عضد در فقه سیاسی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث عضد است. "عضد" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

عضد در قرآن - عضد در حدیث - عضد در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عضد (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

اسم یکی از اعضای بدن بین مرفق و کتف (بازو). به استعاره به معنای معاونت و کمک‌رسانی، یاری‌رسانی، تعاضد از همین ریشه به معنای تعاون.

﴿مَا أَشْهَدْتُهُمْ خَلْقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَا خَلْقَ أَنْفُسِهِمْ وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا﴾.

آیه شریفه بیان‌کننده سنت الهی بسیار مهمی است که "ولایت تدبیر" را از ابلیس و ذریّه او نفی می‌کند؛ زیرا "ولایت تدبیر" متوقف بر علم و احاطه بر آسمان‌ها و زمین و روابط داخلی و خارجی میان آنهاست و خداوند این علم و احاطه را از شیاطین مستور داشته است؛ چون شیاطینی که مبدأ شرور و فساد و گمراهی‌اند، اگر در تدبیر آسمان و زمین و انسان نقشی داشته باشند، موجب نقض سنت الهی در هدایت عامه می‌گردند و این معنای آیه شریفه ﴿وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا﴾ است که خداوند گمراه‌کنندگان را به یاری نمی‌گیرد.

عضد به معنای معاونت در امر رسالت و رهبری مؤمنان، در آیه شریفه ﴿سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا﴾ وارد شده است و خدای تعالی درخواست حضرت موسی(ع) را مبنی بر همراهی هارون در امر رسالت اجابت نمود و او را معاون و وزیر حضرت موسی(ع) قرارداد.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس