لا حکم الا الله
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل لا حکم الا الله (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- این جمله شعار خوارج نهروان بود، یعنی حکومت جز از آن خدا نیست. آنان برای اینکه از حکومت علوی و ولایت حق او بیرون روند چنان شعاری می‌دادند که ظاهرش حق بود و منطبق با آیات قرآن، چون در قرآن مکرّر آمده است:
إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ
[۱] و درست است، یعنی حکومت و داوری از آن خداوند است. حضرت علی(ع) وقتی شنید چنین می‌گویند، فرمود: کلمة حقّ یراد بها باطل سخنی حق است که ارادۀ باطل با آن می‌شود. و افزود: آری درست است، حکم جز از آن خدا نیست، لکن اینان می‌گویند که هیچ فرمانروایی نیست مگر برای خدا، در حالی که مردم ناچارند فرمانروا داشته باشند، نیکوکار یا تبهکار، چراکه در سایۀ وجود یک حکومت و نظام است که هم مؤمن عمل می‌کند، هم کافر بهره می‌برد و کارها سروسامان می‌گیرد و راه‌ها ایمن می‌شود[۲] اگر امر دایر باشد میان حکومت فاسد یا هرج‌ومرج و آشوب، مسلّما زیان آشوب بیشتر است. خوارج به خاطر کج‌فهمی و جهالتشان بر حاکم عادل و امام هدایت خروج کردند و بهانه‌شان این بود که حکومت از آن خداست، نه مردم! در حالی که آن امام را هم خدا به امامت و حکومت تعیین کرده بود[۳].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ سورۀ یوسف، آیه ۴۰ و ۶۷، انعام آیه ۵۷. به بحث ژرف علامه طباطبایی دربارۀ «معنای انحصار حکم در خدا» مراجعه شود (المیزان، ج ۷ ص ۱۱۶، ذیل آیه ۵۷ انعام)
- ↑ نهج البلاغه، خطبۀ ۴۰(صبحی صالح)
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۱۷.