خزی

خزی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: خزی در قرآن - خزی در حدیث - خزی در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبط

مقدمه

• سوء و بدی و در معرض بلا، شرّ و شهرت (سوء) قرارگرفتن. "اخزا" به معنای خوار و خفیف‌ کردن، اهانت‌ کردن، ذلیل‌ کردن، مفتضح ‌کردن.
• ﴿قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ﴾.
• خزی نوعی انکسار و شکست در انسان است که هم عامل درونی دارد و هم بیرونی. خزی درونی به معنای شرمندگی، از خود خجالت ‌کشیدن و ناراحتی وجدان و جمع آن خزایاست. در دعا می‌خوانیم: « اَللَّهُمَّ اُحْشُرْنَا فِي زُمْرَتِهِ غَيْرَ خَزَايَا وَ لاَ نَادِمِينَ». خزی بیرونی به معنای استخفاف، خفت و خواری است: ﴿رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ﴾. همچنین خزی هم بلا و بدی دنیایی و هم آخرتی است: ﴿وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ﴾.
• خزی دنیایی هم عذاب الهی است و هم بشری. یکی از عذاب‌های دردناک خداوند در دنیا خزی و خفت و خواری است به‌ویژه برای گردنکشان: ﴿قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ﴾.
• خزی بشری هم در قالب شرّ و سوء در قرآن مطرح شده است: ﴿فَاتَّقُوا اللَّهَ وَلَا تُخْزُونِ فِي ضَيْفِي﴾‌. .

منابع

• نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم