اجماع: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
==انواع اجماع== | ==انواع اجماع== | ||
===اجماع تمام امت=== | ===اجماع تمام امت=== | ||
===اجماع اهل مکه و مدینه=== | |||
===اجماع مهاجر و انصار=== | |||
===اجماع اصحاب پیامبر === | |||
===اجماع حاضران در سقیفه=== | |||
===اجماع مکلّفان در یک زمان=== | ===اجماع مکلّفان در یک زمان=== | ||
===اجماع اهل حل و عقد=== | ===اجماع اهل حل و عقد=== | ||
نسخهٔ ۲۹ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۳۶
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مفهوم‌شناسی
اجماع در لغت، به معناى عزم و تصمیم یک‌پارچۀ گروهى بر سخنى یا عملى است[۱] و در اصطلاح فقهى، اتّفاق فقها و مجتهدین در مسأله‌ای است که کاشف از قول و نظر معصوم باشد و یکى از ادّلۀ چهارگانه براى اثبات احکام شرعى است، در کنار قرآن و سنت[۲].
انواع اجماع
اجماع تمام امت
اجماع اهل مکه و مدینه
اجماع مهاجر و انصار
اجماع اصحاب پیامبر
اجماع حاضران در سقیفه
اجماع مکلّفان در یک زمان
اجماع اهل حل و عقد
اجماع مجتهدان پس از رحلت پیامبر
آیا در سقیفه اجماع شد؟
در داستان خلافت ابوبکر، چون معیارى قرآنى و حدیثى براى آن نیافتند به اجماع متوسّل شدند و با ادّعاى اینکه پیامبر فرموده است: امت من بر خطا اجتماع نمى‌کند توجیهى براى خلافت او دست و پا کردند، در حالى که آنچه در سقیفه پیش‌آمد، نه اجماع اهل مکه و مدینه بود، نه اجماع مهاجر و انصار، نه اجماع اصحاب پیامبر و نه حتّى اجماع حاضران در سقیفه، چون برخى از آنان مخالف بودند و هرگز بیعت نکردند. از جمله کسانى که بیعت نکردند عبارت بودند از: عباس بن عبدالمطلب، فضل بن عباس، زبیر، خالد بن سعید، مقداد، سلمان فارسی، ابوذر، عمار، براء بن عازب، ابىّ بن کعب، سعد بن عباده و گروهى از مهاجرین و انصار[۳].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۰۱؛ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۱۰۸؛ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۰.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۲؛ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۶۱.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۲.