عمل در فقه سیاسی

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث عمل است. "عمل" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

عمل در قرآن - عمل در حدیث - عمل در نهج البلاغه - عمل در اخلاق اسلامی - عمل در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عمل (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

فعل عمدی و اختیاری، صورت خارجی فعل، کردار و کنش و کار کردن.

﴿كَذَلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ﴾.

رابطه علم، عمل و قدرت به عنوان مثلثی که در حیات انسان نقشی اساسی در رویکرد و رفتار او ایفا می‌کند، از بحث‌های مهم انسان‌شناسی است. علم انسان با اراده و اختیار او، با توانایی و قدرت، به او امکان عمل اختیاری می‌دهد و تفاوت انسان و حیوان در همین است که عمل انسان از علم و اراده او سرچشمه می‌گیرد؛ ولی در مورد حیوان عمل در غریزه منشأ دارد.

از ارکان ایمان، عمل صالح است که مرحله اول از مراحل کمال و سعادت انسان است: ﴿فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا﴾. نقطه تلاقی دنیا و آخرت در قرآن کریم عمل است، آنچه در آخرت از آن بازخواست خواهد شد، عمل انسان در ابعاد فردی و اجتماعی است ﴿لَا تَعْتَذِرُوا الْيَوْمَ إِنَّمَا تُجْزَوْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾.

آیه شریفه ﴿جَزَاءً وِفَاقًا﴾ هماهنگی و همانندی جزای اخروی را با عمل انسان در دنیا بیان می‌کند. اعتقاد به این اصل از اصول راهنمای اخلاقی در رفتار اجتماعی و سیاسی انسان است که می‌تواند تقوای سیاسی و اجتماعی را در جامعه قرآنی تضمین نماید.

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس