آزمایش الهی در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[آزمایش الهی]]''' است. "'''[[آزمایش الهی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[آزمایش الهی]]''' است. "'''[[آزمایش الهی]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[آزمایش الهی در قرآن]] - [[آزمایش الهی در حدیث]] - [[آزمایش الهی در نهج البلاغه]] - [[آزمایش الهی در معارف دعا و زیارات]] - [[آزمایش الهی در کلام اسلامی]] - [[آزمایش الهی در اخلاق اسلامی]] - [[آزمایش الهی در معارف مهدویت]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[آزمایش الهی در قرآن]]- [[آزمایش الهی در نهج البلاغه]] - [[آزمایش الهی در کلام اسلامی]] - [[آزمایش الهی در معارف مهدویت]] - [[آزمایش الهی در معارف دعا و زیارات]] - [[آزمایش الهی در معارف و سیره سجادی]] - [[آزمایش الهی در معارف و سیره رضوی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[آزمایش الهی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
==مقدمه==
خط ۱۶: خط ۱۴:


==منابع==
==منابع==
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
{{منابع}}
 
#[[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
==جستارهای وابسته==
{{پایان منابع}}


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۱۳

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث آزمایش الهی است. "آزمایش الهی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

خداوند، معرفت خویش را در فطرت آدمی نهاده است و همین داشته فطری به او الهام می‌کند که پرهیزگاری و زشتکاری‌ چیست[۱]. دین راهی ویژه است منطبق با همین فطرت که کمال دنیوی و اخروی را هماهنگ با هم پی می‌جوید و چون انسان مختار است، خداوند آزمایش را برای او مقرر داشته است تا توانایی‌های نهفته‌اش آشکار شوند. آزمایش انسان‌ها یک سنت الهی است و مؤمن و کافر و نیک و بد را در برمی‌گیرد[۲][۳].

در این میان، فطرت، آدمی را به نیکی و پاکی فرامی‌خواند و دین برای رسیدن به آن برنامه می‌دهد و شیطان می‌کوشد او را با اغوا و تزیین به گمراهی اندازَد[۴].فلسفه آزمایش الهی، شکوفا ساختن و نمایان کردن استعدادها و قابلیت‌های آدمی و تکامل بخشیدن به او است. آزمایش الهی، صفات انسانی را از قوه به فعل و کمال می‌آوَرَد[۵][۶].

علی(ع) در توضیح اغراض خداوند از آزمایش بندگان می‌فرماید: "خداوند بندگانش را بر اثر رفتارهای ناپسندشان، به کیفرِ کاهش میوه درختان و دریغ داشتن باران و فرو بستن درهای نیکی دچار می‌سازد تا توبه کنند و از گناه دست کشَند و عبرت آموزَند"[۷]. آزمایش الهی هم فرد را در قلمرو خود دارد و هم جوامع را هدف می‌گیرد[۸]. تکالیف الهی و احکام شرعی، زمینه‌های آزمون الهی در عرصه‌های گوناگون زندگی‌اند و حرکت اجتماعی در دایره آزمایش الهی، همان حرکت استخلاف است که خداوند از گذر آن حاکم و محکوم را می‌آزماید[۹]. مصادیق آزمایش الهی در قرآن، عبارت‌اند از: جهاد، نعمت، بلای حسن، بلای سَی‌ء، فقر، غنا، شر، مال، فرزند و جز آن[۱۰]. آزمایش الهی، از مباحث کلامی است که در اخلاق و تفسیر نیز به مناسبت، از آن بحث می‌کنند[۱۱].

منابع

پانویس

  1. ﴿وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ؛ سوره شمس، آیه ۷.
  2. ابتلاءات الامم‌، ۲۰.
  3. فرهنگ شیعه، ص ۴۰.
  4. تفسیر المیزان‌، ۱۲/ ۴۵.
  5. مجموعه آثار شهید مرتضی مطهری‌، ۱/ ۲۰۵ و ۲۰۶.
  6. فرهنگ شیعه، ص ۴۱.
  7. نهج‌البلاغه‌، خطبه ۱۴۳/ ۱۳۸.
  8. ﴿قَدْ جَاءَكُم بَصَائِرُ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ عَمِيَ فَعَلَيْهَا وَمَا أَنَاْ عَلَيْكُم بِحَفِيظٍ ؛ سوره انعام، آیه ۱۰۴؛ ﴿وَقَفَّيْنَا عَلَى آثَارِهِم بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَآتَيْنَاهُ الإِنجِيلَ فِيهِ هُدًى وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِينَ؛ سوره مائده، آیه ۴۶.
  9. ﴿قَالُواْ أُوذِينَا مِن قَبْلِ أَن تَأْتِيَنَا وَمِن بَعْدِ مَا جِئْتَنَا قَالَ عَسَى رَبُّكُمْ أَن يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَيَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الأَرْضِ فَيَنظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ؛ سوره اعراف، آیه ۱۲۹.
  10. تفسیر نمونه‌، ۱/ ۵۳۵- ۵۲۴.
  11. فرهنگ شیعه، ص ۴۱.