آسیب‌شناسی نظامی حکومت اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[ارتش]] یکی از ارکان [[حکومت اسلامی]] است. [[امام علی]]{{ع}} با توجه به اهمیت این رکن، نکاتی چند را یادآور شده که در نظر نگرفتن آنها نوعی آسیب به شمار می‌رود: | [[ارتش]] یکی از ارکان [[حکومت اسلامی]] است. [[امام علی]] {{ع}} با توجه به اهمیت این رکن، نکاتی چند را یادآور شده که در نظر نگرفتن آنها نوعی آسیب به شمار می‌رود: | ||
# [[آموزش]] [[آداب جنگ]] از جمله آن‌که فقط با [[پیکار]] کنندگان بجنگید: {{متن حدیث|لَا تُقَاتِلَنَّ إِلَّا مَنْ قَاتَلَكَ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۱۲.</ref>. | # [[آموزش]] [[آداب جنگ]] از جمله آن‌که فقط با [[پیکار]] کنندگان بجنگید: {{متن حدیث|لَا تُقَاتِلَنَّ إِلَّا مَنْ قَاتَلَكَ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۱۲.</ref>. | ||
# [[آرایش لشکر]]، مثل تقسیم [[سربازان]] به [[قلب]]، [[میمنه]] و [[میسره]] (قسمت وسط، سمت راست و چپ [[لشکر]])؛ | # [[آرایش لشکر]]، مثل تقسیم [[سربازان]] به [[قلب]]، [[میمنه]] و [[میسره]] (قسمت وسط، سمت راست و چپ [[لشکر]])؛ | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
# عقب‌نشینی تاکتیکی هنگام [[لزوم]]<ref>ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۲۸۵-۲۹۲.</ref>. | # عقب‌نشینی تاکتیکی هنگام [[لزوم]]<ref>ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۲۸۵-۲۹۲.</ref>. | ||
امام علی{{ع}} در [[عهدنامه]] خود به [[مالک اشتر]] می‌فرماید: | امام علی {{ع}} در [[عهدنامه]] خود به [[مالک اشتر]] می‌فرماید: | ||
پس در کارهای ایشان چنان بیندیش که [[پدر]] و [[مادر]] درباره فرزند خویش، و مبادا آن‌چه آنان را بدان نیرومند می‌کنی، در دیده‌ات بزرگ نماید... و باید گزیده‌ترین سران [[سپاه]] نزد تو آن بود که با [[سپاهیان]] [[یار]] باشد.... پس امیدشان را برآر و ستودنشان را به [[نیکی]] پیوسته دار و [[رنج]] کسانی را که [[کوشش]] کرده‌اند، بر زبان آر<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>. | پس در کارهای ایشان چنان بیندیش که [[پدر]] و [[مادر]] درباره فرزند خویش، و مبادا آن‌چه آنان را بدان نیرومند می‌کنی، در دیده‌ات بزرگ نماید... و باید گزیده‌ترین سران [[سپاه]] نزد تو آن بود که با [[سپاهیان]] [[یار]] باشد.... پس امیدشان را برآر و ستودنشان را به [[نیکی]] پیوسته دار و [[رنج]] کسانی را که [[کوشش]] کرده‌اند، بر زبان آر<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>. | ||
[[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} در عین حال از [[معنویات]] ارتش خود [[غافل]] نبود و ایشان را به [[تقوا]]، [[ذکر الهی]]، [[صبر]] و مانند آن [[ترغیب]] می‌کرد<ref>ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۲۹۵-۲۹۸.</ref>. [[سیره]] [[حضرت]]، [[نهی]] از آغاز [[جنگ]]، نهی از [[دعوت]] به [[مبارزه]]، مصونیت [[سیاسی]] فرستادگان، تمام کردن [[حجت]] پیش از آغاز جنگ، [[احترام]] به [[پیمان‌ها]]، [[دعا]] هنگام [[نبرد]] و [[کمک به مظلومان]] و [[اسیران]] بود<ref>ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۳۰۶-۳۱۳.</ref><ref>[[سید صادق حقیقت|حقیقت، سید صادق]]، [[آسیب‌شناسی حکومت (مقاله)| مقاله «آسیب‌شناسی حکومت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۹۶.</ref> | [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} در عین حال از [[معنویات]] ارتش خود [[غافل]] نبود و ایشان را به [[تقوا]]، [[ذکر الهی]]، [[صبر]] و مانند آن [[ترغیب]] می‌کرد<ref>ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۲۹۵-۲۹۸.</ref>. [[سیره]] [[حضرت]]، [[نهی]] از آغاز [[جنگ]]، نهی از [[دعوت]] به [[مبارزه]]، مصونیت [[سیاسی]] فرستادگان، تمام کردن [[حجت]] پیش از آغاز جنگ، [[احترام]] به [[پیمان‌ها]]، [[دعا]] هنگام [[نبرد]] و [[کمک به مظلومان]] و [[اسیران]] بود<ref>ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۳۰۶-۳۱۳.</ref><ref>[[سید صادق حقیقت|حقیقت، سید صادق]]، [[آسیب‌شناسی حکومت (مقاله)| مقاله «آسیب‌شناسی حکومت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۹۶.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۲۸
آسیب‌شناسی نظامی حکومت اسلامی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: آسیب‌شناسی نظامی حکومت اسلامی در قرآن - آسیب‌شناسی نظامی حکومت اسلامی در حدیث - آسیب‌شناسی نظامی حکومت اسلامی در معارف و سیره علوی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ارتش یکی از ارکان حکومت اسلامی است. امام علی (ع) با توجه به اهمیت این رکن، نکاتی چند را یادآور شده که در نظر نگرفتن آنها نوعی آسیب به شمار می‌رود:
- آموزش آداب جنگ از جمله آن‌که فقط با پیکار کنندگان بجنگید: «لَا تُقَاتِلَنَّ إِلَّا مَنْ قَاتَلَكَ»[۱].
- آرایش لشکر، مثل تقسیم سربازان به قلب، میمنه و میسره (قسمت وسط، سمت راست و چپ لشکر)؛
- دور شدن سربازان از سلاح خود؛
- استفاده از فرصت‌ها؛
- عقب‌نشینی تاکتیکی هنگام لزوم[۲].
امام علی (ع) در عهدنامه خود به مالک اشتر می‌فرماید: پس در کارهای ایشان چنان بیندیش که پدر و مادر درباره فرزند خویش، و مبادا آن‌چه آنان را بدان نیرومند می‌کنی، در دیده‌ات بزرگ نماید... و باید گزیده‌ترین سران سپاه نزد تو آن بود که با سپاهیان یار باشد.... پس امیدشان را برآر و ستودنشان را به نیکی پیوسته دار و رنج کسانی را که کوشش کرده‌اند، بر زبان آر[۳].
امیرمؤمنان علی (ع) در عین حال از معنویات ارتش خود غافل نبود و ایشان را به تقوا، ذکر الهی، صبر و مانند آن ترغیب می‌کرد[۴]. سیره حضرت، نهی از آغاز جنگ، نهی از دعوت به مبارزه، مصونیت سیاسی فرستادگان، تمام کردن حجت پیش از آغاز جنگ، احترام به پیمان‌ها، دعا هنگام نبرد و کمک به مظلومان و اسیران بود[۵][۶]
منابع
پانویس
- ↑ نهج البلاغه، نامه ۱۲.
- ↑ ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۲۸۵-۲۹۲.
- ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳.
- ↑ ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۲۹۵-۲۹۸.
- ↑ ری شهری، محمد، موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج۴، ص۳۰۶-۳۱۳.
- ↑ حقیقت، سید صادق، مقاله «آسیب‌شناسی حکومت»، دانشنامه امام علی ج۶، ص ۹۶.