امامت در بینش اسلامی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ویرایش غیرنهایی}} | {{ویرایش غیرنهایی}} | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان = امامت در بینش اسلامی | | عنوان = [[امامت]] در بینش اسلامی | ||
| عنوان اصلی = | | عنوان اصلی = | ||
| تصویر = 118564654.jpg | | تصویر = 118564654.jpg | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
| شماره ملی = ۳۷۹۶۴۳۶ | | شماره ملی = ۳۷۹۶۴۳۶ | ||
}} | }} | ||
'''امامت در بینش اسلامی'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مسائل امامت عامه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر [[علی ربانی گلپایگانی]] است و [[انتشارات بوستان کتاب]] انتشار آن را به عهده داشته است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/86483/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه]</ref> | '''[[امامت]] در بینش اسلامی'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مسائل [[امامت]] عامه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر [[علی ربانی گلپایگانی]] است و [[انتشارات بوستان کتاب]] انتشار آن را به عهده داشته است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/86483/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه]</ref> | ||
==دربارهٔ کتاب== | ==دربارهٔ کتاب== | ||
کتاب حاضر به جایگاه امامت در قرآن کریم و احادیث اسلامی، بررسی تعریف‌های | *در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر به جایگاه [[امامت]] در قرآن کریم و احادیث اسلامی، بررسی تعریف‌های [[امامت]]، نقل و بررسی اقوال درباره وجوب [[امامت]] و دلایل آن، تحقیق درباره فلسفه [[امامت]] از نگاه عقل و [[وحی]]، پژوهش درباره مهم‌ترین صفات و بایستگی‌های [[امام]] مانند: علم، عدالت، افضلیت و عصمت و ارزیابی و نقد دیدگاه‌های مختلف درباره تعیین [[امام]] به ویژه دو دیدگاه نص و بیعت مباحث مهم و محوری کتاب حاضر می‌پردازد. | ||
به ادعای نویسنده در نقل اقوال و آرای متکلمان اسلامی از مذاهب گوناگون، کوشش شده است به منابع دست اول و معتبر آنان استناد شود و در ارزیابی و نقد آراء و اقوال نیز از عقل و وحی و گزارش‌‌های مستند تاریخی بهره‌گیری شده است. اگر چه مضامین و مفاهیم بحث‌های کتاب جدید نیست و از قرن‌های پیش مورد گفت و گوی متکلمان اسلامی بوده است، ولی ساختار و تا حدی ادبیات آن با آثار دیگران متفاوت است | *به ادعای نویسنده در نقل اقوال و آرای متکلمان اسلامی از مذاهب گوناگون، کوشش شده است به منابع دست اول و معتبر آنان استناد شود و در ارزیابی و نقد آراء و اقوال نیز از عقل و [[وحی]] و گزارش‌‌های مستند تاریخی بهره‌گیری شده است. اگر چه مضامین و مفاهیم بحث‌های کتاب جدید نیست و از قرن‌های پیش مورد گفت و گوی متکلمان اسلامی بوده است، ولی ساختار و تا حدی ادبیات آن با آثار دیگران متفاوت است<ref>[http://www.ghadeer.org/Book/813/123296 وبگاه مرکز اطلاع‌رسانی غدیر]</ref>. | ||
==فهرست کتاب== | ==فهرست کتاب== | ||
{{ستون-شروع|3}} | {{ستون-شروع|3}} | ||
* مقدمه؛ | * مقدمه؛ | ||
*'''فصل اول: واژه‌شناسی و تعریف امامت:''' | *'''فصل اول: واژه‌شناسی و تعریف [[امامت]]:''' | ||
* واژه‌شناسی و تعریف | * واژه‌شناسی و تعریف [[امامت]]؛ | ||
* تعریف لغوی | * تعریف لغوی [[امامت]]؛ | ||
* کاربردهای امام در قرآن؛ | * کاربردهای [[امام]] در قرآن؛ | ||
* تعریف‌های متکلمان اسلامی؛ | * تعریف‌های متکلمان اسلامی؛ | ||
* الف) تعریف‌های عام؛ | * الف) تعریف‌های عام؛ | ||
* ب) تعریف‌های خاص؛ | * ب) تعریف‌های خاص؛ | ||
* نکات تکمیلی. | * نکات تکمیلی. | ||
*'''فصل دوم جایگاه امامت در تفکر اسلامی:''' | *'''فصل دوم جایگاه [[امامت]] در تفکر اسلامی:''' | ||
* قرآن و جایگاه | * قرآن و جایگاه [[امامت]]؛ | ||
* جایگاه امامت در احادیث اسلامی؛ | * جایگاه [[امامت]] در احادیث اسلامی؛ | ||
* جایگاه امامت از منظر تاریخی. | * جایگاه [[امامت]] از منظر تاریخی. | ||
*'''فصل سوم وجوب امامت:''' | *'''فصل سوم وجوب [[امامت]]:''' | ||
:۱. مذهب امامیه؛ | :۱. مذهب امامیه؛ | ||
:۲. مذهب اسماعیلیه؛ | :۲. مذهب اسماعیلیه؛ | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
:۷. ماتریدیه؛ | :۷. ماتریدیه؛ | ||
:۸. وهابیه؛ | :۸. وهابیه؛ | ||
*'''دلایل وجوب | *'''دلایل وجوب [[امامت]]:''' | ||
:۱. آیه الی الامر؛ | :۱. آیه الی الامر؛ | ||
:۲. حدیث | :۲. حدیث {{عربی|اندازه=150%|« مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة»}}؛ | ||
:۳. سیره مسلمانان؛ | :۳. سیره مسلمانان؛ | ||
:۴. اجرای حدود و حفظ نظام اسلامی؛ | :۴. اجرای حدود و حفظ نظام اسلامی؛ | ||
:۵. وجوب دفع ضررهای عظیم. | :۵. وجوب دفع ضررهای عظیم. | ||
*'''فصل چهارم قاعده لطف و وجوب | *'''فصل چهارم قاعده لطف و وجوب [[امامت]]:''' | ||
* تعریف و اقسام لطف؛ | * تعریف و اقسام لطف؛ | ||
* لطف و حکمت الهی؛ | * لطف و حکمت الهی؛ | ||
* فاعل لطف؛ | * فاعل لطف؛ | ||
* برهان لطف بر وجوب | * برهان لطف بر وجوب [[امامت]]؛ | ||
* پاسخ گویی به اشکال‌ها. | * پاسخ گویی به اشکال‌ها. | ||
*'''فصل پنجم متکلمان اسلامی و فلسفه | *'''فصل پنجم متکلمان اسلامی و فلسفه [[امامت]]:''' | ||
* مقدمه؛ | * مقدمه؛ | ||
* بخش نخست: فلسفه امامت از دیدگاه اهل | * بخش نخست: فلسفه [[امامت]] از دیدگاه [[اهل سنت]]؛ | ||
:۱. معتزله | :۱. معتزله و فلسفه [[امامت]]؛ | ||
:۲. ماتریدیه | :۲. ماتریدیه و فلسفه [[امامت]]؛ | ||
:۳. اشعریه | :۳. اشعریه و فلسفه [[امامت]]؛ | ||
* بخش دوم: فلسفه امامت از نظر امامیه؛ | * بخش دوم: فلسفه [[امامت]] از نظر امامیه؛ | ||
:۱. حفظ نظام اجتماعی مسلمانان؛ | :۱. حفظ نظام اجتماعی مسلمانان؛ | ||
:۲. برقراری عدالت اجتماعی؛ | :۲. برقراری عدالت اجتماعی؛ | ||
:۳. تکالیف اجتماعی؛ | :۳. تکالیف اجتماعی؛ | ||
:۴. اجرای حدود الهی؛ | :۴. اجرای حدود الهی؛ | ||
:۵. امامت و لطف؛ | :۵. [[امامت]] و لطف؛ | ||
:۶. حفظ شریعت؛ | :۶. حفظ شریعت؛ | ||
* مناقشه‌های عبدالجبار؛ | * مناقشه‌های عبدالجبار؛ | ||
| خط ۹۲: | خط ۹۲: | ||
:۷بیان تفاصیل شریعت؛ | :۷بیان تفاصیل شریعت؛ | ||
* پاسخ به یک اشکال. | * پاسخ به یک اشکال. | ||
*'''فصل ششم امامت و فلسفه خلقت:''' | *'''فصل ششم [[امامت]] و فلسفه خلقت:''' | ||
* انسان کامل، فلسفه خلقت است؛ | * انسان کامل، فلسفه خلقت است؛ | ||
* انسان کامل خلیفه خداوند در زمین است؛ | * انسان کامل خلیفه خداوند در زمین است؛ | ||
* پیامبران، امام و خلفای الهی در زمین | * پیامبران، [[امام]] و خلفای الهی در زمین بودهاند؛ | ||
* خلافت الهی و امامت بشر؛ | * خلافت الهی و [[امامت]] بشر؛ | ||
* استمرار امامت و خلافت الهی پس از پیامبران؛ | * استمرار [[امامت]] و خلافت الهی پس از پیامبران؛ | ||
* پاسخ به یک اشکال. | * پاسخ به یک اشکال. | ||
*'''فصل هفتم فلسفه امامت از نگاه روایات:''' | *'''فصل هفتم فلسفه [[امامت]] از نگاه روایات:''' | ||
* روایات نبوی؛ | * روایات نبوی؛ | ||
* روایات اهل بیت {{ع}}؛ | * روایات [[اهل بیت]]{{ع}}؛ | ||
* مسئولیت‌های اخلاقی، دینی و اجتماعی؛ | * مسئولیت‌های اخلاقی، دینی و اجتماعی؛ | ||
* مصالح دینی و دنیوی؛ | * مصالح دینی و دنیوی؛ | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
* اتمام حجت بر مکلفان؛ | * اتمام حجت بر مکلفان؛ | ||
* ولایت و هدایت درونی؛ | * ولایت و هدایت درونی؛ | ||
* امامت و غایت خلقت. | * [[امامت]] و غایت خلقت. | ||
*'''فصل هشتم بایستگی‌های | *'''فصل هشتم بایستگی‌های [[امامت]]:''' | ||
* قریشی بودن | * قریشی بودن [[امام]]؛ | ||
* پارسایی و عدالت؛ | * پارسایی و عدالت؛ | ||
* نقد و نظر؛ | * نقد و نظر؛ | ||
* دانایی و کفایت؛ | * دانایی و کفایت؛ | ||
* شیعه امامیه و علم | * شیعه امامیه و [[علم امام]]{{ع}}؛ | ||
* معتزله و علم | * معتزله و [[علم امام]]{{ع}}؛ | ||
* اشعریه و علم | * اشعریه و [[علم امام]]{{ع}}؛ | ||
* ماتریدیه و علم | * ماتریدیه و [[علم امام]]{{ع}}؛ | ||
* زیدیه و علم | * زیدیه و [[علم امام]]{{ع}}؛ | ||
* حاصل کلام. | * حاصل کلام. | ||
*'''فصل نهم امامت و افضلیت:''' | *'''فصل نهم [[امامت]] و افضلیت:''' | ||
* شیعه امامیه و افضلیت | * شیعه امامیه و افضلیت [[امام]]؛ | ||
* قلمرو افضلیت؛ | * قلمرو افضلیت؛ | ||
* امامت مفضول قبیح است؛ | * [[امامت]] مفضول قبیح است؛ | ||
* بررسی اشکالات؛ | * بررسی اشکالات؛ | ||
* نقد و نظر؛ | * نقد و نظر؛ | ||
* قرآن و افضلیت | * قرآن و افضلیت [[امام]]؛ | ||
* نقد و نظر؛ | * نقد و نظر؛ | ||
* برتری اخروی؛ | * برتری اخروی؛ | ||
:۱. عصمت و افضلیت؛ | :۱. عصمت و افضلیت؛ | ||
:۲. تکلف سنگین‌تر و پاداش بیش‌تر؛ | :۲. تکلف سنگین‌تر و پاداش بیش‌تر؛ | ||
:۳. | :۳. [[امام]]، حجت خداوند بر بشر است؛ | ||
:۴. تعظیم ویژه، مستلزم افضلیت است؛ | :۴. تعظیم ویژه، مستلزم افضلیت است؛ | ||
:۵. برتری در کمالات، مستلزم برتری در پاداش است؛ | :۵. برتری در کمالات، مستلزم برتری در پاداش است؛ | ||
* | * [[ابو بکر باقلانی]] و افضلیت [[امام]]؛ | ||
* ارزیابی. | * ارزیابی. | ||
*'''فصل دهم عصمت | *'''فصل دهم عصمت [[امام]] از دیدگاه خرد:''' | ||
* حقیقت عصمت؛ | * حقیقت عصمت؛ | ||
* عصمت علمی؛ | * عصمت علمی؛ | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۶: | ||
* اشکال؛ | * اشکال؛ | ||
* ارزیابی؛ | * ارزیابی؛ | ||
:۳. پیامدهای معصوم نبودن | :۳. پیامدهای معصوم نبودن [[امام]]؛ | ||
* ارزیابی. | * ارزیابی. | ||
*'''فصل یازدهم قرآن و عصمت امام:''' | *'''فصل یازدهم قرآن و عصمت [[امام]]:''' | ||
* آیه ابتلای ابراهیم {{ع}}؛ | * آیه ابتلای [[ابراهیم]]{{ع}}؛ | ||
* تقریر اول؛ | * تقریر اول؛ | ||
* تقریر دوم؛ | * تقریر دوم؛ | ||
| خط ۱۶۷: | خط ۱۶۷: | ||
* پاسخ؛ | * پاسخ؛ | ||
* آیه اولی الامر؛ | * آیه اولی الامر؛ | ||
* اقوال مفسران اهل | * اقوال مفسران [[اهل سنت]]؛ | ||
* ارزیابی؛ | * ارزیابی؛ | ||
* دیدگاه مفسران شیعه؛ | * دیدگاه مفسران شیعه؛ | ||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۷۴: | ||
* پاسخ؛ | * پاسخ؛ | ||
* تقریر دوم؛ | * تقریر دوم؛ | ||
* اولوالامر، امامان اهل | * اولوالامر، امامان اهل بیت‌اند؛ | ||
* بررسی اشکال‌ها؛ | * بررسی اشکال‌ها؛ | ||
* آیه صادقین؛ | * آیه صادقین؛ | ||
* عصمت صادقین؛ | * عصمت صادقین؛ | ||
:۱. تقریر علامه | :۱. تقریر [[علامه حلی]]؛ | ||
:۲. تقریر فخر الدین | :۲. تقریر [[فخر الدین رازی]]؛ | ||
* پژوهش پایانی. | * پژوهش پایانی. | ||
*'''فصل دوازدهم مذاهب اسلامی و راه تعیین امام:''' | *'''فصل دوازدهم مذاهب اسلامی و راه تعیین [[امام]]:''' | ||
* نص و معجزه؛ | * نص و معجزه؛ | ||
* کیسانیه و نص در | * کیسانیه و نص در [[امامت]]؛ | ||
* بررسی و نقد؛ | * بررسی و نقد؛ | ||
* بکریه و نص در | * بکریه و نص در [[امامت]]؛ | ||
* نص و دعوت؛ | * نص و دعوت؛ | ||
* نص و وراثت؛ | * نص و وراثت؛ | ||
* غلبه و استیلاء؛ | * غلبه و استیلاء؛ | ||
* بیعت و انتخاب. | * بیعت و انتخاب. | ||
*'''فصل سیزدهم شیعه امامیه و لزوم نص در تعیین امام:''' | *'''فصل سیزدهم شیعه امامیه و لزوم نص در تعیین [[امام]]:''' | ||
:۱. عصمت | :۱. عصمت [[امام]]؛ | ||
:۲. افضلیت | :۲. افضلیت [[امام]]؛ | ||
:۳. علم گسترده | :۳. علم گسترده [[امام]]؛ | ||
:۴. سیره پیامبر {{صل}}؛ | :۴. سیره [[پیامبر]]{{صل}}؛ | ||
:۵. روش انتخاب فاقد مشروعیت است؛ | :۵. روش انتخاب فاقد مشروعیت است؛ | ||
:۶. | :۶. [[امام]] خلیفه [[پیامبر]]{{صل}} است، نه وکیل مردم؛ | ||
* نقد؛ | * نقد؛ | ||
* ارزیابی؛ | * ارزیابی؛ | ||
| خط ۲۰۲: | خط ۲۰۲: | ||
* نقد؛ | * نقد؛ | ||
* ارزیابی. | * ارزیابی. | ||
*'''فصل چهاردهم بررسی نظریه انتخاب در تعیین امام:''' | *'''فصل چهاردهم بررسی نظریه انتخاب در تعیین [[امام]]:''' | ||
* گونه نخست:بیعت و اجماع؛ | * گونه نخست:بیعت و اجماع؛ | ||
:۱. رفتار صحابه؛ | :۱. رفتار صحابه؛ | ||
| خط ۲۰۸: | خط ۲۰۸: | ||
:۲. اثبات خلافت ابوبکر از طریق بیعت؛ | :۲. اثبات خلافت ابوبکر از طریق بیعت؛ | ||
* نقد؛ | * نقد؛ | ||
* گونه دوم: انکار نص در | * گونه دوم: انکار نص در [[امامت]]؛ | ||
:۱. مقایسه نص در امامت با فرائض اسلامی؛ | :۱. مقایسه نص در [[امامت]] با فرائض اسلامی؛ | ||
* نقد؛ | * نقد؛ | ||
* تواتر نص جلی بر امامت علی {{ع}}؛ | * تواتر نص جلی بر [[امامت]] [[علی]]{{ع}}؛ | ||
* طرح یک شبهه؛ | * طرح یک شبهه؛ | ||
:۲. وجوب احتجاج و قیام؛ | :۲. وجوب احتجاج و قیام؛ | ||
* نقد؛ | * نقد؛ | ||
:۳. تعارض نصوص | :۳. تعارض نصوص [[امامت]]؛ | ||
* نقد؛ | * نقد؛ | ||
:۴. شواهد فقدان نص؛ | :۴. شواهد فقدان نص؛ | ||
* ارزیابی و نقد؛ | * ارزیابی و نقد؛ | ||
* الف)شواهد مربوط به علی {{ع}}؛ | * الف)شواهد مربوط به [[علی]]{{ع}}؛ | ||
* ب)شواهد مربوط به خلفا و دیگران؛ | * ب)شواهد مربوط به خلفا و دیگران؛ | ||
* ارزیابی و نقد. | * ارزیابی و نقد. | ||
| خط ۲۲۵: | خط ۲۲۵: | ||
* تبیین نظریه؛ | * تبیین نظریه؛ | ||
* ارزیابی و نقد؛ | * ارزیابی و نقد؛ | ||
* قرآن و صحابه پیامبر {{صل}}؛ | * قرآن و صحابه [[پیامبر]]{{صل}}؛ | ||
* صحابه پیامبر {{صل}} از نگاه احادیث؛ | * صحابه [[پیامبر]]{{صل}} از نگاه احادیث؛ | ||
* صحابه از نگاه تاریخ؛ | * صحابه از نگاه تاریخ؛ | ||
* ارزیابی شرایط؛ | * ارزیابی شرایط؛ | ||
| خط ۲۳۲: | خط ۲۳۲: | ||
* چکیده؛ | * چکیده؛ | ||
* سخن پایانی. | * سخن پایانی. | ||
*'''فصل شانزدهم نقد فرضیه استحاله در مفهوم امامت:''' | *'''فصل شانزدهم نقد فرضیه استحاله در مفهوم [[امامت]]:''' | ||
* فرضیه استحاله در مفهوم | * فرضیه استحاله در مفهوم [[امامت]]؛ | ||
* ارزیابی و نقد؛ | * ارزیابی و نقد؛ | ||
:۱. نصب و نص الهی در | :۱. نصب و نص الهی در [[امامت]]؛ | ||
* اشکال؛ | * اشکال؛ | ||
* پاسخ؛ | * پاسخ؛ | ||
:۲. عصمت | :۲. عصمت [[امام]]؛ | ||
:۳. علم | :۳. [[علم امام]]؛ | ||
:۴. | :۴. [[امامت]] و اسوه تربیت؛ | ||
* اشکال؛ | * اشکال؛ | ||
* پاسخ؛ | * پاسخ؛ | ||
| خط ۲۶۰: | خط ۲۶۰: | ||
==دریافت متن== | ==دریافت متن== | ||
*[http://www.ghadeer.org/Book/813 متن دیجیتال کتاب در وبگاه اطلاع‌رسانی غدیر] | *[http://www.ghadeer.org/Book/813 متن دیجیتال کتاب در وبگاه مرکز اطلاع‌رسانی غدیر] | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
| خط ۲۶۶: | خط ۲۶۶: | ||
*[http://vista.ir/book/107570/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C وبگاه ویستا] | *[http://vista.ir/book/107570/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C وبگاه ویستا] | ||
*[http://islamicdatabank.com/MoshakhesatBook.aspx?cod=10045901 وبگاه پارسا] | *[http://islamicdatabank.com/MoshakhesatBook.aspx?cod=10045901 وبگاه پارسا] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی جامع امامت و ولایت]] | [[رده:کتاب‌شناسی جامع امامت و ولایت]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی امامت]] | [[رده:کتاب‌شناسی امامت]] | ||
نسخهٔ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۱۶
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| امامت در بینش اسلامی | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | علی ربانی گلپایگانی |
| ویراستار | مهدی رفیعی موحد |
| موضوع | امامت و ولایت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات بوستان کتاب|انتشارات انتشارات بوستان کتاب]][[رده:انتشارات انتشارات بوستان کتاب]] |
| وابسته به | دفتر تبلیغات اسلامی |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | چاپ اول: ۱۳۸۶ چاپ پنجم: ۱۳۹۳ ش |
| شابک | 978-964-0907-77&bibliographicLimitQueryBuilder.biblioDocType=BF&simpleSearch.indexFieldId=221091&nliHolding=&command=I&simpleSearch.tokenized=true&classType=0&pageStatus=0&bibliographicLimitQueryBuilder.useDateRange=null&bibliographicLimitQueryBuilder.year=&documentType=&attributes.locale=fa ۹۷۸-۹۶۴-۰۹۰۷-۷۷ |
| شماره ملی | ۳۷۹۶۴۳۶ |
امامت در بینش اسلامی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مسائل امامت عامه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر علی ربانی گلپایگانی است و انتشارات بوستان کتاب انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
- در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر به جایگاه امامت در قرآن کریم و احادیث اسلامی، بررسی تعریف‌های امامت، نقل و بررسی اقوال درباره وجوب امامت و دلایل آن، تحقیق درباره فلسفه امامت از نگاه عقل و وحی، پژوهش درباره مهم‌ترین صفات و بایستگی‌های امام مانند: علم، عدالت، افضلیت و عصمت و ارزیابی و نقد دیدگاه‌های مختلف درباره تعیین امام به ویژه دو دیدگاه نص و بیعت مباحث مهم و محوری کتاب حاضر می‌پردازد.
- به ادعای نویسنده در نقل اقوال و آرای متکلمان اسلامی از مذاهب گوناگون، کوشش شده است به منابع دست اول و معتبر آنان استناد شود و در ارزیابی و نقد آراء و اقوال نیز از عقل و وحی و گزارش‌‌های مستند تاریخی بهره‌گیری شده است. اگر چه مضامین و مفاهیم بحث‌های کتاب جدید نیست و از قرن‌های پیش مورد گفت و گوی متکلمان اسلامی بوده است، ولی ساختار و تا حدی ادبیات آن با آثار دیگران متفاوت است[۲].
فهرست کتاب
- مقدمه؛
- فصل اول: واژه‌شناسی و تعریف امامت:
- واژه‌شناسی و تعریف امامت؛
- تعریف لغوی امامت؛
- کاربردهای امام در قرآن؛
- تعریف‌های متکلمان اسلامی؛
- الف) تعریف‌های عام؛
- ب) تعریف‌های خاص؛
- نکات تکمیلی.
- فصل دوم جایگاه امامت در تفکر اسلامی:
- قرآن و جایگاه امامت؛
- جایگاه امامت در احادیث اسلامی؛
- جایگاه امامت از منظر تاریخی.
- فصل سوم وجوب امامت:
- ۱. مذهب امامیه؛
- ۲. مذهب اسماعیلیه؛
- ۳. مذهب زیدیه؛
- ۴. معتزله؛
- ۵. خوارج؛
- ۶. اشاعره؛
- ۷. ماتریدیه؛
- ۸. وهابیه؛
- دلایل وجوب امامت:
- ۱. آیه الی الامر؛
- ۲. حدیث « مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة»؛
- ۳. سیره مسلمانان؛
- ۴. اجرای حدود و حفظ نظام اسلامی؛
- ۵. وجوب دفع ضررهای عظیم.
- فصل چهارم قاعده لطف و وجوب امامت:
- تعریف و اقسام لطف؛
- لطف و حکمت الهی؛
- فاعل لطف؛
- برهان لطف بر وجوب امامت؛
- پاسخ گویی به اشکال‌ها.
- فصل پنجم متکلمان اسلامی و فلسفه امامت:
- مقدمه؛
- بخش نخست: فلسفه امامت از دیدگاه اهل سنت؛
- بخش دوم: فلسفه امامت از نظر امامیه؛
- ۱. حفظ نظام اجتماعی مسلمانان؛
- ۲. برقراری عدالت اجتماعی؛
- ۳. تکالیف اجتماعی؛
- ۴. اجرای حدود الهی؛
- ۵. امامت و لطف؛
- ۶. حفظ شریعت؛
- مناقشه‌های عبدالجبار؛
- پاسخ‌‌های سید مرتضی؛
- ۷بیان تفاصیل شریعت؛
- پاسخ به یک اشکال.
- فصل ششم امامت و فلسفه خلقت:
- انسان کامل، فلسفه خلقت است؛
- انسان کامل خلیفه خداوند در زمین است؛
- پیامبران، امام و خلفای الهی در زمین بودهاند؛
- خلافت الهی و امامت بشر؛
- استمرار امامت و خلافت الهی پس از پیامبران؛
- پاسخ به یک اشکال.
- فصل هفتم فلسفه امامت از نگاه روایات:
- روایات نبوی؛
- روایات اهل بیت(ع)؛
- مسئولیت‌های اخلاقی، دینی و اجتماعی؛
- مصالح دینی و دنیوی؛
- نظم، امنیت و عدالت اجتماعی؛
- اجرای احکام و حدود الهی؛
- حفظ شریعت؛
- اتمام حجت بر مکلفان؛
- ولایت و هدایت درونی؛
- امامت و غایت خلقت.
- فصل هشتم بایستگی‌های امامت:
- قریشی بودن امام؛
- پارسایی و عدالت؛
- نقد و نظر؛
- دانایی و کفایت؛
- شیعه امامیه و علم امام(ع)؛
- معتزله و علم امام(ع)؛
- اشعریه و علم امام(ع)؛
- ماتریدیه و علم امام(ع)؛
- زیدیه و علم امام(ع)؛
- حاصل کلام.
- فصل نهم امامت و افضلیت:
- شیعه امامیه و افضلیت امام؛
- قلمرو افضلیت؛
- امامت مفضول قبیح است؛
- بررسی اشکالات؛
- نقد و نظر؛
- قرآن و افضلیت امام؛
- نقد و نظر؛
- برتری اخروی؛
- ۱. عصمت و افضلیت؛
- ۲. تکلف سنگین‌تر و پاداش بیش‌تر؛
- ۳. امام، حجت خداوند بر بشر است؛
- ۴. تعظیم ویژه، مستلزم افضلیت است؛
- ۵. برتری در کمالات، مستلزم برتری در پاداش است؛
- ابو بکر باقلانی و افضلیت امام؛
- ارزیابی.
- فصل دهم عصمت امام از دیدگاه خرد:
- حقیقت عصمت؛
- عصمت علمی؛
- عقاید و آرا؛
- دلایل عقلی عصمت:
- ۱. برهان امتناع تسلسل؛
- بررسی اشکال‌ها؛
- اشکال اول؛
- ارزیابی؛
- اشکال دوم؛
- ارزیابی؛
- اشکال سوم؛
- ارزیابی؛
- اشکال چهارم؛
- اشکال پنجم؛
- ارزیابی؛
- ۲. برهان حفظ شریعت؛
- اشکال؛
- ارزیابی؛
- ۳. پیامدهای معصوم نبودن امام؛
- ارزیابی.
- فصل یازدهم قرآن و عصمت امام:
- آیه ابتلای ابراهیم(ع)؛
- تقریر اول؛
- تقریر دوم؛
- اشکال؛
- پاسخ؛
- اشکال؛
- پاسخ؛
- آیه اولی الامر؛
- اقوال مفسران اهل سنت؛
- ارزیابی؛
- دیدگاه مفسران شیعه؛
- تقریر اول؛
- اشکال؛
- پاسخ؛
- تقریر دوم؛
- اولوالامر، امامان اهل بیت‌اند؛
- بررسی اشکال‌ها؛
- آیه صادقین؛
- عصمت صادقین؛
- ۱. تقریر علامه حلی؛
- ۲. تقریر فخر الدین رازی؛
- پژوهش پایانی.
- فصل دوازدهم مذاهب اسلامی و راه تعیین امام:
- نص و معجزه؛
- کیسانیه و نص در امامت؛
- بررسی و نقد؛
- بکریه و نص در امامت؛
- نص و دعوت؛
- نص و وراثت؛
- غلبه و استیلاء؛
- بیعت و انتخاب.
- فصل سیزدهم شیعه امامیه و لزوم نص در تعیین امام:
- ۱. عصمت امام؛
- ۲. افضلیت امام؛
- ۳. علم گسترده امام؛
- ۴. سیره پیامبر(ص)؛
- ۵. روش انتخاب فاقد مشروعیت است؛
- ۶. امام خلیفه پیامبر(ص) است، نه وکیل مردم؛
- نقد؛
- ارزیابی؛
- ۷. نظریه انتخاب اختلاف خیز است؛
- نقد؛
- ارزیابی.
- فصل چهاردهم بررسی نظریه انتخاب در تعیین امام:
- گونه نخست:بیعت و اجماع؛
- ۱. رفتار صحابه؛
- نقد؛
- ۲. اثبات خلافت ابوبکر از طریق بیعت؛
- نقد؛
- گونه دوم: انکار نص در امامت؛
- ۱. مقایسه نص در امامت با فرائض اسلامی؛
- ۲. وجوب احتجاج و قیام؛
- نقد؛
- ۳. تعارض نصوص امامت؛
- نقد؛
- ۴. شواهد فقدان نص؛
- ارزیابی و نقد؛
- الف)شواهد مربوط به علی(ع)؛
- ب)شواهد مربوط به خلفا و دیگران؛
- ارزیابی و نقد.
- فصل پانزدهم نظریه انتصاب و تحلیل رفتار صحابه:
- تبیین نظریه؛
- ارزیابی و نقد؛
- قرآن و صحابه پیامبر(ص)؛
- صحابه پیامبر(ص) از نگاه احادیث؛
- صحابه از نگاه تاریخ؛
- ارزیابی شرایط؛
- تاویل نصوص یا اجتهاد در برابر نص؛
- چکیده؛
- سخن پایانی.
- فصل شانزدهم نقد فرضیه استحاله در مفهوم امامت:
- فرضیه استحاله در مفهوم امامت؛
- ارزیابی و نقد؛
- ۱. نصب و نص الهی در امامت؛
- اشکال؛
- پاسخ؛
- اشکال؛
- پاسخ؛
- غلو و غالیان؛
- گونه‌های تفویض؛
- وحی و تفویض؛
- متکلمان شیعه و تفویض اعتدالی؛
- توکل و توسل در فرهنگ تشیع.[۳]
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین علی ربانی گلپایگانی، (متولد ۱۳۳۴ ش، گلپایگان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، جعفر سبحانی، حسن حسن‌زاده آملی، حسین نوری همدانی، یحیی انصاری شیرازی و حسین مظاهری پیگیری کرد.[۴] پژوهشگر نشریات کیهان اندیشه، نور علم، کلام اسلامی و پیام حوزه از جمله فعالیت‌های وی می‌باشد.
او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه، تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر در آورده است. «وحی نبوی»، «بازاندیشی نقش پیامبر در پدیده وحی»، «علم پیامبران به حقانیت وحی»، «چگونگی وحی نبوت از دیدگاه قرآن و روایات»، «عصمت امام از نگاه خرد»، «مبانی حجیت روایات اهل بیت (ع)» و «هدایت و ضلالت از دیدگاه امام علی (ع)» برخی از این آثار است.[۵]
پانویس
دریافت متن
پیوند به بیرون
ردهها:
- کتاب‌شناسی جامع امامت و ولایت
- کتاب‌شناسی امامت
- کتاب‌شناسی امامت علی ربانی گلپایگانی
- آثار امامت و ولایت علی ربانی گلپایگانی
- کتاب‌شناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۴۰۰
- کتاب‌شناسی کتابهای امامت به زبان فارسی
- کتاب‌شناسی کتابهای امامت منتشرشده در ۱۳۸۶
- کتاب‌شناسی کتابهای امامت منتشرشده در ۱۳۹۳
- کتاب‌شناسی کتابهای امامت انتشارات بوستان کتاب
- کتاب‌شناسی کتابهای امامت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم