موصل: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
«موصل» شهری است مشهور و بزرگ، از [[قواعد]] [[بلاد اسلام]] که در [[عظمت]] و کثرت [[خلق]] کم نظیر است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> این [[شهر]] را «باب [[العراق]]» گفته‌اند<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> و ضمن برشمردن آن در اقلیم چهارم، فاصله این شهر تا [[بغداد]] را ۷۴ فرسخ دانسته‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۴.</ref> در وجه [[تسمیه]] این مکان به این نام، اقوال متعددی مطرح شده است. بعضی را [[اعتقاد]] بر این است که موصل را از آن جهت موصل گفته‌اند که جزیره و [[عراق]] را به هم وصل کرده است. <ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> برخی نیز [[دلایل]] دیگری از جمله «وصل دجله و [[فرات]] به هم»،<ref>ر. ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> و لعضی دیگر «وصل [[سنجار]] و الحدیثه به یکدیگر»<ref>ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> را علت نامگذاری این شهر به موصل عنوان کرده‌اند. این شهر قدیمی، در کنار دجله واقع بوده و در جانب شرقی آن، [[نینوی]] قرار دارد.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> از اماکن مشهور و بنام موصل [[قبر]] [[جرجیس]] [[نبی]]{{ع}} است که در وسط این شهر واقع است. <ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> این شهر در ایام [[حکومت]] [[مروان بن محمد بن مروان]] معروف به [[مروان حمار]] - آخرین [[پادشاه اموی]] - به سرعت [[ترقی]] و عظمت یافت.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> موصل دارای نواحی متعددی است که بکری(م. ۴۸۷) ۱۲ کوره<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸.</ref> و [[حموی]] (م. ۶۲۶) در کتاب خود به نام ۱۷ مورد از این نواحی<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳-۲۲۴.</ref> که الطبرهان، السنّ، الحدیثه، المرج، [[جهینه]]، نینوی، باجرمی و... از جمله آن است، اشاره کرده‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳-۲۲۴. نیز ر. ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸.</ref>
«موصل» شهری است مشهور و بزرگ، از [[قواعد]] [[بلاد اسلام]] که در [[عظمت]] و کثرت [[خلق]] کم نظیر است<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref>. این [[شهر]] را «باب [[العراق]]» گفته‌اند<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> و ضمن برشمردن آن در اقلیم چهارم، فاصله این شهر تا [[بغداد]] را ۷۴ فرسخ دانسته‌اند<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۴.</ref>. در وجه [[تسمیه]] این مکان به این نام، اقوال متعددی مطرح شده است. بعضی را [[اعتقاد]] بر این است که موصل را از آن جهت موصل گفته‌اند که جزیره و [[عراق]] را به هم وصل کرده است<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref>، برخی نیز [[دلایل]] دیگری از جمله «وصل دجله و [[فرات]] به هم»<ref>ر.ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> و بعضی دیگر «وصل [[سنجار]] و الحدیثه به یکدیگر»<ref>ر.ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref> را علت نامگذاری این شهر به موصل عنوان کرده‌اند. این شهر قدیمی، در کنار دجله واقع بوده و در جانب شرقی آن، [[نینوی]] قرار دارد<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref>.
امروزه موصل شهری بزرگ در شمال عراق است که در کرانه [[غربی]] [[رود فرات]] و قبل از پیوستن این رود به زاب علیا قرار دارد. روبروی این [[شهر]] و در [[ساحل]] شرقی رود، خرابه‌های شهر [[نینوا]] و در شمال [[غربی]] آن تلعفر قرار دارد و جاده [[بغداد]] به قامشلی (در [[سوریه]]) از کنار آن می‌‌گذرد. موصل بزرگترین شهر شمالی [[عراق]] با باغ‌ها و آبادی‌های خوب و [[مدارس]] و [[تجارت]] است.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۳۰۵.</ref>
 
از اماکن مشهور و به‌نام موصل [[قبر]] [[جرجیس نبی]]{{ع}} است که وسط این شهر واقع است<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref>. این شهر در ایام [[حکومت]] [[مروان بن محمد بن مروان]] معروف به [[مروان حمار]] ـ آخرین [[پادشاه اموی]] ـ به سرعت [[ترقی]] و عظمت یافت<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.</ref>. موصل دارای نواحی متعددی است که بکری(م. ۴۸۷) ۱۲ کوره<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸.</ref> و [[حموی]] (م. ۶۲۶) در کتاب خود به نام ۱۷ مورد از این نواحی<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳-۲۲۴.</ref> که الطبرهان، السنّ، الحدیثه، المرج، [[جهینه]]، نینوی، باجرمی و... از جمله آن است، اشاره کرده‌اند<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳-۲۲۴. نیز ر.ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸.</ref>.
 
امروزه موصل شهری بزرگ در شمال عراق است که در کرانه [[غربی]] [[رود فرات]] و قبل از پیوستن این رود به زاب علیا قرار دارد. روبروی این [[شهر]] و در [[ساحل]] شرقی رود، خرابه‌های شهر [[نینوا]] و در شمال [[غربی]] آن تلعفر قرار دارد و جاده [[بغداد]] به قامشلی (در [[سوریه]]) از کنار آن می‌‌گذرد. موصل بزرگترین شهر شمالی [[عراق]] با باغ‌ها و آبادی‌های خوب و [[مدارس]] و [[تجارت]] است<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۳۰۵.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۸ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۹

مقدمه

«موصل» شهری است مشهور و بزرگ، از قواعد بلاد اسلام که در عظمت و کثرت خلق کم نظیر است[۱]. این شهر را «باب العراق» گفته‌اند[۲] و ضمن برشمردن آن در اقلیم چهارم، فاصله این شهر تا بغداد را ۷۴ فرسخ دانسته‌اند[۳]. در وجه تسمیه این مکان به این نام، اقوال متعددی مطرح شده است. بعضی را اعتقاد بر این است که موصل را از آن جهت موصل گفته‌اند که جزیره و عراق را به هم وصل کرده است[۴]، برخی نیز دلایل دیگری از جمله «وصل دجله و فرات به هم»[۵] و بعضی دیگر «وصل سنجار و الحدیثه به یکدیگر»[۶] را علت نامگذاری این شهر به موصل عنوان کرده‌اند. این شهر قدیمی، در کنار دجله واقع بوده و در جانب شرقی آن، نینوی قرار دارد[۷].

از اماکن مشهور و به‌نام موصل قبر جرجیس نبی(ع) است که وسط این شهر واقع است[۸]. این شهر در ایام حکومت مروان بن محمد بن مروان معروف به مروان حمار ـ آخرین پادشاه اموی ـ به سرعت ترقی و عظمت یافت[۹]. موصل دارای نواحی متعددی است که بکری(م. ۴۸۷) ۱۲ کوره[۱۰] و حموی (م. ۶۲۶) در کتاب خود به نام ۱۷ مورد از این نواحی[۱۱] که الطبرهان، السنّ، الحدیثه، المرج، جهینه، نینوی، باجرمی و... از جمله آن است، اشاره کرده‌اند[۱۲].

امروزه موصل شهری بزرگ در شمال عراق است که در کرانه غربی رود فرات و قبل از پیوستن این رود به زاب علیا قرار دارد. روبروی این شهر و در ساحل شرقی رود، خرابه‌های شهر نینوا و در شمال غربی آن تلعفر قرار دارد و جاده بغداد به قامشلی (در سوریه) از کنار آن می‌‌گذرد. موصل بزرگترین شهر شمالی عراق با باغ‌ها و آبادی‌های خوب و مدارس و تجارت است[۱۳].

منابع

پانویس

  1. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  2. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  3. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۴.
  4. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  5. ر.ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  6. ر.ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  7. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  8. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  9. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳.
  10. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸.
  11. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳-۲۲۴.
  12. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۲۳-۲۲۴. نیز ر.ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۲۷۸.
  13. بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۳۰۵.