تمیم بن حذیم ناجی

مقدمه

تمیم فرزند حذیم و به قولی حذلم و خزیم^[۱] از طائفه ناجیه^[۲] می‌باشد.
شیخ طوسی، او را از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) به شمار آورده و می‌نویسد: تمیم در برخی از جنگ‌های زمان حضرت حضور داشته است^[۳].
برقی می‌نویسد: تمیم مردی شجاع و از قبیله نصر در صفین در رکاب امیرالمؤمنین (ع) شرکت داشت^[۴].
نصر بن مزاحم در وقعه صفین رخدادهای مهمی را از تمیم نقل کرده که خود دلیل روشنی بر حضور و نزدیکی او با حضرت علی (ع) در آن جنگ است، اینک یک نمونه از آن را ذکر می‌کنیم: جابر بن یزید جعفی از تمیم بن حذیم نقل می‌کند که او گفت: هرگاه امام علی (ع) در جنگ صفین قصد رفتن به میدان رزم داشت، چون بر مرکب خود سوار می‌شد به اسم خدا سوار می‌شد و سپس می‌گفت: حمد و ستایش بر خدایی که به ما نعمت‌ها داد و فضل بزرگش را شامل ما نمود، پاک و منزه است خدایی که اینها را مسخر ما ساخت و ما توانایی و قدرت حفظ و نگه‌داری آن را نداشتیم و بازگشت همه ما به سوی پروردگارمان است.^[۵].
بعد حضرت رو به قبله می‌ایستاد و دست‌های خود را به صورت دعا بلند می‌کرد و چنین می‌گفت: "بار پروردگارا، گام‌ها به سوی تو بازگشته، و بدن‌ها به زحمت افتاده، و قلب‌ها به جانب تو فارغ شده، و دست‌ها به سوی تو بلند گردیده و چشم‌ها به جانب تو دوخته شده‌اند"^[۶].
سپس این آیه را می‌خواند:﴿رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ﴾^[۷].
بعد می‌فرمود: «اَللَّهُ أَكْبَرُ اَللَّهُ أَكْبَرُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ يَا اَللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ يَا رَبَّ مُحَمَّدٍ اُكْفُفْ عَنَّا شَرَّ اَلظَّالِمِينَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ اَلْعٰالَمِينَ `اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ `مٰالِكِ يَوْمِ اَلدِّينِ `إِيّٰاكَ نَعْبُدُ وَ إِيّٰاكَ نَسْتَعِينُ بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ »، بعد در آخر چنین می‌فرمود: "بار پروردگارا، خطر ظالمان را از ما دور کن".
تمیم در پایان می‌گوید: این دعاها و آیات، شعار امیرالمؤمنین (ع) در صفین بود^[۸].^[۹]

منابع

ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی

پانویس

↑ خلاصه علامه حلی و رجال ابن داوود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.
↑ ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.
↑ رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.
↑ رجال برقی، ص۴.
↑ «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ»؛ ﴿سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ﴾}}«پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.
↑ « اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ »
↑ «خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.
↑ وقعة صفین، ص۲۳۰.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.

[1] خلاصه علامه حلی و رجال ابن داوود و تنقیح المقال، ج۱، ص۱۸۶.

[2] ناجیه گروهی از قحطانیون و اشعربون که منسب به ابوموسی اشعری است می‌باشند.

[3] رجال طوسی، ص۳۶، ش۱.

[4] رجال برقی، ص۴.

[5] «اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى نِعَمِهِ عَلَيْنَا وَ فَضْلِهِ اَلْعَظِيمِ»؛ ﴿سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَإِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ﴾}}«پاکا آن (خداوند) که این را برای ما رام کرد و ما را توان آن نبود و ما به سوی پروردگارمان برمی‌گردیم» سوره زخرف، آیه ۱۳-۱۴.

[6] « اَللَّهُمَّ إِلَيْكَ نُقِلَتِ اَلْأَقْدَامُ وَ أُتْعِبَتِ اَلْأَبْدَانُ وَ أَفْضَتِ اَلْقُلُوبُ وَ رُفِعَتِ اَلْأَيْدِي وَ شَخَصَتِ اَلْأَبْصَارُ »

[7] «خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.

[8] وقعة صفین، ص۲۳۰.

[9] ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۲۵۵-۲۵۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]