بیعت النساء در سیره پیامبر خاتم

مقدمه

رسول خدا(ص) در مواردی از زنان نیز بیعت می‌گرفت که از مهم‌ترین و معروف‌ترین آنها بیعت عقبه دوم و بیعت پس از فتح مکه است که هر دو بیعت النساء نیز نامیده شده است.
پس از فتح مکه و شکستن بت‌ها خاتم رسولان(ص) با مردم تازه مسلمان بیعت کرد. آن حضرت ابتدا با مردان بیعت کرد که به گفته طبری، این بیعت برای پذیرش اسلام بود. سپس زنان را نیز برای بیعت فراخواند و با آنها بیعت کرد^[۱] که مواد آن، طبق آیه ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَن لّا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلا يَسْرِقْنَ وَلا يَزْنِينَ وَلا يَقْتُلْنَ أَوْلادَهُنَّ وَلا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴾^[۲] چنین بود:

مواد این بیعت با بیعت عقبه اول شبیه است. در این بیعت نیز از حکومت و اعطای حاکمیت و ریاست صحبتی نشده است^[۳].

↑ تاریخ الطبری، ج ۳، ص ۶۱؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۲، ص ۲۵۲؛ صالحی دمشقی، سبل الهدی و الرشاد، ج ۵، ص ۲۴۷ و ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج ۴، ص ۳۱۹.
↑ ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است؛ سوره ممتحنه، آیه:۱۲.
↑ فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۲۴۸-۲۴۹.