مناظره امام رضا با عمر بن هذاب

مقدمه

او از اهالی بصره و ناصبی بود و خود را زاهد معرفی می‌کرد. وقتی کاروان امام رضا(ع) به بصره رسید و مردم پیرامون امام(ع) را گرفتند، امام(ع) از مردم خواستند تا هر گونه پرسشی دارند، سؤال نمایند. قبل از هر کس، عمر بن هذاب ناصبی که امامت امام(ع) را قبول نداشت و در پی توهین به ایشان بود، سخن آغاز کرده و گفت: محمد بن فضل هاشمی از شما سخنانی نقل می‌کند که عقل ما آن را نمی‌پذیرد و قبول نمی‌کند.

حضرت فرمودند: چه سخنانی؟ عمر بن هذاب گفت: شما می‌گویید: من هر چه خداوند بر پیامبر اکرم(ص) فرستاده می‌دانم و به جمیع زبان‌ها و لغت‎ها آگاهم. حضرت فرمودند: آری چنین است، هر چه می‌خواهید بپرسید.

عمر بن هذاب گفت: در ابتدا همین آگاهی و علم خود را به لغات و زبان‌های گوناگون ثابت کنید. در مجلس ما افراد رومی و هندی و فارسی هستند، با آنها به زبان خودشان صحبت کنید. حضرت فرمودند: بسم الله، هر کدام به زبان خود صحبت کند تا جوابش را به زبان خودش بشنود.

عده‌ای با زبان‌ها و لهجه‌های مختلف در آن مجلس بودند که از امام رضا(ع) سؤالاتی به زبان خویش پرسیدند و حضرت با زبان هر کدام با آن‎ها صحبت کرد به گونه‌ای که اهل مجلس حیران شده و همگی اقرار کردند که حضرت بهتر از آن‎ها به زبان آن‎ها صحبت می‌کند. آنگاه امام(ع) به آن مرد ناصبی فرمودند: اکنون به تو خبر می‌دهم که در این روزها به خون یکی از بستگان مبتلا شده و مرتکب قتل می‌شوی.

عمر بن هذاب گفت: این خبر را از شما باور نمی‌کنم، چون علم غیب مخصوص خداوند است. حضرت فرمودند: آیا خداوند نفرموده است: عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ^[۱].

بدان که پیامبر اکرم(ص) مورد رضای خداست و ما هم وارثین او می‌باشیم، که نسبت به وقایع گذشته و آینده تا قیامت آگاه هستیم. من آنچه به تو خبر دادم، تا پنج روز دیگر واقع خواهد شد. اگر چنین نشد من دروغگو و افترازننده هستم و اگر واقعیت داشت، بدان که تو بر خدا و رسول او انکار کرده‌ای. و علامت دیگر آنکه به زودی مبتلا به کوری می‌شوی و هیچ چیز نمی‌بینی، نه کوهی، نه دشتی، و این خبر تا چند روز انجام می‌شود، و همچنین قسم دروغی خواهی خورد و به مرض برص مبتلا می‌گردی. محمد بن فضل و عده‌ای دیگر گفتند: به خدا قسم هر چه حضرت رضا(ع) در آن روز فرموده بود، در آن ماه به او رسید و مبتلا به قتل و کوری و برص شد. بعد از این وقایع، به عمر بن هذاب گفتند: حضرت رضا(ع) راست گفت یا دروغ؟

پاسخ داد: به خدا سوگند همان وقت که حضرت خبر داد می‌دانستم که واقعیت خواهد داشت ولی من مقاومت و لجبازی می‌کردم^[۲].^[۳]

جستارهای وابسته

منابع

محمدی، حسین، رضانامه

پانویس

↑ «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند * جز فرستاده‌ای را که بپسندد» سوره جن، آیه ۲۶-۲۷.
↑ ذکر ذاکر، ص۱۸.
↑ محمدی، حسین، رضانامه ص ۷۳۶.

[1] «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند * جز فرستاده‌ای را که بپسندد» سوره جن، آیه ۲۶-۲۷.

[2] ذکر ذاکر، ص۱۸.

[3] محمدی، حسین، رضانامه ص ۷۳۶.

[۱]

[۲]

[۳]