مصیطر در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[حافظ]] و [[متعهد]] به چیزی<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۲۱۰.</ref>، [[تسلط]] داشتن و اشراف داشتن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۶۴.</ref>. [[مصیطر]] در اصل مُسیطر بوده که مصدر آن "سیطره" است و اصل آن "سطر" به معنای صف‌بندی چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۷۲.</ref>، صف شدن با [[نظم]]، خواه در [[کتابت]] یا [[انسان]] یا درخت و [[حدیث]] و غیر آنها (مادی یا [[معنوی]])<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۲۴.</ref>. | [[حافظ]] و [[متعهد]] به چیزی<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۲۱۰.</ref>، [[تسلط]] داشتن و اشراف داشتن<ref>ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۶۴.</ref>. [[مصیطر]] در اصل مُسیطر بوده که مصدر آن "سیطره" است و اصل آن "سطر" به معنای صف‌بندی چیزی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۷۲.</ref>، صف شدن با [[نظم]]، خواه در [[کتابت]] یا [[انسان]] یا درخت و [[حدیث]] و غیر آنها (مادی یا [[معنوی]])<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۲۴.</ref>. | ||
{{متن قرآن|فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنتَ مُذَكِّرٌ لَّسْتَ عَلَيْهِم بِمُصَيْطِرٍ }}<ref>«پس پند بده که تنها تو پند دهنده‌ای تو بر آنان چیره نیستی» سوره غاشیه، آیه ۲۱-۲۲.</ref>. | {{متن قرآن|فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنتَ مُذَكِّرٌ لَّسْتَ عَلَيْهِم بِمُصَيْطِرٍ }}<ref>«پس پند بده که تنها تو پند دهنده‌ای تو بر آنان چیره نیستی» سوره غاشیه، آیه ۲۱-۲۲.</ref>. | ||
طبق [[آیه شریفه]]، [[وظیفه پیامبر]] اکرم{{صل}} در [[مقام]] [[ارشاد]] و [[هدایت مردم]] در امور [[اعتقادی]] آنان، تنها تذکردادن است. انسان به صورت [[تکوینی]] مختار [[آفریده]] شده و [[پیامبر]]{{صل}} سلطه‌ای بر آنها در امور اعتقادی ندارد؛ امّا این [[اختیار انسان]] در امور اعتقادی به معنای [[تأیید]] آنچه او [[اختیار]] کرده، نیست؛ بلکه در [[آیه]] بعدی کسانی که [[کفر]] را برگزینند و از [[آیات الهی]] روی برتابند، به [[عذاب]] بزرگ [[انذار]] می‌دهد: {{متن قرآن|إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ}}<ref>«مگر آنانکه رو بگردانند و کفر ورزند؛ که خدا آنان را به عذاب بزرگ‌تر عذاب کند» سوره غاشیه، آیه ۲۳-۲۴.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۷۷-۴۷۸.</ref> | طبق [[آیه شریفه]]، [[وظیفه پیامبر]] اکرم {{صل}} در [[مقام]] [[ارشاد]] و [[هدایت مردم]] در امور [[اعتقادی]] آنان، تنها تذکردادن است. انسان به صورت [[تکوینی]] مختار [[آفریده]] شده و [[پیامبر]] {{صل}} سلطه‌ای بر آنها در امور اعتقادی ندارد؛ امّا این [[اختیار انسان]] در امور اعتقادی به معنای [[تأیید]] آنچه او [[اختیار]] کرده، نیست؛ بلکه در [[آیه]] بعدی کسانی که [[کفر]] را برگزینند و از [[آیات الهی]] روی برتابند، به [[عذاب]] بزرگ [[انذار]] می‌دهد: {{متن قرآن|إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ}}<ref>«مگر آنانکه رو بگردانند و کفر ورزند؛ که خدا آنان را به عذاب بزرگ‌تر عذاب کند» سوره غاشیه، آیه ۲۳-۲۴.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۷۷-۴۷۸.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۸
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مصیطر است. مصیطر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مصیطر در قرآن - مصیطر در حدیث - مصیطر در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
حافظ و متعهد به چیزی[۱]، تسلط داشتن و اشراف داشتن[۲]. مصیطر در اصل مُسیطر بوده که مصدر آن "سیطره" است و اصل آن "سطر" به معنای صف‌بندی چیزی[۳]، صف شدن با نظم، خواه در کتابت یا انسان یا درخت و حدیث و غیر آنها (مادی یا معنوی)[۴].
﴿فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنتَ مُذَكِّرٌ لَّسْتَ عَلَيْهِم بِمُصَيْطِرٍ ﴾[۵].
طبق آیه شریفه، وظیفه پیامبر اکرم (ص) در مقام ارشاد و هدایت مردم در امور اعتقادی آنان، تنها تذکردادن است. انسان به صورت تکوینی مختار آفریده شده و پیامبر (ص) سلطه‌ای بر آنها در امور اعتقادی ندارد؛ امّا این اختیار انسان در امور اعتقادی به معنای تأیید آنچه او اختیار کرده، نیست؛ بلکه در آیه بعدی کسانی که کفر را برگزینند و از آیات الهی روی برتابند، به عذاب بزرگ انذار می‌دهد: ﴿إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ﴾[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۷، ص۲۱۰.
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۴، ص۳۶۴.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۷۲.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۲۴.
- ↑ «پس پند بده که تنها تو پند دهنده‌ای تو بر آنان چیره نیستی» سوره غاشیه، آیه ۲۱-۲۲.
- ↑ «مگر آنانکه رو بگردانند و کفر ورزند؛ که خدا آنان را به عذاب بزرگ‌تر عذاب کند» سوره غاشیه، آیه ۲۳-۲۴.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۷۷-۴۷۸.