محمد بن مستنیر بن احمد نحوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۸ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۲ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

ابوعلی محمد بن مستنیر بن احمد بصری قطرب معروف به قطرب اهل بصره، وی از موالیان سالم بن زیاد

وفیات الاعیان ۴/۳۱۲.

و فردی معتزلی مذهب بود. از سیبویه، عیسی بن عمرو و نظّام متکلم معتزلی کسب علم کرد. ابن سکیت گوید که من از او مطالبی می‌‌نوشتم و چون بر من روشن شد که وی در لغت، دروغ می‌‌گوید دیگر هیچ مطلبی از او ذکر نکردم.

معجم الادباء ۱۹/۵۲.

ثقه نزد ابن ندیم و خطیب بغدادی، و غیر ثقه به نقل داوودی، ناشناخته نزد شیعه، افرادی چون محمد بن جهم سمری و دیگران از او روایت نمودند. قطرب، استاد فرزندان ابودلف عجلی، و به گفته رجال‌نویسان اهل سنت فردی موثق بود. روایت‌ کننده از امام صادق(ع)[۱]. شیخ مفید کتابی با عنوان البیان عن غلط‍ قطرب فی القرآن تألیف کرده است[۲].[۳] وی سرانجام به سال ۲۰۶ هـ وفات یافت.

آثار او عبارت‌اند از: معانی القرآن، الاشتقاق الفوافی النوادر الازمنه الفرق الاصوات المثلث الصفات العلل فی النحو الاضداد خلق الفرس خلق الانسان غریب الحدیث الرد علی الملحدین فی متشابه القرآن[۴] الهمزه فعل و افعل اعراب القرآن

الفهرست (الندیم) ۵۸.

غریب الآثار

هدیة العارفین ۲/۹.

مجاز القرآن و نیز کتاب غریبی در علم لغت دارد

معجم الادباء ۱۹/۵۲.

.[۵]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر.ک: خویی، معجم الرجال الحدیث، ج۱۷، ص۲۲۳، رقم ۱۱۷۶۲.
  2. ر.ک: رجال النجاشی، ص۴۰۲، رقم ۱۰۶۷ (محمد بن محمد بن نعمان)، آقا بزرگ تهرانی، الذریعة، ج۳، ص۱۷۲.
  3. بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن، ص ۲۴۴.
  4. ر.ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۵۸؛ داوودی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۲۵۴ و ۲۵۵، رقم ۵۴۸؛ بغدادی، هدیة العارفین، ج۶، ص۹ و ۱۰؛ زرکلی، الأعلام، ج۷، ص۹۵؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۵؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۲۹۸، رقم ۱۳۸۶.
  5. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۸۵۵-۸۵۶.