عبادت: تفاوت میان نسخهها
(←منابع) |
|||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
*[[قرآن]] از کسانی که [[بت]] میپرستند، یا کورکورانه از [[ظالمان]] و [[طاغوتها]] [[پیروی]] میکنند [[نکوهش]] میکنند و تنها [[خدا]] را [[شایسته]] [[بندگی]] میداند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۱۴۴-۱۴۵.</ref>. | *[[قرآن]] از کسانی که [[بت]] میپرستند، یا کورکورانه از [[ظالمان]] و [[طاغوتها]] [[پیروی]] میکنند [[نکوهش]] میکنند و تنها [[خدا]] را [[شایسته]] [[بندگی]] میداند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگنامه دینی (کتاب)|فرهنگنامه دینی]]، ص۱۴۴-۱۴۵.</ref>. | ||
==واژهشناسی لغوی== | ==واژهشناسی لغوی== | ||
*معنای واژه | *معنای واژه عبادت در [[کلام]] [[اهل]] لغت [[عرب]] | ||
*[[فیروزآبادی]] در القاموس می گوید: | *[[فیروزآبادی]] در القاموس می گوید:عبادت یعنی: [[طاعت]]<ref>{{عربی|العبادة: الطّاعة}}؛ فیروزآبادی، القاموس المحیط، ج۱، ص۳۱۱، ماده «عبد».</ref>. | ||
*[[فیومی]] در المصباح المنیر می گوید: | *[[فیومی]] در المصباح المنیر می گوید:عبادت یعنی [[سرسپردگی]] و [[خضوع]]<ref>{{عربی|عَبَدْتُ: اللَّهَ (أَعْبُدُهُ) (عِبَادَةً) وَ هِىَ الانقِيَادُ وَ الخُضُوعُ}}؛ فیومی، المصباح المنیر، ج۲، ص۳۸.</ref>. | ||
*[[ابن منظور]] در لسان العرب می گوید: | *[[ابن منظور]] در لسان العرب می گوید:عبادت یعنی: [[طاعت]]<ref>{{عربی|العبادة: الطّاعة}}؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۲۷۲، ماده «عبد».</ref>. | ||
*سپس از [[زجّاج]] [[نقل]] می کند:درباره فرموده [[خدا]]: {{متن قرآن|إِيَّاكَ نَعْبُدُ}} چنین گفت: یعنی [[اطاعت]] میکنم تو را چنان اطاعتی که همراه با [[خضوع]] و [[سرسپردگی]] است. و معنای | *سپس از [[زجّاج]] [[نقل]] می کند:درباره فرموده [[خدا]]: {{متن قرآن|إِيَّاكَ نَعْبُدُ}} چنین گفت: یعنی [[اطاعت]] میکنم تو را چنان اطاعتی که همراه با [[خضوع]] و [[سرسپردگی]] است. و معنای عبادت در لغت، [[طاعت]] همراه با [[خضوع]] است<ref>{{عربی|و قال في قوله تعالى:}} {{متن قرآن|إِيَّاكَ نَعْبُدُ}} {{عربی|أَي نُطِيعُ الطاعةَ التي يُخْضَعُ معها... قال: و معنى العبادةِ في اللغة الطاعةُ مع الخُضُوعِ}}؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۲۷.</ref>. | ||
*و از [[ابن الانباری]] [[نقل]] می کند: فلان کس [[عابد]] است یعنی [[سرسپرده]] و [[خاضع]] برای خدای خویشتن و گردننهاده به [[فرمان]] اوست، و فرموده [[خدای عزوجل]]: {{متن قرآن|اعْبُدُوا رَبَّكُمُ}} یعنی [[اطاعت]] کنید [[پروردگار]] خود را<ref>{{عربی|و قال ابنُ الأَنباريِّ: فُلانٌ عابِدٌ، و هو الخاضِعُ لِرَبِّهِ، المُسْتَسْلِمُ المُنْقَادُ لأَمْرِه. و قوله عزّ و جلّ:}} {{متن قرآن|اعْبُدُوا رَبَّكُمُ}} {{عربی|أَي أَطيعوا ربّكم}}؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۳۷.</ref>. | *و از [[ابن الانباری]] [[نقل]] می کند: فلان کس [[عابد]] است یعنی [[سرسپرده]] و [[خاضع]] برای خدای خویشتن و گردننهاده به [[فرمان]] اوست، و فرموده [[خدای عزوجل]]: {{متن قرآن|اعْبُدُوا رَبَّكُمُ}} یعنی [[اطاعت]] کنید [[پروردگار]] خود را<ref>{{عربی|و قال ابنُ الأَنباريِّ: فُلانٌ عابِدٌ، و هو الخاضِعُ لِرَبِّهِ، المُسْتَسْلِمُ المُنْقَادُ لأَمْرِه. و قوله عزّ و جلّ:}} {{متن قرآن|اعْبُدُوا رَبَّكُمُ}} {{عربی|أَي أَطيعوا ربّكم}}؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۳۷.</ref>. | ||
*[[جوهری]] در [[صحاح]] می گوید: | *[[جوهری]] در [[صحاح]] می گوید:عبادت یعنی: [[طاعت]]<ref>{{عربی|والعبادة: الطّاعة}}؛ اسماعیل بن حماد الجوهری، صحاح اللغه، ماده «عبد».</ref>. | ||
*از آنچه [[اهل]] لغت درباره معنای " | *از آنچه [[اهل]] لغت درباره معنای "عبادت" گفته اند، استفاده می شود که معنای عبادت به اتفاق کلمات [[اهل]] لغت [[اطاعت]] خاضعانه است و از اینکه برخی لغویین [[انقیاد]] به امر را نیز در معنای عبادت آورده اند، به نظر میرسد معنای عبادت در زبان [[عرب]] [[اطاعت]] خاضعانه بی چون و چرا است که نتیجه [[اعتقاد]] به [[استحقاق]] [[اطاعت]] مطلق است. | ||
*بنابراین، | *بنابراین، عبادت به معنای [[اطاعت]] بی چون و چرای ناشی از [[اعتقاد]] به [[استحقاق]] [[اطاعت]] است که موجب [[خضوع]] و [[انقیاد]] می شود<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[فقه نظام سیاسی اسلام ج۱ (کتاب)|فقه نظام سیاسی اسلام]]، ج۱.</ref>. | ||
==اهمیّت عبادت (ارزش و جایگاه عبادت)== | ==اهمیّت عبادت (ارزش و جایگاه عبادت)== |
نسخهٔ ۲۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۳۰
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عبادت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- بندگی، پرستش، خداپرستی، نیایش به درگاه خداوند. انسان بنده خداوند است. اطاعت و بندگی انسان در برابر خدا عبادت نام دارد.
- اقوام و ملل مختلف روشهای گوناگونی در پرستش و بندگی دارند و گاهی هم آمیخته به خرافات است. اسلام، نحوه عبادت را هم طبق فرمان خدا میداند.
- انجام تکالیفی همچون نماز، روزه، حج و جهاد عبادت است. تنها باید خدا را پرستید و دستورهای او را اجرا کرد. این، "توحید در عبادت" نام دارد. عبادت باید خالصانه و دور از ریاکاری باشد تا پذیرفته گردد. هر که خداشناستر باشد بیشتر عبادت میکند.
- عبادت تنها نماز و ذکر و دعا نیست. تلاش برای تأمین زندگی از راه حلال، آموختن دانش، جهاد در راه خدا، رسیدگی به محرومان و نیکی به پدر و مادر نیز از بزرگترین عبادتهاست. قرآن، فلسفه خلقت جن و انس را عبادت خدا میداند﴿وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ﴾[۱] چرا که بندگی خدا انسان را به کمال روحی و معنوی و رشد اخلاقی میرساند و از گناهان و مفاسد باز میدارد.
- قرآن از کسانی که بت میپرستند، یا کورکورانه از ظالمان و طاغوتها پیروی میکنند نکوهش میکنند و تنها خدا را شایسته بندگی میداند[۲].
واژهشناسی لغوی
- معنای واژه عبادت در کلام اهل لغت عرب
- فیروزآبادی در القاموس می گوید:عبادت یعنی: طاعت[۳].
- فیومی در المصباح المنیر می گوید:عبادت یعنی سرسپردگی و خضوع[۴].
- ابن منظور در لسان العرب می گوید:عبادت یعنی: طاعت[۵].
- سپس از زجّاج نقل می کند:درباره فرموده خدا: ﴿إِيَّاكَ نَعْبُدُ﴾ چنین گفت: یعنی اطاعت میکنم تو را چنان اطاعتی که همراه با خضوع و سرسپردگی است. و معنای عبادت در لغت، طاعت همراه با خضوع است[۶].
- و از ابن الانباری نقل می کند: فلان کس عابد است یعنی سرسپرده و خاضع برای خدای خویشتن و گردننهاده به فرمان اوست، و فرموده خدای عزوجل: ﴿اعْبُدُوا رَبَّكُمُ﴾ یعنی اطاعت کنید پروردگار خود را[۷].
- جوهری در صحاح می گوید:عبادت یعنی: طاعت[۸].
- از آنچه اهل لغت درباره معنای "عبادت" گفته اند، استفاده می شود که معنای عبادت به اتفاق کلمات اهل لغت اطاعت خاضعانه است و از اینکه برخی لغویین انقیاد به امر را نیز در معنای عبادت آورده اند، به نظر میرسد معنای عبادت در زبان عرب اطاعت خاضعانه بی چون و چرا است که نتیجه اعتقاد به استحقاق اطاعت مطلق است.
- بنابراین، عبادت به معنای اطاعت بی چون و چرای ناشی از اعتقاد به استحقاق اطاعت است که موجب خضوع و انقیاد می شود[۹].
اهمیّت عبادت (ارزش و جایگاه عبادت)
ضرورت عبادت
اقسام عبادت
مراتب عبادت
شرایط عبادت
موانع عبادت
لوازم عبادت
آداب عبادت
آثار و نشانههای عبادت
فواید و کارکردهای عبادت
گستره عبادت
ویژگی های عبادت
عواقب ترک عبادت
جستارهای وابسته
- عبادات شرعیه
- عبادت اهل بهشت
- عبادت غیر مولی به امر مولی
- عبادت بشر
- عبادت مشرکین
- عبادت مقربین
- عبادت عملی
- عبادت قلبی
- عبادت قولی
- عبادت خدا
- عبادت غیر خدا
- یگانه پرستی
- استحقاق عبادت
- اعمال عبادی
- تفاوت عبادت با تعظیم
- معبود
- وجوب عبادات
- بندگی خدا (عبادت خدا)
- بهترین عبادت
- رکوع
- سجده
- نگاه به صورت عالم
- نیکو ترین عبادت
- استنکاف از عبادت
- آفت عبادت
- برتری فضیلت علم از فضیلت عبادت
- تحرج
- دلبستگی
- رغبت عبادت
- سرکشی
- عابد
- فراغت برای عبادت
- نگاه به صورت مؤمن
منابع
پانویس
- ↑ و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند؛ سوره ذاریات، آیه ۵۶.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگنامه دینی، ص۱۴۴-۱۴۵.
- ↑ العبادة: الطّاعة؛ فیروزآبادی، القاموس المحیط، ج۱، ص۳۱۱، ماده «عبد».
- ↑ عَبَدْتُ: اللَّهَ (أَعْبُدُهُ) (عِبَادَةً) وَ هِىَ الانقِيَادُ وَ الخُضُوعُ؛ فیومی، المصباح المنیر، ج۲، ص۳۸.
- ↑ العبادة: الطّاعة؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۲۷۲، ماده «عبد».
- ↑ و قال في قوله تعالى: ﴿إِيَّاكَ نَعْبُدُ﴾ أَي نُطِيعُ الطاعةَ التي يُخْضَعُ معها... قال: و معنى العبادةِ في اللغة الطاعةُ مع الخُضُوعِ؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۲۷.
- ↑ و قال ابنُ الأَنباريِّ: فُلانٌ عابِدٌ، و هو الخاضِعُ لِرَبِّهِ، المُسْتَسْلِمُ المُنْقَادُ لأَمْرِه. و قوله عزّ و جلّ: ﴿اعْبُدُوا رَبَّكُمُ﴾ أَي أَطيعوا ربّكم؛ ابن منظور، لسان العرب، ج۳، ص۳۷.
- ↑ والعبادة: الطّاعة؛ اسماعیل بن حماد الجوهری، صحاح اللغه، ماده «عبد».
- ↑ اراکی، محسن، فقه نظام سیاسی اسلام، ج۱.