اسماعیل بن ابی‌سهل بن نوبخت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'پرونده:9030760879.jpg|22px]] 22px جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی') |
جز (جایگزینی متن - ' هـ ' به 'ه ') |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
== آشنایی اجمالی == | == آشنایی اجمالی == | ||
[[ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن ابی سهل نوبختی فارسی]] از مشهورترین پسران [[ابوسهل بن نوبخت|ابوسهل]] است که [[اخبار]] او با [[ابونواس]] مشهور بوده و این شاعر او را هجوهایی گفته است، هر چند که اسماعیل در [[حقّ]] او [[اکرام]] و مهمان نوازی‌هایی داشته است. از پسران ابوسهل کسی که بیش از همه به ابونواس [[خدمت]] کرده و اشعار او را ضبط و برای دیگران [[روایت]] نموده، همین اسماعیل است. [[حمزه اصفهانی]] با چند واسطه از او اخبار ابونواس را نقل نموده است. [[ابوالحسن یوسف بن ابراهیم]] کاتب از [[شاگردان]] [[نوبختی]] بود و در سال | [[ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن ابی سهل نوبختی فارسی]] از مشهورترین پسران [[ابوسهل بن نوبخت|ابوسهل]] است که [[اخبار]] او با [[ابونواس]] مشهور بوده و این شاعر او را هجوهایی گفته است، هر چند که اسماعیل در [[حقّ]] او [[اکرام]] و مهمان نوازی‌هایی داشته است. از پسران ابوسهل کسی که بیش از همه به ابونواس [[خدمت]] کرده و اشعار او را ضبط و برای دیگران [[روایت]] نموده، همین اسماعیل است. [[حمزه اصفهانی]] با چند واسطه از او اخبار ابونواس را نقل نموده است. [[ابوالحسن یوسف بن ابراهیم]] کاتب از [[شاگردان]] [[نوبختی]] بود و در سال ۲۲۵ه در [[دمشق]] از وی روایت می‌‌کرد. | ||
نوبختی در دستگاه [[مأمون عباسی]] جزء ندما و ادبای وی بود<ref>خاندان نوبختی، ص۱۵ ـ ۱۸.</ref> و از بزرگان عصر خویش شمرده می‌‌شد. جدش ابوسهل در [[خزانه]] [[هارون الرشید]] بود. برادرش [[یعقوب بن ابی‌سهل بن نوبخت|یعقوب]] از [[اصحاب امام رضا]] {{ع}}، و فرزندش [[اسحاق بن یعقوب بن ابی‌سهل بن نوبخت|اسحاق]] از [[اصحاب امام هادی]] {{ع}} به شمار می‌‌رفت و خود اسماعیل فردی [[فاضل]]، [[متکلم]] و از بزرگان [[امامیه]] بود و در [[علم کلام]] کتابی تحت عنوان [[الیاقوت (کتاب)|الیاقوت]] تألیف کرد. [[علامه حلی]] در کتاب [[انوار الملکوت فی شرح الیاقوت (کتاب)|انوار الملکوت فی شرح الیاقوت]]، و نیز [[عبدالحمید بن ابی‌الحدید معتزلی]] در کتاب [[فص الیاقوت (کتاب)|فص الیاقوت]] آن را شرح نمودند.<ref>تأسیس الشیعه، ص۳۶۴ ـ ۳۶۶.</ref> | نوبختی در دستگاه [[مأمون عباسی]] جزء ندما و ادبای وی بود<ref>خاندان نوبختی، ص۱۵ ـ ۱۸.</ref> و از بزرگان عصر خویش شمرده می‌‌شد. جدش ابوسهل در [[خزانه]] [[هارون الرشید]] بود. برادرش [[یعقوب بن ابی‌سهل بن نوبخت|یعقوب]] از [[اصحاب امام رضا]] {{ع}}، و فرزندش [[اسحاق بن یعقوب بن ابی‌سهل بن نوبخت|اسحاق]] از [[اصحاب امام هادی]] {{ع}} به شمار می‌‌رفت و خود اسماعیل فردی [[فاضل]]، [[متکلم]] و از بزرگان [[امامیه]] بود و در [[علم کلام]] کتابی تحت عنوان [[الیاقوت (کتاب)|الیاقوت]] تألیف کرد. [[علامه حلی]] در کتاب [[انوار الملکوت فی شرح الیاقوت (کتاب)|انوار الملکوت فی شرح الیاقوت]]، و نیز [[عبدالحمید بن ابی‌الحدید معتزلی]] در کتاب [[فص الیاقوت (کتاب)|فص الیاقوت]] آن را شرح نمودند.<ref>تأسیس الشیعه، ص۳۶۴ ـ ۳۶۶.</ref> | ||
به گفته [[طبری]]، وقتی [[واثق]] به سال | به گفته [[طبری]]، وقتی [[واثق]] به سال ۲۳۲ه در حال [[احتضار]] بود، گروهی از اطبا و [[منجمان]] از جمله [[اسماعیل بن ابی سهل بن نوبخت]] در کنار او حاضر بودند،<ref>تاریخ الطبری، ج۹، ص۱۵۱.</ref> بنابر این اسماعیل در این سال در قید [[حیات]] بود.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱، ص۱۸۹.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۰۲
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
ابواسحاق اسماعیل بن اسحاق بن ابی سهل نوبختی فارسی از مشهورترین پسران ابوسهل است که اخبار او با ابونواس مشهور بوده و این شاعر او را هجوهایی گفته است، هر چند که اسماعیل در حقّ او اکرام و مهمان نوازی‌هایی داشته است. از پسران ابوسهل کسی که بیش از همه به ابونواس خدمت کرده و اشعار او را ضبط و برای دیگران روایت نموده، همین اسماعیل است. حمزه اصفهانی با چند واسطه از او اخبار ابونواس را نقل نموده است. ابوالحسن یوسف بن ابراهیم کاتب از شاگردان نوبختی بود و در سال ۲۲۵ه در دمشق از وی روایت می‌‌کرد.
نوبختی در دستگاه مأمون عباسی جزء ندما و ادبای وی بود[۱] و از بزرگان عصر خویش شمرده می‌‌شد. جدش ابوسهل در خزانه هارون الرشید بود. برادرش یعقوب از اصحاب امام رضا (ع)، و فرزندش اسحاق از اصحاب امام هادی (ع) به شمار می‌‌رفت و خود اسماعیل فردی فاضل، متکلم و از بزرگان امامیه بود و در علم کلام کتابی تحت عنوان الیاقوت تألیف کرد. علامه حلی در کتاب انوار الملکوت فی شرح الیاقوت، و نیز عبدالحمید بن ابی‌الحدید معتزلی در کتاب فص الیاقوت آن را شرح نمودند.[۲]
به گفته طبری، وقتی واثق به سال ۲۳۲ه در حال احتضار بود، گروهی از اطبا و منجمان از جمله اسماعیل بن ابی سهل بن نوبخت در کنار او حاضر بودند،[۳] بنابر این اسماعیل در این سال در قید حیات بود.[۴]
جستارهای وابسته
- خاندان نوبختی
- نوبخت (جد خاندان نوبختی)
- ابوسهل بن نوبخت (از ندیمان و خدمتگذاران منصور عباسی متوفای ۲۰۲ق)
- حسن بن محمد بن عباس بن اسماعیل بن ابی‌سهل بن نوبخت
- موسی بن حسن بن محمد بن عباس بن اسماعیل بن ابی‌سهل بن نوبخت (ابوالحسن ابن‌کبریاء)
- اسماعیل بن علی بن اسحاق بن ابی‌سهل بن نوبخت (ابوسهل نوبختی دایی حسن بن موسی و متوفای ۳۱۱ق)
- حسن بن موسی نوبختی (ابومحمد؛ صاحب فرق الشیعه متوفای ۳۰۲ يا ۳۱۰ق)
- ابراهیم بن نوبخت (ابواسحاق؛ صاحب کتاب الیاقوت متوفای پس از ۳۴۰ق)
- اسحاق بن اسماعيل نوبختی (ابويعقوب)
- یعقوب بن اسحاق بن اسماعيل نوبختی (ابوالفضل)
- اسماعیل بن علی بن اسحاق نوبختی (ابواسحاق)
- على بن عباس نوبختی (ابوالحسين)
- حسین بن على بن عباس نوبختی (ابوعبدالله)
- حسین بن روح نوبختی (ابوالقاسم؛ از نواب اربعه متوفای ۳۲۶ق)
- حسن بن حسين نوبختی (ابومحمد)
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ خاندان نوبختی، ص۱۵ ـ ۱۸.
- ↑ تأسیس الشیعه، ص۳۶۴ ـ ۳۶۶.
- ↑ تاریخ الطبری، ج۹، ص۱۵۱.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۱۸۹.