سوره ضحی
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
«ضحی» به آغاز روز و نورافشانی هنگام برآمدن خورشید گفته می‌شود. ﴿وَالضُّحَى﴾[۱] آیه نخست سوره ضحی و نام سوره قرار گرفته است.
بعضی گفته‌اند: چند روزی به رسول خدا(ص) وحی نشد، به طوری که مردم گفتند خدا با او وداع کرده، در پاسخ شان این سوره نازل شد و خدای تعالی به این وسیله آن حضرت را شاد کرد.
ویژگی‌های سوره ضحی
- یازده آیه، چهل کلمه و ۱۶۵، ۱۷۲ یا ۱۹۲ حرف دارد.
- در ترتیب نزول، یازدهمین سوره (دومین، سومین و چهارمین سوره نیز گفته‌اند) و در قرآن کریم نود و سومین سوره است.
- پس از سوره فجر و پیش از سوره انشراح پیش از هجرت در مکه نازل شد و آیه مدنی ندارد.
- از سُوَر مفصل و از نوع اوساط و بیستمین سوره‌ای است که با سوگند آغاز شد.
- نسخی در آن رخ نداده است.
محتوای سوره ضحی
- ذکر دو سوگند و بشارت به حمایت از پیامبر(ص) و بیان مواهب الهی به آن حضرت؛
- شکرگزاری از نعمت‌های الهی؛
- بیان سه دستور اخلاقی و اجتماعی: رأفت و مهربانی به یتیمان، کمک به نیازمندان و یادکردن از نعمت‌های خدا[۲].[۳]
منابع
پانویس
- ↑ «سوگند به روشنایی روز» سوره ضحی، آیه ۱.
- ↑ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز،جلد۱،صفحه ۵۲۵؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۵؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۷، صفحه ۹۱؛ هاشم‌زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن،صفحه ۵۵۱؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۰؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، جلد۱،صفحه ۱۹۳؛ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن،جلد۲۰،صفحه ۵۲۲.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص:۲۹۸۲.