ابن شاهین
آشنایی اجمالی
ابوحفص عمر بن احمد بن عثمان بن احمد بغدادی مشهور به ابن شاهین خاندانش اصالتاً اهل مرورود خراسان بودند که در بغداد ساکن شده بودند. ابوحفص در صفر سال ۲۹۷ هجری به دنیا آمد و در سال ۳۰۸ هجری، در حالی که یازده سال بیش نداشت، به فراگیری حدیث پرداخت و از کسانی چون: شعیب بن محمد زارع، ابوعبداللّه بن عفیر، محمد بن محمد باغندی و ابوالقاسم بغوی حدیث شنید و در همین سنین به نوشتن کتب حدیثی پرداخت.[۱] ابن شاهین برای شنیدن حدیث، بیشتر به عراق، بصره و فارس مسافرت کرد و حتی در دوران پیری نیز برای شنیدن حدیث راهی دمشق شد و در آنجا از محضر علما و محدثان بهرهمند شد. علمای رجال سنی او را مصنفی پرکار و محدثی ثقه دانستهاند. کسانی چون ابوبکر محمد بن اسماعیل ورّاق، هلال حفّار، ابوالقاسم تنوخی و ابوبکر برقانی از او روایت کردهاند. ابوحفص در علم حدیث استاد بود؛ ولی محدثی بود که از فقه بهرهای نداشت و زمانی که از مذهب فقهی وی پرسیده میشد، میگفت: من محمدی مذهب هستم. وی سرانجام در ذی حجه سال ۳۸۵ هجری از دنیا رفت. [۲] وی آثار بسیاری را نگاشته؛ ولی آنچه از او در منابع ذکر شده، بدین شرح است: السنه (التبیان)، المسند، التفسیر، تاریخ اسماء الثقات ممن نقل عنهم العلم، معجم الشیوخ، الافراد، کشف الممالک، ناسخ الحدیث و منسوخه، الترغیب فی فضائل الاعمال[۳] و الزهد[۴].[۵]
جستارهای وابسته
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۲