انقلاب در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:انقلاب]]
[[رده:اصطلاحات سیاسی]]
[[رده:اصطلاحات سیاسی]]

نسخهٔ ‏۲۷ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۰۳

مقدمه

انقلاب: بازگشت از جهتی به جهت دیگر[۱]، دگرگونی چیزی از صورت آن[۲] و تحول[۳]. انقلاب در قرآن کریم یعنی بازگشتن از راه و عقیده[۴] یا ارتجاع (بازگشت به گذشته).

﴿أَفَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلَى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئًا وَسَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ[۵].

مراد از "انقلاب علی اعقاب" در آیه شریفه رجوع به قهقرا و کفر بعد از اسلام است [۶].

انقلاب در قرآن کریم عمدتاً به تحول درونی اطلاق شده است و به اقتضای موارد و موضوعات مختلف، بار ارزشی می‌گیرد. انقلاب منفی همان ارتجاع به گذشته و کفر است و انقلاب مثبت مانند ﴿قَالُوا إِنَّا إِلَى رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ[۷].

تقلّب به مفهوم "دگرگون‌ شدن"[۸] و تحول بیرونی آمده است. در آیه شریفه ﴿لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي الْبِلَادِ[۹].

تقلّب به معنای توسعه اقتصادی و تغییرات بازرگانی و تجاری مثبت آمده است. شأن نزول آیه شریفه مشرکان مکه بودند که در آسانی و آسایش زندگی می‌کردند و به تجارت و بازرگانی سودآور مشغول و از نعمت و ثروت بهره‌مند بودند[۱۰]. برخی مؤمنان از این وضعیت در سرگشتگی و حسرت بودند[۱۱].

منابع

پانویس

  1. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۱۷.
  2. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۱۷۱.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۳۰۳.
  4. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۱.
  5. «آیا اگر بمیرد یا کشته گردد به (باورهای) گذشته خود باز می‌گردید؟ و هر کس به (باورهای) گذشته خود باز گردد هرگز زیانی به خداوند نمی‌رساند؛ و خداوند سپاسگزاران را به زودی پاداش خواهد داد» سوره آل عمران، آیه ۱۴۴.
  6. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۴، ص۳۷.
  7. «گفتند: (باکی نیست) ما به سوی پروردگارمان باز می‌گردیم» سوره اعراف، آیه ۱۲۵.
  8. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۱.
  9. «جنب و جوش کافران در شهرها تو را نفریبد» سوره آل عمران، آیه ۱۹۶.
  10. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۴، ص۲۱۳.
  11. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۱۲۹.