سلام در معارف و سیره نبوی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث سلام است. سلام از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سلام در لغت - سلام در قرآن - سلام در حدیث - سلام در معارف و سیره نبوی - سلام در فقه اسلامی - سلام در جامعه‌شناسی اسلامی - سلام در حقوق اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
«عدم تبعیض در ادای سلام: در سیره پیامبر گرامی اسلام (ص) آمده است که حضرت به هر کس می‌رسید سلام می‌کرد، چه توانگر، چه درویش و فقیر و چه کودک و بزرگ: «وَ يُسَلِّمُ عَلَى مَنِ اسْتَقْبَلَهُ مِنْ غَنِيٍّ وَ فَقِيرٍ وَ كَبِيرٍ وَ صَغِيرٍ»[۱].
سلام به کودکان: در زمان پیامبر (ص) به کودکان سلام نمی‌کردند یا کمتر اتفاق می‌افتاد که به آنها سلام کنند. اما پیامبر گرامی اسلام (ص) پیوسته به کودکان سلام می‌کرد و می‌فرمود: من هرگز از سلام کردن به کودکان تا هنگام مرگ دست برنمی‌دارم، تا اینکه بعد از من سنت گردد[۲]. در روایتی از انس آمده است که وی می‌گوید: ما در حال بازی بودیم که پیامبر از کنار ما گذشت و فرمود: «السَّلَامُ عَلَيْكُمْ يَا صِبْيَانٍ»[۳]؛ سلام، بر شما ای بچه‌ها.
سلام قبل از هر کلام: در حدیث نبوی آمده است که اگر کسی قبل از سلام سخن بگوید، و جواب او را ندهید: «مَنْ بَدَأَ بِالْكَلَامِ قَبْلَ السَّلَامِ فَلَا تُجِيبُوهُ»[۴].
سبقت گرفتن در سلام: در حدیث نبوی برای سبقت گرفتن در سلام سفارش زیادی شده است و آمده است که حضرت فرمود سزاوار‌ترین مردم به خدا و رسول خدا کسی است که با سلام بر دیگران سبقت گیرد: «رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ مَنْ بَدَأَ بِالسَّلَامِ»[۵]. همچنین سلام به عنوان یکی از نشانه‌های آدم متواضع آمده[۶] و ثواب بیشتری برای سلام‌کننده در نظر گرفته شده است[۷].
واجب بودن جواب سلام: جواب سلام در اسلام واجب شمرده شد و در حدیث نبوی آمده است: «السَّلَامُ تَطَوُّعٌ وَ الرَّدُّ فَرِيضَةٌ»[۸].
ادای جواب بهتر از سلام: مستحب است جواب سلام بهتر از سلام باشد: 
وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا...
[۹]؛ این امر باعث می‌شود ارتباط دو طرف صمیمی شود. در سیره پیامبر اسلام (ص) آمده است که هرگاه یکی از مسلمانان بر حضرت سلام می‌کرد و می‌گفت: سَلَامٌ عَلَيْكَ حضرت جواب سلام او را این‌گونه می‌داد: «وَ عَلَيْكَ السَّلَامُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ» و اگر کسی این‌گونه سلام می‌کرد: السَّلَامُ عَلَيْكِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ آن‌گاه حضرت در پاسخ می‌فرمود: «عَلَيْكَ السَّلَامُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ»[۱۰].[۱۱]
پرسش مستقیم
منابع
پانویس
- ↑ سنن النبی، ص۴۱.
- ↑ سنن النبی، ص۴۲.
- ↑ تربیت فرزند، ص۱۰۶ (به نقل از: مسند ابن حنبل).
- ↑ میزان الحکمه، حدیث ۸۸۴۰.
- ↑ میزان الحکمه، حدیث ۸۸۴۶.
- ↑ رسول الله (ص): «الْبَادِي بِالسَّلَامِ بَرِئَ مِنَ الْكِبْرِ» (منتخب میزان الحکمه، حدیث ۸۸۴۸).
- ↑ امام علی (ع): «لِلسَّلَامِ سَبْعُونَ حَسَنَةً؛ تِسْعَةٌ وَ سِتُّونَ لِلْمُبْتَدِي وَ وَاحِدٌ لِلرَّادِّ» (منتخب میزان الحکمه، حدیث ۸۸۵۰).
- ↑ نهج الفصاحه، حدیث ۱۷۷۵؛ میزان الحکمه، حدیث ۸۸۵۴.
- ↑ «و چون به شما درودی گفته شد، با درودی بهتر از آن یا همانند آن پاسخ دهید» سوره نساء، آیه ۸۶.
- ↑ سنن النبی، ص۱۳۶.
- ↑ برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم، ص۱۵.