بحث:مرجعیت علمی
اين مدخل از چند منظر متفاوت، مورد بررسی و تحقیق قرار خواهد گرفت:
- مرجعیت علمی امام؛
- مرجعیت علمی پیامبر؛
- مرجعیت علمی پیامبر خاتم؛
- مرجعیت علمی ولی؛
- مرجعیت علمی وصی؛
- مرجعیت علمی اهل بیت (ع)؛
- مرجعیت علمی فاطمه زهرا (ع).
ساحتهای مرجعیت دینی
منبعشناسی جامع مرجعیت علمی معصوم
مرجعیت علمی یکی از حکمت های امامت
- یکی از فلسفههای خاتمیت نبوت پیامبر اسلام (ص) تکامل و بلوغ عقلی مسلمانان صدر اسلام بود که در پرتو همین بلوغ آنان موفّق شدند کتاب آسمانی را حفظ و بهصورت اصیل و ناب به نسلهای بعدی منتقل نمایند. لکن نکتهی قابل توجّه اینکه چون مردم شبه جزیره عربستان از نظر تعلیمات و علوم نظری مانند: فلسفه، تفسیر و کلام در حد پایین بودند، بر شناخته و فهم آیات متشابه و همچنین بواطن و لایههای ژرفای قرآن قادر نبودند و لذا به وجود امام و مرجع و مفسر معصوم قرآن نیاز افتاد. ظهور فرقههای مختلف دینی شاهد تفاسیر و قرائتهای مختلف و ناسره از قرآن است که با تمسک به ظاهر آیات موجب تشتت مسلمانان شدند. اینجا میتوان به فرقه مجسمه مثال زد که به تجسم خداوند – العیاذ بالله - معتقدند، همچنین اکثریت قریب به اتفاق اهل سنت به رؤیت خداوند با چشم ظاهری در قیامت اعتقاد میورزند. امّا تشیع به دلیل پیوستگی با امام معصوم از چنین آموزههایی مبراست.
- نکته دیگر اینکه در حوزه معرفتی و تفسیری نیاز به مرجع و امام معصوم همیشه لازم است و دیگران به دلیل فقدان عصمت محتمل الخطا هستند، امامان توانستند مبانی و اصول لازم دینشناسی را به مخاطبان القا و با تربیت مفسران و متکلمان برجسته؛ همچون: هشام، ضریب نیاز به امام در عصر غیبت را کاهش دهند. آنان مبانی و اصول دین را به صورت ناب تحویل جامعه داده و از ابتلای آموزههای دینی به آفت تحریف و بدعت جلوگیری کنند و یا حداقل چنین هدفی در میان پیروان خود تحقق یابد.
- پس عدم بلوغ کامل مردم در صدر اسلام و تکامل تدریجی آن در پرتو هدایت امام معصوم، یکی از دلایل ضرورت وجود امام بعد از خاتمیت نبوت میباشد[۱].
- ↑ ر.ک. قدردان قراملکی، محمد حسن، امامت، ص ۴۵-۴۶.