جندب بن زهیر ازدی در تاریخ اسلامی
- اين مدخل از زیرشاخههای بحث جندب بن زهیر ازدی است. "جندب بن زهیر ازدی" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
مقدمه
جندب بن زهیر (و به قولی جندب بن عبدالل بن زهیره) ازدی غامدی، معروف به جندب الخير[۱] از بزرگان کوفه و از اصحاب پیامبر اسلام(ص) است، و از آن حضرت و نیز از امیرالمؤمنین علی(ع) نقل حديث کرده است [۲].
جندب، ایمان و وفاداری خود را به امیرالمؤمنین(ع) تا آنجا به منصه ظهور گذاشت که در جنگ صفین در رکاب آن حضرت جنگید و در همان جنگ سال ۳۷ هجری به درجه رفیع شهادت رسید[۳]. و به قولی او پس از شهادت حضرت علی(ع)(ع) زندگی میکرد و از شیعیان حضرت در کوفه بود و مورد اهانت ابن زیاد قرار گرفت و در سال ۶۱ هجری از دنیا رفت [۴].[۵]
جندب در جنگ جمل و صفین
جندب از فرماندهان نیروهای سپاه امیرالمؤمنین(ع) در جنگ جمل بود. شیخ مفید روایت میکند: او در جنگ جمل فرمانده نیروهای ازد بود و در کنار مالک اشتر چنان مردانه به سپاه دشمن میتاخت که رعب و وحشت به جان نیروهای سپاه جمل افتاده بود. ابن زبیر میگوید: من در طرف راست مردی ایستاده بودم، ناگهان فریادی از میان سپاه برخاست که میگفت: "ای گروه قریش! شما را از مقابله با دو نفر؛ یعنی جندب عامری (غامدی) و مالک اشتر بر حذر میدارم"[۶].
وی در صفین نیز فرمانده نیروهای ازد و يمن بود که بسیار مردانه جنگید. او در یکی از روزها پرچم قوم خود را به دوش کشید و به میدان آمد و فریاد زد: "به خدا قسم، از میدان باز نمیگردم تا پرچم را با خون رنگین کنم"[۷]. در همان نبرد بسیاری از شامیان را به قتل رساند و مکررا پرچم او به خون آغشته شد تا این که مردی از سران قبیله ازد شام به مقابل وی آمد و این مرد خدا و یار باوفای علی(ع) را به شهادت رساند[۸].
شیخ مفید از امام باقر(ع) چنین نقل میکند: "سه نفر از تابعین همرا علی بن ابی طالب(ع) در جنگ صفین به شهادت رسیدند و با آنکه رسول خدا(ص) آنان را ندیده بود، آنان را به بهشت بشارت داد: یکی اویس قرنی، دومی زید بن صوحان عبدی و سومی جندب الخير ازدی، رحمت خدا بر هر سه آنان باد"[۹].[۱۰]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ جندب الخير، به قولی همان کسی است که در زمان حکومت «ولید بن عقبه» در کوفه مرد جادوگری را به قتل رساند و قول قویتر آن است که قاتل مرد جادوگر، «جندب بن کعب» بوده است. (اسد الغابه، ج۳، ص۳۰۳).
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۳۲۵.
- ↑ اسد الغابه، ج۱، ص۳۰۳.
- ↑ مقتل خوارزمی، ج۲، ص۵۵.
- ↑ ناظمزاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۳۰۷.
- ↑ الجمل، ص۳۲۰ و ۳۶۵.
- ↑ وَ اللَّهِ لَا أَنْتَهِي حَتَّى أَخْضِبَهَا
- ↑ وقعة صفین، ص۲۰۵ و ۲۶۲ و ۴۰۸ و تاریخ طبری، ج۵، ص۲۷.
- ↑ «شَهِدَ مَعَ عَلِيّ بنِ أبي طالبِ(ع) من التَّابعين، ثلاثةُ نَفَرٍ بصِفِّينَ، شَهِدَ لَهُم رسُول اللَّهِ(ص) بالجنَّةِ، ولم يَرَهُم: أويسُ القرنيّ، و زَيْدُ بنُ صُوحان العبدي، و جُنْدُبُ الخيرِ الأزْدِيّ، رحمة اللَّه عليهم»؛ الاختصاص، ص۸۲.
- ↑ ناظمزاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۳۰۷-۳۰۸.