خریت بن راشد ناجی

مقدمه

خریت بن راشد صحابی رسول خدا (ص) و از قبیله بنی ناجیه به شمار می‌آید؛ او به همراه جمعی از طایفه بنی سامة بن لؤی بین راه مکه و مدینه حضرت را زیارت کرده است^[۱].

خریت پس از قتل عثمان به مخالفین حضرت امیر (ع) پیوست و طلحه و زبیر را در جنگ جمل یاری کرد و فرماندهی گروه مضر در این جنگ با او بود^[۲]، ولی پس از جنگ جمل و پیروزی امیرالمؤمنین (ع) بر گروه ناکثین، او توبه کرد و با سیصد نفر از بنی ناجیه به کوفه آمد و به یاران على (ع) پیوست و در رکاب آن حضرت در جنگ صفین شرکت کرد. اما پس از حکمیت باز او پرچم مخالفت برداشت و با امیرالمؤمنین (ع) اعلان جنگ نمود البته معلوم نیست که او در جنگ نهروان بر ضد حضرت علی (ع) شرکت کرده باشد و لذا بسیاری از مؤرخان مثل ابن حجر در الاصابه، و ابن اثیر در اسد الغابه و کامل ابن اثیر و دیگران نگفته‌اند که خریت در جنگ نهروان با خوارج بوده است. پس معلوم نیست او در نهروان شرکت داشته است، نه بر ضد حضرت على (ع) و نه در رکاب آن حضرت. اما او همواره مخالفت با حضرت را ادامه می‌داد و سرانجام به دست یاران حضرت در سواحل دریای فارس (اهواز) به هلاکت رسید^[۳].

↑ اسد الغابه، ج۲، ص۱۱۰ و الاصابه، ج۲، ص۲۷۴.
↑ ر.ک: تاریخ طبری، جج ۴، ص۵۰۵؛ اسد الغابه، ج۲، ص۱۰۰؛ البته ابن اثیر در تاريخ الكامل نوشته است که: خریت بن راشد نقل در جنگ جمل و صفین در رکاب حضرت جنگیده است. ولی به نظر میرسد این قول اشتباه باشد؛ زیرا طبق اکثر مورخان وی در جنگ جمل با طلحه و زبیر بوده است بنابراین او فقط در جنگ صفین حضرت را یاری کرده است.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج، ۴۸۲-۴۸۳؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۵۱۱.