اضاعه در فقه سیاسی
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل اضاعه (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- اضاعه: مهمل گذاشتن (اهمال)[۱]، ضایع کردن[۲]، بی‌اجر و پاداش گذاشتن. اصل آن "ضیع" به معنای فوت، ازبین رفتن و هلاکت چیزی[۳] یا محو شدن صورت نظم در چیزی و بی‌تأثیر شدن آن[۴]. گفته شده، ضایع کردن از لحاظ مرتبه پایین‌تر از تلف کردن است؛ زیرا بی‌تأثیر گذاشتن یا بی‌اثر کردن چیزی نسبت به هلاک کردن یا نابودی آن مرتبه پایین‌تری دارد.
- ﴿فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لَا أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْكُمْ﴾[۵].
- طبق این آیه، خداوند در قرآن کریم وعده داده است که هیچ عملی از اعمال صالح، ولو بسیار کوچک (ذرّه)، بی‌پاداش و مهمل نخواهد ماند. تضییع اعمال عبادی بسیار نکوهیده است: ﴿فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ﴾[۶].
- ضایع کردن عمل افراد مصداق بارز ظلم است و از هیچ‌کس پذیرفته نیست. آیات بسیاری این مسئله را از خداوند کریم نفی کرده است و انسان خداگونه نیز همچون خدای خود، باعث تضییع عمل و حق دیگران نمی‌گردد[۷].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۸، ص۲۳۱.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۱۳.
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۳۸۰.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۷، ص۵۳.
- ↑ «آنگاه پروردگارشان به آنان پاسخ داد که: من پاداش انجام‌دهنده هیچ کاری را از شما تباه نمی‌گردانم» سوره آل عمران، آیه ۱۹۵.
- ↑ «و از پس آنان جانشینانی جایگزین شدند که نماز را تباه کردند و شهوت‌ها را پی گرفتند» سوره مریم، آیه ۵۹.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۰۴.