تمیم بن مقبل عجلانی
مقدمه
او صحابی نیست، بلکه ابن حجر[۱] نام او را در قسم سوم کتابش (مخضرمین) آورده است. شهرت او به «ابن مقبل» است، ولی بیشتر منابع، نام پدرش را آبی دانسته‌اند[۲]. یعقوبی[۳] نام وی را ذیل شاعران جاهلی که اسلام را درک کردند، آورده است و ابن حبیب[۴] می‌گوید: وی با دهماء، همسر پدرش ازدواج کرده بود تا اینکه اسلام میان آنان جدایی انداخت. ابن حجر[۵] نیز می‌نویسد: مرزبانی در معجم الشعراء گفته است (نام تمیم در بخش منتشر شده کتاب مرزبانی نیست): او اسلام آورد و بر اهل جاهلیت می‌گریست و ۱۲۰ سال عمر داشت. با این حال گزارش یا دلیلی بر صحابی بودن وی در دست نیست، به ویژه اینکه اطلاعاتی که از وی داریم، مربوط به دور خلافت است. اخبار و تهاجی (مقابله شعری) او با نجاشی شاعر و یاری خواهی او از خلیفه دوم در این موضوع، مشهور است[۶]. ابن مقبل از کسانی است که پس از مرگ عثمان برای او مرثیه گفت[۷] و در خلافت امیرمؤمنان علی(ع)، به نفع معاویه و در پاسخ اشعار نجاشی شیعی، اشعاری سرود[۸]. دیوان وی با این مشخصات منتشر شده است[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ جمحی، ج۱، ص۱۴۳؛ ابن حبیب، ص۳۲۶.
- ↑ یعقوبی، ج۱، ص۲۶۸.
- ↑ ابن حبیب، ص۳۲۶.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۴۹۶.
- ↑ طبری، ج۴، ص۴۲۴.
- ↑ منقری، ص۵۲۶.
- ↑ ماخذ: ابن حبیب بغدادی / المحبر + ابن حجر / الاصابه + طبری / تاریخ+جمحی، محمد بن سلام (م ۲۳۱)، طبقات فحول الشعراء، قاهره، مطبعة المدنی: منقری، نصر بن مزاحم (م ۲۱۲)، وقعة صفین، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴؛ یعقوبی، احمد بن واضح (م ۲۸۴)، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر.
- ↑ صادقی، مصطفی، مقاله «تمیم بن مقبل عجلانی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۲۸۵-۲۸۶.