مساجد بین مدینه و تبوک: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۶

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

ابن اسحاق در گزارشی از چندین مسجد معروف در بین مدینه و تبوک که بنای آن به رسول خدا(ص) نسبت داده شده، خبر داده است.^[۱] این مساجد عبارتند از:

مسجد تبوک

در قسمت قدیمی شهر واقع است و هنوز هم معروف و شناخته شده است.

مسجد ثنیة مدران

این مسجد در حال حاضر از بین رفته است و برخی معتقدند قُصیر التمره که نزدیک تبوک است همان «مسجد مدران» است.

مسجد ذات الزرب

در حال حاضر، مسجد شناخته شده‌ای نیست. شاید این مسجد همان مسجد نزدیک العُلا باشد که امروز به «ام زَرب» معروف است.

مسجد الاخضر

الاخضر دره‌ای است در جنوب تبوک که از سمت جنوب و شرق بر آن احاطه دارد. این مسجد در ابتدای این دره واقع است.

مسجد ذات الخطمی و آلاء

هر دو منسوبند به گیاهی معروف در بیابان. این گیاهان امروز با این نام شناخته نمی‌شوند.

مسجد کواکب

امروز هم نامی شناخته شده است بین تبوک و العُلاء.

مسجد شق تارا

شق تارا شاید همان بیابانی که پیش از حجر و در کنار تبوک قرار دارد، باشد.

مسجد ذوالجیفه

ذو الجیفه دره‌ای است که قبل از وادی القری به الجزل می‌پیوندد. اگر ساخت مسجد در همین دره اتفاق افتاده باشد، محل ساخت مسجد باید در ابتدای آن بوده باشد؛ چراکه راه مدینه به تبوک از آن طرف می‌گذرد.

مسجد حوضی

حوضی، دره‌ای است از آن بنی بلیّ که در نزدیکی العلا، به وادی القری ختم می‌شود.

مسجد الحجر

هنوز هم نامی شناخته شده است.

مسجد الصعید

الصعید بخشی است وسیع در درون وادی القری، بین الحجر و العلا به فاصله تقریبی ۲۲ کیلومتری از همدیگر.

مسجد وادی القری

مسجدی است که مردم العلا در حال حاضر در آن نماز می‌خوانند.

مسجد شقة بنی عذره

«شقه» به معنای «مسیر بین دو تپه بزرگ از ریگ یا دو کوه» است. شقه بنی عذره که امروز معروف است به المَجَزّ راهی است طولانی که از شمال شرقی به الحجر می‌رسد.

مسجد ذوالمروه

ذو المروه مکانی که هنوز هم در نزدیکی دهانه وادی الجزل در وادی الحمض قرار دارد و نامی شناخته شده است.

مسجد الفیفاء

امروز جایی بدین نام معروف نیست.

مسجد ذو خشب

نزدیک ذی المروه است. ممکن است مراد ذی خشب دیگری باشد که در نزدیک مدینه بر راه مدینه به تبوک قرار دارد.^[۲]

منابع

بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة

پانویس

↑ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۳۱-۵۳۲.
↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۲۹۳-۲۹۴.

[1] ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۳۱-۵۳۲.

[2] بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۲۹۳-۲۹۴.

[۱]

[۲]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 [[ابن اسحاق]] در گزارشی از چندین [[مسجد]] معروف در بین [[مدینه]] و [[تبوک]] که بنای آن به [[رسول خدا]]{{صل}} نسبت داده شده، خبر داده است.<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۵۳۱-۵۳۲. </ref> این [[مساجد]] عبارتند از:
-===[[مسجد تبوک]]===
+===مسجد تبوک===
 در قسمت قدیمی [[شهر]] واقع است و هنوز هم معروف و شناخته شده است.
-===[[مسجد ثنیة مدران]]===
+===مسجد ثنیة مدران===
 این مسجد در حال حاضر از بین رفته است و برخی معتقدند [[قُصیر التمره]] که نزدیک تبوک است همان «[[مسجد مدران]]» است.
-===[[مسجد ذات الزرب]]===
+===مسجد ذات الزرب===
 در حال حاضر، مسجد شناخته شده‌ای نیست. شاید این مسجد همان مسجد نزدیک العُلا باشد که امروز به «ام زَرب» معروف است.
-===[[مسجد الاخضر]]===
+===مسجد الاخضر===
 الاخضر دره‌ای است در جنوب تبوک که از سمت جنوب و شرق بر آن احاطه دارد. این مسجد در ابتدای این دره واقع است.
-===[[مسجد ذات الخطمی]] و آلاء===
+===مسجد ذات الخطمی و آلاء===
 هر دو منسوبند به گیاهی معروف در بیابان. این گیاهان امروز با این نام شناخته نمی‌شوند.
-===[[مسجد کواکب]]===
+===مسجد کواکب===
 امروز هم نامی شناخته شده است بین تبوک و العُلاء.
-===[[مسجد شق تارا]]===
+===مسجد شق تارا===
 [[شق تارا]] شاید همان بیابانی که پیش از [[حجر]] و در کنار تبوک قرار دارد، باشد.
-===[[مسجد ذوالجیفه]]===
+===مسجد ذوالجیفه===
 [[ذو الجیفه]] دره‌ای است که قبل از [[وادی القری]] به الجزل می‌پیوندد. اگر ساخت مسجد در همین دره اتفاق افتاده باشد، محل ساخت مسجد باید در ابتدای آن بوده باشد؛ چراکه راه مدینه به تبوک از آن طرف می‌گذرد.
-===[[مسجد حوضی]]===
+===مسجد حوضی===
 حوضی، دره‌ای است از آن [[بنی بلیّ]] که در نزدیکی [[العلا]]، به وادی القری ختم می‌شود.
-===[[مسجد الحجر]]===
+===مسجد الحجر===
 هنوز هم نامی شناخته شده است.
-===[[مسجد الصعید]]===
+===مسجد الصعید===
 [[الصعید]] بخشی است وسیع در درون وادی القری، بین الحجر و العلا به فاصله تقریبی ۲۲ کیلومتری از همدیگر.
-===[[مسجد وادی القری]]===
+===مسجد وادی القری===
 مسجدی است که [[مردم]] العلا در حال حاضر در آن [[نماز]] می‌خوانند.
-===[[مسجد شقة بنی عذره]]===
+===مسجد شقة بنی عذره===
 «شقه» به معنای «مسیر بین دو تپه بزرگ از ریگ یا دو [[کوه]]» است. [[شقه بنی عذره]] که امروز معروف است به المَجَزّ راهی است طولانی که از شمال شرقی به الحجر می‌رسد.
-===[[مسجد ذوالمروه]]===
+===مسجد ذوالمروه===
 [[ذو المروه]] مکانی که هنوز هم در نزدیکی دهانه [[وادی الجزل]] در [[وادی الحمض]] قرار دارد و نامی شناخته شده است.
-===[[مسجد الفیفاء]]===
+===مسجد الفیفاء===
 امروز جایی بدین نام معروف نیست.
-===[[مسجد ذو خشب]]===
+===مسجد ذو خشب===
 نزدیک [[ذی المروه]] است. ممکن است مراد [[ذی خشب]] دیگری باشد که در نزدیک [[مدینه]] بر راه مدینه به [[تبوک]] قرار دارد.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۲۹۳-۲۹۴.</ref>