استقلال علمی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| موضوع مرتبط = استقلال | | موضوع مرتبط = استقلال | ||
| عنوان مدخل = استقلال علمی | | عنوان مدخل = استقلال علمی | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[استقلال علمی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
نسخهٔ ۱۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۵
این مدخل زیرشاخهٔ بحث استقلال است. استقلال علمی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: استقلال علمی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ریشه‌ها و بسترهای استقلال در اندیشه و سخنان امام خمینی به سال‌های اولیه قیام یعنی (سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۳) برمی‌گردد. ایشان ضمن تأکید بر نارسایی در دانشگاه‌ها، استعماری بودن مراکز علمی و فساد در دانشگاه‌ها و... به طور مستقیم و غیرمستقیم یکی از اهداف مهم قیام خود را اصلاح دانشگاه‌ها و استقلال دانشگاه‌ها از سیطره سیاسی و علمی و فرهنگی غرب و... ذکر می‌نمودند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز امام خمینی همچون گذشته اصلاح دانشگاه‌ها و ایجاد استقلال علمی در همه سطوح و زوایای آموزش عالی را در دستور کار قرار دادند. انقلاب فرهنگی نمونه مهمی از عزم راسخ ایشان برای نیل به استقلال علمی بود. ایشان از اساس با وابستگی علمی و دانشگاه وابسته مخالف بودند[۱]. امام خمینی معتقد بودند همان‌طور که غربی‌ها و رژیم پهلوی به عنوان حکومت دست‌نشانده آنها روی دانشگاه‌ها انگشت گذاشتند و مصایب بزرگی را برای ملت و میهن و دین پدید آوردند؛ نظام اسلامی نیز باید از طریق اصلاح دانشگاه‌ها آثار مصایب و خسارت‌های سهمگین غرب را از چهره جامعه پاک کند. امام خمینی در نخستین سالگرد انقلاب فرهنگی در جمع اعضای ستاد انقلاب فرهنگی به این موضوع اشاره کردند.
به نظر ایشان رژیم سابق می‌خواست ارتباط روحانیت با دانشگاه را قطع کند تا قبله دانشگاه شرق و غرب باشد. ؛ چراکه آنها ظرف این پنجاه سال دوران پهلوی اجازه ندادند یک دانشگاهی که مربوط به خود کشور باشد؛ یک دانشگاهی که برای مصالح خود کشور تحصیل کند و برای مصالح خود کشور آدم و دانشمند بیرون بدهد؛ ایجاد شود[۲]. امام خمینی نیاز علمی و فرهنگی به غرب را خلاف اصل استقلال کشور می‌دانستند و به همین دلیل همواره به دست اندرکاران فرهنگی و علمی سفارش می‌کردند مبنای سیاست فرهنگی و علمی کشور را بر اساس استقلال علمی و فرهنگی پی‌ریزی نمایند. از منظر ایشان وظیفه امروز فضلا و مدرسین علوم اسلامی این است که طریقه سلف صالح را حفظ و افکار خود را برای هر چه پربارتر فقه و تفسیر و فلسفه و سایر علوم اسلامی به کار برند و شاگردان خود را برای همین مقصد الهی هدایت کنند. از طرفی ایشان بر این باور بودند که اساتید و دانشمندان دانشگاه رسالت دارند در مسائل علمی مختلفی که امت اسلامی بدان‌ها احتیاج دارد شالوده استقلال علمی و فرهنگی را پی‌ریزی نمایند[۳]. به نظر امام خمینی مسیر نجات یک ملت از دانشگاه می‌گذرد[۴] و تا دانشگاه مستقل نشود نمی‌توان به استقلال یک ملت امید داشت.[۵]
منابع
پانویس
- ↑ صحیفه نور، ج۱۴، ص۲۳۳.
- ↑ صحیفه نور، ج۱۴، ص۴۲۷ و ۴۲۸.
- ↑ صحیفه نور، ج۱۸، ص۳۳۸ و ۳۳۹.
- ↑ صحیفه نور، ج۶، ص۱۲۰.
- ↑ نبوی و اسکندری، مقاله «استقلال اسلامی»، منظومه فکری امام خمینی، ص ۷۶۲.