عضد در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
خط ۶: خط ۶:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
اسم یکی از اعضای [[بدن]] بین مرفق و کتف (بازو)<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۷۱.</ref>. به استعاره به معنای معاونت و کمک‌رسانی<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۲۶۸.</ref>، [[یاری‌رسانی]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۷.</ref>، تعاضد از همین ریشه به معنای [[تعاون]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۱۶۱.</ref>.  
اسم یکی از اعضای [[بدن]] بین مرفق و کتف (بازو)<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۷۱.</ref>. به استعاره به معنای معاونت و کمک‌رسانی<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۲۶۸.</ref>، [[یاری‌رسانی]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۷.</ref>، تعاضد از همین ریشه به معنای [[تعاون]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۱۶۱.</ref>.  


خط ۱۳: خط ۱۳:
[[آیه شریفه]] بیان‌کننده [[سنت الهی]] بسیار مهمی است که "[[ولایت]] [[تدبیر]]" را از [[ابلیس]] و ذریّه او [[نفی]] می‌کند؛ زیرا "ولایت تدبیر" متوقف بر [[علم]] و احاطه بر [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] و [[روابط]] داخلی و خارجی میان آنهاست و [[خداوند]] این علم و احاطه را از [[شیاطین]] مستور داشته است؛ چون شیاطینی که مبدأ [[شرور]] و [[فساد]] و گمراهی‌اند، اگر در [[تدبیر]] [[آسمان]] و زمین و [[انسان]] نقشی داشته باشند، موجب [[نقض]] سنت الهی در [[هدایت عامه]] می‌گردند و این معنای آیه شریفه {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا}}<ref>«آنان را نه در آفرینش آسمان‌ها و زمین گواه کردم و نه در آفرینش خودشان و من آن نیم که گمراه‌کنندگان را یاور گیرم» سوره کهف، آیه ۵۱.</ref> است که خداوند گمراه‌کنندگان را به [[یاری]] نمی‌گیرد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج‌۳، ص۳۲۷.</ref>.
[[آیه شریفه]] بیان‌کننده [[سنت الهی]] بسیار مهمی است که "[[ولایت]] [[تدبیر]]" را از [[ابلیس]] و ذریّه او [[نفی]] می‌کند؛ زیرا "ولایت تدبیر" متوقف بر [[علم]] و احاطه بر [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] و [[روابط]] داخلی و خارجی میان آنهاست و [[خداوند]] این علم و احاطه را از [[شیاطین]] مستور داشته است؛ چون شیاطینی که مبدأ [[شرور]] و [[فساد]] و گمراهی‌اند، اگر در [[تدبیر]] [[آسمان]] و زمین و [[انسان]] نقشی داشته باشند، موجب [[نقض]] سنت الهی در [[هدایت عامه]] می‌گردند و این معنای آیه شریفه {{متن قرآن|وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا}}<ref>«آنان را نه در آفرینش آسمان‌ها و زمین گواه کردم و نه در آفرینش خودشان و من آن نیم که گمراه‌کنندگان را یاور گیرم» سوره کهف، آیه ۵۱.</ref> است که خداوند گمراه‌کنندگان را به [[یاری]] نمی‌گیرد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج‌۳، ص۳۲۷.</ref>.


[[عضد]] به معنای معاونت در امر [[رسالت]] و [[رهبری]] [[مؤمنان]]، در آیه شریفه {{متن قرآن|سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا}}<ref>«فرمود: به زودی بازوی تو را با (فرستادن) برادرت توانمند می‌گردانیم و به هر دوتان چیرگی‌یی می‌بخشیم که با نشانه‌های ما دستشان به شما نرسد. پیروز شمایید و هر کس که از شما پیروی کند» سوره قصص، آیه ۳۵.</ref> وارد شده است و [[خدای تعالی]] درخواست [[حضرت موسی]]{{ع}} را مبنی بر [[همراهی]] [[هارون]] در امر رسالت [[اجابت]] نمود و او را معاون و [[وزیر]] حضرت موسی{{ع}} [[قرارداد]].<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۱۹-۴۲۰.</ref>
[[عضد]] به معنای معاونت در امر [[رسالت]] و [[رهبری]] [[مؤمنان]]، در آیه شریفه {{متن قرآن|سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا}}<ref>«فرمود: به زودی بازوی تو را با (فرستادن) برادرت توانمند می‌گردانیم و به هر دوتان چیرگی‌یی می‌بخشیم که با نشانه‌های ما دستشان به شما نرسد. پیروز شمایید و هر کس که از شما پیروی کند» سوره قصص، آیه ۳۵.</ref> وارد شده است و [[خدای تعالی]] درخواست [[حضرت موسی]] {{ع}} را مبنی بر [[همراهی]] [[هارون]] در امر رسالت [[اجابت]] نمود و او را معاون و [[وزیر]] حضرت موسی {{ع}} [[قرارداد]].<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۱۹-۴۲۰.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۲

مقدمه

اسم یکی از اعضای بدن بین مرفق و کتف (بازو)[۱]. به استعاره به معنای معاونت و کمک‌رسانی[۲]، یاری‌رسانی[۳]، تعاضد از همین ریشه به معنای تعاون[۴].

مَا أَشْهَدْتُهُمْ خَلْقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَا خَلْقَ أَنْفُسِهِمْ وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا[۵].

آیه شریفه بیان‌کننده سنت الهی بسیار مهمی است که "ولایت تدبیر" را از ابلیس و ذریّه او نفی می‌کند؛ زیرا "ولایت تدبیر" متوقف بر علم و احاطه بر آسمان‌ها و زمین و روابط داخلی و خارجی میان آنهاست و خداوند این علم و احاطه را از شیاطین مستور داشته است؛ چون شیاطینی که مبدأ شرور و فساد و گمراهی‌اند، اگر در تدبیر آسمان و زمین و انسان نقشی داشته باشند، موجب نقض سنت الهی در هدایت عامه می‌گردند و این معنای آیه شریفه وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا[۶] است که خداوند گمراه‌کنندگان را به یاری نمی‌گیرد[۷].

عضد به معنای معاونت در امر رسالت و رهبری مؤمنان، در آیه شریفه سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا[۸] وارد شده است و خدای تعالی درخواست حضرت موسی (ع) را مبنی بر همراهی هارون در امر رسالت اجابت نمود و او را معاون و وزیر حضرت موسی (ع) قرارداد.[۹]

منابع

پانویس

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۷۱.
  2. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۱، ص۲۶۸.
  3. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۷.
  4. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۱۶۱.
  5. «آنان را نه در آفرینش آسمان‌ها و زمین گواه کردم و نه در آفرینش خودشان و من آن نیم که گمراه‌کنندگان را یاور گیرم» سوره کهف، آیه ۵۱.
  6. «آنان را نه در آفرینش آسمان‌ها و زمین گواه کردم و نه در آفرینش خودشان و من آن نیم که گمراه‌کنندگان را یاور گیرم» سوره کهف، آیه ۵۱.
  7. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج‌۳، ص۳۲۷.
  8. «فرمود: به زودی بازوی تو را با (فرستادن) برادرت توانمند می‌گردانیم و به هر دوتان چیرگی‌یی می‌بخشیم که با نشانه‌های ما دستشان به شما نرسد. پیروز شمایید و هر کس که از شما پیروی کند» سوره قصص، آیه ۳۵.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۱۹-۴۲۰.