سنت امامت مستمر و فراگیر: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۱) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[سنت امامت مستمر و فراگیر در قرآن]] - [[سنت امامت مستمر و فراگیر در حدیث]] - [[سنت امامت مستمر و فراگیر در جامعه‌شناسی اسلامی]] | پرسش مرتبط = سنت امامت مستمر و فراگیر (پرسش)}} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[سنت امامت مستمر و فراگیر در قرآن]] - [[سنت امامت مستمر و فراگیر در حدیث]] - [[سنت امامت مستمر و فراگیر در جامعه‌شناسی اسلامی]] | پرسش مرتبط = سنت امامت مستمر و فراگیر (پرسش)}} | ||
| خط ۶: | خط ۵: | ||
*از جمله [[سنت‌های الهی]] در [[جامعه انسانی]]، نظارت و [[مراقبت]] مستمر [[خداوند]] بر [[جامعه]] از طریق [[رهبری]] [[عادل]] است که [[خلافت خدا]] بر [[زمین]] را پدیدار می‌کند. [[خداوند]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: می‌خواهم جانشینی در زمین بگمارم» سوره بقره، آیه ۳۰.</ref>. | *از جمله [[سنت‌های الهی]] در [[جامعه انسانی]]، نظارت و [[مراقبت]] مستمر [[خداوند]] بر [[جامعه]] از طریق [[رهبری]] [[عادل]] است که [[خلافت خدا]] بر [[زمین]] را پدیدار می‌کند. [[خداوند]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: می‌خواهم جانشینی در زمین بگمارم» سوره بقره، آیه ۳۰.</ref>. | ||
*روشن است که قرار دادن [[خلیفه]] در [[زمین]] عمومیت دارد و همه زمان‌ها را دربر می‌گیرد. این [[آیه]] از یک تصمیم و [[دستور]] فراگیر [[الهی]] حکایت می‌کند که بر اساس آن، [[خداوند]] بر روی [[زمین]] [[خلیفه]] دارد. | *روشن است که قرار دادن [[خلیفه]] در [[زمین]] عمومیت دارد و همه زمان‌ها را دربر می‌گیرد. این [[آیه]] از یک تصمیم و [[دستور]] فراگیر [[الهی]] حکایت می‌کند که بر اساس آن، [[خداوند]] بر روی [[زمین]] [[خلیفه]] دارد. | ||
*[[حضرت آدم]] نخستین [[خلیفه]] [[الهی]] بود و پس از او نیز پی در پی [[خلافت الهی]] استمرار داشته است.[[آیات]] ذیل بر [[خلافت]] مستمر [[الهی]] تأکید دارند: | * [[حضرت آدم]] نخستین [[خلیفه]] [[الهی]] بود و پس از او نیز پی در پی [[خلافت الهی]] استمرار داشته است.[[آیات]] ذیل بر [[خلافت]] مستمر [[الهی]] تأکید دارند: | ||
*{{متن قرآن|وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم می‌گمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد» سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref>. | *{{متن قرآن|وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم می‌گمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد» سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ}}<ref>«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم پس میان مردم به درستی داوری کن» سوره ص، آیه ۲۶.</ref>. | *{{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ}}<ref>«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم پس میان مردم به درستی داوری کن» سوره ص، آیه ۲۶.</ref>. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۲: | ||
*{{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. | *{{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>. | *{{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا}}<ref>«و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>. | ||
*[[خلافت الهی]] بدین معناست که [[خلیفه]] و [[جانشین]] بر اساس [[شریعت الهی]] [[زمین]] را اداره و آباد می‌کند؛ زیرا [[جانشینی]] از [[حاکم]] و [[صاحب]] امر به معنای اجرای [[دستورات]] [[حاکم]] و تحقق اهداف اوست و این مسئولیتی است که [[پیامبران]] در طول [[تاریخ]] پذیرفته و به دوش کشیده‌اند؛ چرا که آنان [[جانشینان]] [[خدا]] روی [[زمین]] بوده‌اند. هرچند [[نبوت]] با [[پیامبری]] [[حضرت محمد]] خاتمه یافت، اما [[خلافت]] و [[جانشینی]] [[الهی]] با [[ائمه اطهار]] ادامه یافت؛ زیرا تصمیم [[الهی]] بر قرار دادن [[خلیفه]] روی [[زمین]] [[استوار]] شده است»<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن (مقاله)|مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن]].</ref>. | * [[خلافت الهی]] بدین معناست که [[خلیفه]] و [[جانشین]] بر اساس [[شریعت الهی]] [[زمین]] را اداره و آباد می‌کند؛ زیرا [[جانشینی]] از [[حاکم]] و [[صاحب]] امر به معنای اجرای [[دستورات]] [[حاکم]] و تحقق اهداف اوست و این مسئولیتی است که [[پیامبران]] در طول [[تاریخ]] پذیرفته و به دوش کشیده‌اند؛ چرا که آنان [[جانشینان]] [[خدا]] روی [[زمین]] بوده‌اند. هرچند [[نبوت]] با [[پیامبری]] [[حضرت محمد]] خاتمه یافت، اما [[خلافت]] و [[جانشینی]] [[الهی]] با [[ائمه اطهار]] ادامه یافت؛ زیرا تصمیم [[الهی]] بر قرار دادن [[خلیفه]] روی [[زمین]] [[استوار]] شده است»<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن (مقاله)|مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن]].</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۸
سنت امامت مستمر و فراگیر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سنت امامت مستمر و فراگیر در قرآن - سنت امامت مستمر و فراگیر در حدیث - سنت امامت مستمر و فراگیر در جامعه‌شناسی اسلامی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- از جمله سنت‌های الهی در جامعه انسانی، نظارت و مراقبت مستمر خداوند بر جامعه از طریق رهبری عادل است که خلافت خدا بر زمین را پدیدار می‌کند. خداوند می‌فرماید: ﴿وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً﴾[۱].
- روشن است که قرار دادن خلیفه در زمین عمومیت دارد و همه زمان‌ها را دربر می‌گیرد. این آیه از یک تصمیم و دستور فراگیر الهی حکایت می‌کند که بر اساس آن، خداوند بر روی زمین خلیفه دارد.
- حضرت آدم نخستین خلیفه الهی بود و پس از او نیز پی در پی خلافت الهی استمرار داشته است.آیات ذیل بر خلافت مستمر الهی تأکید دارند:
- ﴿وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ﴾[۲].
- ﴿يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ﴾[۳].
- ﴿وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولاً أَنِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ﴾[۴].
- ﴿وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ﴾[۵].
- ﴿لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ﴾[۶].
- ﴿وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا﴾[۷].
- خلافت الهی بدین معناست که خلیفه و جانشین بر اساس شریعت الهی زمین را اداره و آباد می‌کند؛ زیرا جانشینی از حاکم و صاحب امر به معنای اجرای دستورات حاکم و تحقق اهداف اوست و این مسئولیتی است که پیامبران در طول تاریخ پذیرفته و به دوش کشیده‌اند؛ چرا که آنان جانشینان خدا روی زمین بوده‌اند. هرچند نبوت با پیامبری حضرت محمد خاتمه یافت، اما خلافت و جانشینی الهی با ائمه اطهار ادامه یافت؛ زیرا تصمیم الهی بر قرار دادن خلیفه روی زمین استوار شده است»[۸].
منابع
پانویس
- ↑ «و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: می‌خواهم جانشینی در زمین بگمارم» سوره بقره، آیه ۳۰.
- ↑ «و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم می‌گمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد» سوره بقره، آیه ۱۲۴.
- ↑ «ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم پس میان مردم به درستی داوری کن» سوره ص، آیه ۲۶.
- ↑ «و به راستی ما، در میان هر امّتی پیامبری برانگیختیم (تا بگوید) که خداوند را بپرستید و از طاغوت دوری گزینید» سوره نحل، آیه ۳۶.
- ↑ «و ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر برای آنکه به اذن خداوند از او فرمانبرداری کنند» سوره نساء، آیه ۶۴.
- ↑ «ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند» سوره حدید، آیه ۲۵.
- ↑ «و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.
- ↑ اراکی، محسن، مهدویت و سنت‌های رهبری الهی در قرآن.