رعایة در فقه سیاسی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث رعایة است. رعایة از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: رعایة در قرآن - رعایة در حدیث - رعایة در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

مراقبت، حفظ، حفاظت‌ کردن با سرپرستی، در مقابل "اهمال". راعی به معنای والی، رعایت‌گر، مراعات ‌کننده، سیاستگذار، مراقب، محافظ و رعیت یعنی مردم.

﴿وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ﴾.

قرآن کریم با الفاظ و اصطلاحات متعدد، به وفای به عهد و حفظ امانت در جامعه و روابط اجتماعی سفارش و تأکید کرده است: ﴿وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ﴾.

امانات جمع امانت است و مراد از آن همه انواع امانت‌هایی است که میان مردم معمول و جاری است و در همه انواع آن، خداوند سفارش به حفاظت و مراعات کرده است. گفته شده، مراد از امانات تکالیف الهی است که به انسان امانت داده شده یا اعضا و جوارحی است که او امانتدار آنهاست و حفظ و رعایتِ این امانت‌های گران‌بها، در به‌کارگیری آنها در جهت رضای خداوند است.

امانتداری، وفای به عهد و حفظ پیمان‌ها و قراردادها از اصولی است که قوام جامعه و در سطح گسترده‌تر قوام جامعه جهانی به آن بستگی دارد و این اصل در همه کتب آسمانی و اصول اخلاقی به عنوان یک اصل راهنما در رفتار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و... مردم از جایگاه رفیعی برخوردار است. در فرهنگ سیاسی، وفای به عهد و احترام به قول یکی از اصول ذاتی و اساسی حقوق معاهدات است به اینکه معاهده باید همیشه به اعتبار و قوت خود باقی بماند.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم