]
{{دریافت کتاب
* [https://lib.efatwa.ir/40383/1/3 متن دیجیتال کتاب در وبگاه مدرسه فقاهت]
| نورلایب = 24236
* [https://lib.efatwa.ir/40384 متن دیجیتال کتاب در وبگاه مدرسه فقاهت]
| فقاهت =
* [https://islamweb.net/ar/library/index.php?page=bookcontents&idfrom=1&idto=6537&bk_no=60&ID=1 متن دیجیتال کتاب در وبگاه المکتبة الاسلامیة]
| فقاهت اهل سنت = 40383
* [https://ar.wikisource.org/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%B1_%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1 متن دیجیتال کتاب در ویکی مصدر]
| فقاهت عربی =
* [https://archive.org/details/siar_noblaa متن دیجیتال کتاب در وبگاه اینترنت آرشیو]
| فقاهت عربی اهل سنت =
| قائمیه =
| اهل البیت =  
| تبیان =  
| الفبا =  
| سها =  
| سایر =  
| توضیح سایر =
}}


[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب]]

نسخهٔ ‏۱۳ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۳۶

سیر اعلام النبلاء
زبانعربی
نویسندهشمس‌الدین ذهبی
تحقیق یا تدوینحسین اسد
زیر نظرشعیب ارناؤوط
موضوعتاریخ اسلام، منابع اهل‌سنت، پیامبر خاتم، طبقات راویان احادیث نبوی، رجال، تاریخ صدر اسلام
مذهباهل سنت
ناشرانتشارات مؤسسة الرسالة
تعداد جلد۲۵
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم، جلد پنجم، جلد ششم، جلد هفتم، جلد هشتم، جلد نهم، جلد دهم، جلد یازدهم، جلد دوازدهم، جلد سیزدهم، جلد چهاردهم، جلد پانزدهم، جلد شانزدهم، جلد هفدهم، جلد هجدهم، جلد نوزدهم، جلد بیستم، جلد بیست و یکم، جلد بیست و دوم، جلد بیست و سوم، جلد بیست و چهارم، جلد بیست و پنجم
شماره ملی۵۵۹۱۷۸

سیر اعلام النبلاء، کتابی است بیست و پنج جلدی که به زندگی‌نامه صحابه پیامبر خاتم (ص) و شناخت طبقات راویان احادیث نبوی می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر شمس‌الدین ذهبی است و انتشارات مؤسسة الرسالة و برخی دیگر از ناشران انتشار آن را به عهده داشته‌اند. این کتاب توسط ناشران مختلف در تعداد جلدهای مختلف به چاپ رسیده است.

دربارهٔ کتاب

  • در معرفی این کتاب آمده است: «این کتاب توسط شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان ذهبی (۶۷۳-۷۴۸ق) نگاشته شده است و از منابع مهم اهل سنت در زمینه صحابه‌شناسی، سیره‌شناسی و شناخت رجال و طبقات راویان احادیث نبوی به شمار می‌‌رود و مورد توجه بسیاری از سیره نویسان و مورخان پس از وی واقع شده است. این کتاب با نام‌های مختلفی در میان علما شناخته شده است. از جمله آن را "تاریخ النبلاء"، "تاریخ العلماء النبلاء"، "کتاب النبلاء"، "اعیان النبلاء" و "سیر النبلاء" نامیده‌اند. اما عنوان اصلی کتاب که در نسخه‌های عصر مؤلف موجود است همان "سیر أعلام النبلاء" می‌‌باشد. نویسنده در این کتاب، طبقات راویان را در چهل طبقه مورد بررسی و گزارش قرار داده است. او این کتاب را پس از تألیف کتاب ارزشمند تاریخ الإسلام نگاشته است و تفاوت‌هایی میان آن دو وجود دارد. جلد نخست کتاب "سیر النبلاء" به سیره نبوی و ابعاد شخصیت نبی اکرم (ص) اختصاص دارد و در جلد دوم به سیره خلفای چهارگانه پرداخته شده است. مفهوم طبقه در کتاب‌های مختلف ذهبی مثل تذکرة الحفاظ، تاریخ الإسلام و سیر اعلام النبلاء به یک معنا نبوده و از ترتیب و محتوای متفاوتی برخوردار است. با این که او در همه این کتاب‌ها شرح حال راویان احادیث نبوی را از زمان پیامبر اسلام (ص) تا عصر خودش تدوین نموده است، اما در یک کتاب هفده طبقه را ذکر نموده، در کتابی یازده طبقه و در کتاب دیگر نیز چهل طبقه را ملاک کار خود قرار داده است. در طبقه‌بندی کتاب‌های ذهبی، دوره‌های زمانی مشخصی نیز وجود ندارد. مثلاً در یک کتاب از سال ۱۳ تا ۹۳ قمری را یک طبقه در نظر گرفته و در کتابی دیگر مثلا از سال ۱۳ تا ۶۰ قمری را یک طبقه لحاظ کرده است.»
  • در ادامه معرفی آمده است: «ذهبی در تدوین کتاب سیر اعلام النبلاء به ترجمه رجالی پرداخته است که غالباً در کتاب‌های دیگر در این زمینه مثل المنتظم ابن الجوزی و الکامل فی التاریخ (کتاب)|الکامل فی التاریخ]] ابن اثیر یافت نمی‌شود، از این رو حائز اهمیت است. یکی از منابع مهم او در تدوین مطالب این کتاب تاریخ بغداد است. اما بسیاری از مطالب او را مورد نقد و ابطال قرار داده و حتی احادیث ساختگی فراوانی را متذکر شده است که بغدادی و ابونعیم اصفهانی بدون توجه به ساختگی بودن آنها، به نقل آنها پرداخته‌اند. او با یادآوری این مسئله مهم، نکات ارزشمندی را در حدیث‌شناسی و رجال حدیث بیان کرده است. از ویژگی‌های مهم کتاب سیر النبلاء می‌‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف. شرح حال‌هایی که ذهبی برای راویان ذکر کرده است در بسیاری از موارد، منحصر به فرد بوده و در هیچ کتابی یافت نمی‌شود. از این رو ابهامات فراوانی را از رجال حدیث می‌‌زداید.
ب. ذهبی در شرح حال راویان احادیث نبوی، به یک فرقه، مذهب، قبیله و مکان و زمان ویژه‌ای اکتفا نکرده و همه فرقه‌ها و مکان‌های اسلامی را در این مجموعه گردآوری کرده است. این ویژگی نیز از خصوصیت‌های مهم آثار ذهبی به ویژه کتاب حاضر است.
ج. ذهبی از جمله معدود دانشمندانی است که از آثار علمی دانشمندان شیعه به ویژه در زمینه تاریخ و تراجم استفاده کرده و بخش‌های عمده‌ای از آثار، آنان را نقل کرده است. و با توجه به مفقود بودن این آثار می‌‌توان لااقل بخشی از محتوای آنها را از کتاب‌های ذهبی استخراج و استفاده کرد. مثلاً کتاب‌های تاریخی و رجالی شیخ منتجب‌الدین رازی صاحب "الفهرست" و ابن ابی طی از مهم‌ترین منابع او به شمار می‌‌رود.
د. ذهبی از نزدیک‌ترین دوستان و مریدان ابن تیمیه بوده و بر همین اساس کینه‌توزی‌ها و دشمنی‌های خاص با شیعیان و عقاید شیعه داشت و این عداوت‌ها را در کتاب‌های خود و در ذیل شرح حال عده‌ای از راویان شیعه اظهار کرده است. او اصطلاحاتی را در رد و تضعیف راویان شیعه ذکر کرده که مورد توجه علمای اهل سنت واقع شده است. برخی از این تعابیر عبارتند از: متهمٌ فی دینه، قلیل الدین، متروکٌ، دجّالٌ، کذّابٌ و مجهولٌ. البته او علی رغم چنین رفتاری که با شخصیت‌ها و علمای شیعه داشته، آثار علمای شیعه را در ردیف منابع دست اول خود برای تدوین کتاب‌هایش قرار داد و حتی از علمای برجسته شیعه تجلیل و تمجید فراوانی به عمل آورده است. کتاب‌های ذهبی برای محققان و علمای شیعه از چند نظر دارای اهمیت است که وجود مطالب و احادیث شیعه در آثار وی از این قبیل است.
هـ. نقد و جرح سند و متن احادیث از ویژگی‌های مهم کتاب‌های ذهبی به ویژه سیر اعلام النبلاء است که در کمتر کتابی یافت می‌‌شود. این نقد و جرح‌ها در بسیاری از موارد بر ضد عقاید اهل سنت و به ویژه سلفیه "وهابیون" می‌‌باشد که برخی از علمای شیعه از آنها بهره برده‌اند. این کتاب بارها در لبنان، مصر و هند در بیش از بیست مجلد به چاپ رسیده است»[۱].

مباحث جلدهای کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

شمس‌الدین ذهبی
شمس‌الدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان ذهبی عالم مشهور سنی (متولد ۶۷۳ق، دمشق؛ متوفی ۷۴۸ق، دمشق) که سلفی و مخالف شیعه بود و تحصیلات دینی اهل‌سنت را از درس افرادی همچون: احمد بن تیمیه، ابومحمد قاسم بن محمد برزالی، ابوعبدالله محمد عبدالعزیز دمیاطی و ابوالحجاج یوسف مزی پیگیری کرد. او به تألیف چندین جلد کتاب در موضوعات تاریخی و رجالی پرداخت. «تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام»، «سیر اعلام النبلاء»، «السیرة النبویة»، «میزان الاعتدال»، «الدینار من حدیث المشایخ الکبار»، «تذکرة الحفاظ»، «تجرید اسماء الصحابة» و «طرق حدیث من کنت مولاه فعلی مولاه» ‏برخی از این آثار است.[۲]

پانویس

دریافت متن