انسه مولی النبی
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
وی خدمتکار و بنده آزاد شده رسول الله (ص) است. انسه از متولدان «سراة»[۱] بود[۲] که مادری حبشی و پدری از اهل فارس داشت. نام پدرش «کردوی» پسر «اشرنیده» پسر «ادوهر» پسر «مهرادر» پسر کحنکان از نسل «مهگوار» پسر «یوماست» بود[۳]. ابن کثیر[۴] نام پدر انسه را «زیاد» ذکر کرده است، ولی صحابه نگاران به نام پدر او اشاره نکرده و تنها به نام و کنیه وی پرداخته‌اند.
کنیه «انسه»، «ابومِسرَح» و بنا به قولی «ابومسروح» است[۵] که به «ابومشرح» نیز تصحیف شده[۶]، ولی ابن عباس از او با عنوان «ابوانسه» یاد کرده است [۷].
وی از نخستین مهاجرانی بود که در مدینه بر کلثوم بن هدم وارد شد[۸]. انسه افزون بر خدمتکاری، دربان رسول خدا (ص) بود و برای ورود اشخاص، از آن حضرت اذن می‌طلبید، سپس اجازه می‌داد به محضر ایشان شرفیاب شوند[۹]، انسه در شمار پانزده مهاجری بود که رسول خدا (ص) در ماه هفتم هجرت، آنان را به همراه حمزة بن عبد المطلب، به سریه سیف البحر فرستاد[۱۰]. ابن عباس گفته است: در جنگ بدر تعدادی از غلامان رسول خدا (ص) شرکت داشتند که انسه جزء آنان بود و به شهادت رسید[۱۱]. ابن شهاب زهری و ابن اسحاق نیز او را از شهدای بدر شمرده‌اند[۱۲]، اما واقدی و برخی دیگر گفته‌اند: نه تنها شهادت او در بدر برای ما ثابت نیست، بلکه اهل علم گفته‌اند: او در اُحد شرکت کرد و مدتی بعد از احد نیز زنده بود[۱۳]. وی در بدر با حمزة بن عبدالمطلب، زید بن حارثه و ابوکبشه یک شتر داشتند[۱۴]. ابونعیم و برخی دیگر، درگذشت او را در ایام خلافت ابوبکر ذکر کرده‌اند[۱۵]. روایتی از او نقل نشده است[۱۶][۱۷]
منابع
پانویس
- ↑ رشته کوهی مشرف بر عرفه، ر. ک: یاقوت حموی، ج۳، ص۲۰۴.
- ↑ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۳؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۲.
- ↑ طبری، ۳، ص۱۷۱.
- ↑ سیره، ج۴، ص۶۲۰.
- ↑ ابن سعد، ج۳، ص۳۵؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۳؛ ذهبی، ج۳، ص۹۰.
- ↑ ابن سید الناس، ج۲، ص۳۹۸؛ ابن کثیر، سیره، ج۴، ص۶۱۹.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۳.
- ↑ ابن هشام، ج۲، ص۱۲۲؛ ابن سعد، ج۳، ص۳۵.
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۲۴۵؛ ابن عساکر، ج۴، ص۲۵۶؛ ابن کثیر، البدایه، ج۵، ص۳۳۴.
- ↑ واقدی، ج۱، ص۶.
- ↑ واقدی، ج۱، ص۱۵۳.
- ↑ واقدی، ج۱، ص۱۴۶؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۳.
- ↑ واقدی، ج۱، ص۱۵۳؛ بلاذری، ج۱، ص۳۵۵ و ج۲، ص۱۲۰؛ ابن کثیر، البدایه، ج۵، ص۳۳۴.
- ↑ ابن هشام، ج۲، ص۲۶۴؛ واقدی، ج۱، ص۱۴۶.
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۲۴۵؛ ابن ماکولا، ج۱، ص۹۳؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۳.
- ↑ ابن عساکر، ج۴، ص۲۵۶.
- ↑ محمدی، رمضان، مقاله «انسه مولی النبی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۴۸.