اسود بن قطبه تمیمی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۰

آشنایی اجمالی

اسود بن قطبه به نقل ابن ابی الحدید از کتاب استیعاب وی از اصحاب پیامبر خدا (ص) بوده و در جنگ بدر شرکت داشته، و به نقلی از تابعین و نیز اصحاب امیر مؤمنان (ع) و از رؤسای سپاه حلوان از ایالات فارس و مورد توجه حضرت علی (ع) بود^[۱]. درباره سوابق اسود بن قطبه در تاریخ مطلب مهمی نیامده است، اگر چه ابن ابی الحدید درباره سوابق او به اختصار چنین آورده است: من به نسب اسود بن قطبه وقوف نیافته‌ام و گمان دارم که وی اسود بن زید بن قطبة بن غنم انصاری از قبیله بنی عبید بن عدی باشد.

و نیز امیرالمؤمنین (ع) نامه‌ای برای او نوشته است که دارای محتوای بسیار بالا و برای سران حکومت، استانداران و والیان مفید و کارساز است. نامه حضرت چنین است:اما بعد، زمامدار اگر دنبال هوا و هوس‌های پی در پی خویش باشد، بیشتر او را از عدالت باز میدارد؛ بنابراین امور مردم از نظر حق باید نزد تو مساوی باشد^[۲].

چرا که هیچ‌گاه جور و ستم جانشین عدالت نخواهد شد، از آن‌چه برای خود نمی‌پسندی، اجتناب کن و نفس خویش را در برابر آن‌چه خداوند بر تو واجب ساخته به امید ثوابش و همچنین از ترس کیفرش به خضوع و تسلیم وادار!

ای اسود بن قطبه، بدان دنیا سرای آزمایش است که هر کس ساعتی در آن فراغت یابد و دست از کار بکشد، همین ساعت بیکاری، موجب حسرت و پشیمانی او در قیامت خواهد شد. و بدان که هیچ چیز تو را از حق بی‌نیاز نخواهد ساخت. از جمله حقوقی که بر تو فرض و واجب است کنترل هوس‌های خویش، مواظبت رعایا و رسیدگی توام با تلاش به کارهای آنهاست. در این راه آن‌چه از منافع عاید تو می‌شود، برای تو از مشکلات و ناراحتی‌هایی که متحمل می‌گردی، به مراتب سودمندتر است، والسلام^[۳]^[۴]

منابع

ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی

↑ شرح ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۴۵.
↑ «فإن الوالي إذا اختلف هواه منعه ذلك كثيرة من العدل فليكن أمر الناس عندك في الحق سواء...»
↑ نهج البلاغه، نامه ۵۹.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۱۷۸-۱۷۹.

[1] شرح ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۴۵.

[2] «فإن الوالي إذا اختلف هواه منعه ذلك كثيرة من العدل فليكن أمر الناس عندك في الحق سواء...»

[3] نهج البلاغه، نامه ۵۹.

[4] ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۱۷۸-۱۷۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اسود بن قطبه تمیمی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
+{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اسود بن قطبه تمیمی| عنوان مدخل  = اسود بن قطبه تمیمی| مداخل مرتبط = [[اسود بن قطبه تمیمی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
+== آشنایی اجمالی ==
+اسود بن قطبه به [[نقل]] [[ابن ابی الحدید]] از کتاب استیعاب وی از [[اصحاب پیامبر]] [[خدا]] {{صل}} بوده و در [[جنگ بدر]] شرکت داشته، و به [[نقلی]] از [[تابعین]] و نیز [[اصحاب]] [[امیر مؤمنان]] {{ع}} و از رؤسای [[سپاه]] [[حلوان]] از ایالات [[فارس]] و مورد توجه [[حضرت علی]] {{ع}} بود<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۴۵.</ref>. درباره سوابق اسود بن قطبه در [[تاریخ]] مطلب مهمی نیامده است، اگر چه [[ابن ابی الحدید]] درباره سوابق او به اختصار چنین آورده است: من به [[نسب]] اسود بن قطبه وقوف نیافته‌ام و [[گمان]] دارم که وی [[اسود بن زید بن قطبة بن غنم انصاری]] از [[قبیله]] [[بنی عبید بن عدی]] باشد.
+و نیز [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} نامه‌ای برای او نوشته است که دارای محتوای بسیار بالا و برای سران [[حکومت]]، [[استانداران]] و [[والیان]] مفید و کارساز است. [[نامه]] [[حضرت]] چنین است:اما بعد، [[زمامدار]] اگر دنبال هوا و هوس‌های پی در پی خویش باشد، بیشتر او را از [[عدالت]] باز میدارد؛ بنابراین امور [[مردم]] از نظر [[حق]] باید نزد تو مساوی باشد<ref>{{متن حدیث|فإن الوالي إذا اختلف هواه منعه ذلك كثيرة من العدل فليكن أمر الناس عندك في الحق سواء...}}</ref>.
+چرا که هیچ‌گاه [[جور]] و [[ستم]] [[جانشین]] [[عدالت]] نخواهد شد، از آن‌چه برای خود نمی‌پسندی، اجتناب کن و نفس خویش را در برابر آن‌چه [[خداوند]] بر تو [[واجب]] ساخته به [[امید]] ثوابش و همچنین از [[ترس]] کیفرش به [[خضوع]] و [[تسلیم]] وادار!
+ای اسود بن قطبه، بدان [[دنیا]] سرای [[آزمایش]] است که هر کس ساعتی در آن فراغت یابد و [[دست]] از کار بکشد، همین [[ساعت]] [[بیکاری]]، موجب [[حسرت]] و [[پشیمانی]] او در قیامت خواهد شد. و بدان که هیچ چیز تو را از [[حق]] بی‌نیاز نخواهد ساخت. از جمله [[حقوقی]] که بر تو فرض و [[واجب]] است کنترل هوس‌های خویش، مواظبت رعایا و رسیدگی توام با تلاش به کارهای آنهاست. در این [[راه]] آن‌چه از [[منافع]] عاید تو می‌شود، برای تو از [[مشکلات]] و ناراحتی‌هایی که متحمل می‌گردی، به مراتب سودمندتر است، والسلام<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۹.</ref><ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۱۷۸-۱۷۹.</ref>
-== مقدمه ==
-* اسود بن قطبه به [[نقل]] [[ابن ابی الحدید]] از کتاب استیعاب وی از [[اصحاب پیامبر]] [[خدا]] {{صل}} بوده و در [[جنگ بدر]] شرکت داشته، و به [[نقلی]] از [[تابعین]] و نیز [[اصحاب]] [[امیر مؤمنان]] {{ع}} و از رؤسای [[سپاه]] [[حلوان]] از ایالات [[فارس]] و مورد توجه [[حضرت علی]] {{ع}} بود<ref>شرح ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۴۵.</ref>. درباره سوابق اسود بن قطبه در [[تاریخ]] مطلب مهمی نیامده است، اگر چه [[ابن ابی الحدید]] درباره سوابق او به اختصار چنین آورده است: من به [[نسب]] اسود بن قطبه وقوف نیافته‌ام و [[گمان]] دارم که وی [[اسود بن زید بن قطبة بن غنم انصاری]] از [[قبیله]] [[بنی عبید بن عدی]] باشد.
-* و نیز [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} نامه‌ای برای او نوشته است که دارای محتوای بسیار بالا و برای سران [[حکومت]]، [[استانداران]] و [[والیان]] مفید و کارساز است. [[نامه]] [[حضرت]] چنین است:اما بعد، [[زمامدار]] اگر دنبال هوا و هوس‌های پی در پی خویش باشد، بیشتر او را از [[عدالت]] باز میدارد؛ بنابراین امور [[مردم]] از نظر [[حق]] باید نزد تو مساوی باشد<ref>{{متن حدیث|فإن الوالي إذا اختلف هواه منعه ذلك كثيرة من العدل فليكن أمر الناس عندك في الحق سواء...}}</ref>.
-* چراکه هیچ‌گاه [[جور]] و [[ستم]] [[جانشین]] [[عدالت]] نخواهد شد، از آن‌چه برای خود نمی‌پسندی، اجتناب کن و نفس خویش را در برابر آن‌چه [[خداوند]] بر تو [[واجب]] ساخته به [[امید]] ثوابش و همچنین از [[ترس]] کیفرش به [[خضوع]] و [[تسلیم]] وادار!
-* ای اسود بن قطبه، بدان [[دنیا]] سرای [[آزمایش]] است که هر کس ساعتی در آن فراغت یابد و [[دست]] از کار بکشد، همین [[ساعت]] [[بیکاری]]، موجب [[حسرت]] و [[پشیمانی]] او در قیامت خواهد شد. و بدان که هیچ چیز تو را از [[حق]] بی‌نیاز نخواهد ساخت. از جمله [[حقوقی]] که بر تو فرض و [[واجب]] است کنترل هوس‌های خویش، مواظبت رعایا و رسیدگی توام با تلاش به کارهای آنهاست. در این [[راه]] آن‌چه از [[منافع]] عاید تو می‌شود، برای تو از [[مشکلات]] و ناراحتی‌هایی که متحمل می‌گردی، به مراتب سودمندتر است، والسلام<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۹.</ref><ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۱۷۸-۱۷۹.</ref>
 == منابع ==
 {{منابع}}
-* [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
+#[[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
 {{پایان منابع}}