ابوشریح خزاعی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابوشریح خزاعی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوشریح خزاعی در تراجم و رجال - ابوشریح خزاعی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| خویلد بن عمرو انصاری | |
|---|---|
 تصویر نمادین جنگ صفین | |
| نام کامل | خویلد بن عمرو انصاری |
| جنسیت | مرد |
| کنیه | ابو شریح |
| از قبیله | بنی‌خزاعه |
| از تیره | بنی‌کعب |
| درگذشت | ۶۸ هجری، مدینه |
| از اصحاب | |
| حضور در جنگ | جنگ صفین |
مقدمه
از تیره بنی‌کعب از خزاعه که به او کعبی نیز گفته‌اند[۱]. نامش را به اختلاف، «خویلد»، «هانیء»[۲]، «کعب»[۳] و «عبدالرحمن»[۴] و نام پدرش را «عمرو» آورده‌اند[۵]. به ابوشریح، «عمرو بن خویلد» نیز گفته شده است[۶]. اما نام درست و مشهور او، همان «خویلد بن عمرو» است و به کنیه شهرت دارد[۷]. وی را از عاقلان أهل مدینه شمرده[۸] و حجازی دانسته‌اند[۹].
وی پیش از فتح مکه اسلام آورد. منابع به شرکت او در فتح مکه تصریح کرده و گفته‌اند در آن روز، یکی از پرچم‌های بنی کعب از خزاعه را حمل می‌کرد[۱۰]. از گزارشی در مغازی برمی‌آید که در صلح حدیبیه نیز حضور داشته است[۱۱].
از زندگی او پس از رحلت رسول خدا (ص) به جز یکی دو گزارش اطلاعی در دست نیست. بنا بر روایتی، ابوشریح در سال سی و هنگام جنگ سعید بن عاص در طبرستان، به کوفه رفت تا از نزدیک شاهد ماجرا باشد. در همین زمان، هنگامی که برخی جوانان کوفه، ابن‌حیسمان خزاعی را محاصره کردند و به قتل رساندند، ابوشریح و پسرش بر ضد محاصره کنندگان شهادت دادند و عثمان دستور داد محاصره کنندگان را مجازات کنند و به قتل برسانند[۱۲]. در روایتی دیگر، هنگامی که عمرو بن زبیر برای کشتن برادرش عبدالله وارد مکه شد، ابوشریح با استناد به سخنی - که در آن رسول خدا (ص) قتال در مکه را حرام اعلام کرده بود. عمرو را از کشتار در مکه نهی کرد[۱۳].
حدیثی نقل شده است که در آن، نافرمان‌ترین مردم به سه دسته تقسیم شده‌اند[۱۴]. برخی این حدیث را به ابوشریح خزاعی نسبت داده‌‍‌اند[۱۵].
درگذشت او را بیشتر به سال ۶۸ آورده‌اند[۱۶] اما برخی به سال ۵۸ گفته‌اند[۱۷] که ابن حجر آن را نادرست می‌داند[۱۸].
از ابوشریح بیست حدیث روایت شده است[۱۹]. وی از رسول خدا و عبدالله بن مسعود روایت نقل کرده، و ابوسعید مقبری، سفیان بن ابی العوجاء و نافع بن جبیر بن مطعم نیز از او روایت کرده‌اند[۲۰][۲۱]
منابع
پانویس
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۲۱؛ خلیفة بن خیاط، ص۱۸۱.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۲۱؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۲۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۵۰.
- ↑ ابن حبان، ج۳، ص۳۵۲؛ طبرانی، ج۲۲، ص۱۸۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۵۰.
- ↑ مزی، ج۲۱، ص۲۹۰.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۲۱؛ طبرانی، ج۲۲، ص۱۸۱؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۲۷؛ ابن عبد البر، ج۴، ص۲۵۰.
- ↑ خلیفة بن خیاط، ص۱۸۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۵۰؛ مزی، ج۲۱، ص۲۹۰.
- ↑ ابن عبد البر، ج۲، ص۳۷.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۵۰.
- ↑ بخاری، ج۳، ص۲۲۴؛ ابن حبان، ج۳، ص۱۱۰؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۵۰.
- ↑ واقدی، ص۸۹۶؛ ابن سعد، ج۴، ص۲۲۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۵۰.
- ↑ واقدی، ص۶۱۶.
- ↑ طبری، ج۴، ص۲۷۳.
- ↑ ابن هشام، ج۴، ص۵۸.
- ↑ ر. ک: احمد بن حنبل، ج۴، ص۳۲؛ ابن ابی عاصم، ج۴، ص۲۸۳.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۱۷۴ و ۱۸۲.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۲۱؛ خلیفة بن خیاط، ص۱۸۱؛ ابن حبان، ج۳، ص۱۱۰؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۲۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۵۰.
- ↑ طبرانی، ج۲۲، ص۱۸۱.
- ↑ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۳۸.
- ↑ ابن حزم، اسماء الصحابة الرواه، ص۱۲۱.
- ↑ مزی، ج۲۱، ص۲۹۰.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «ابوشریح خزاعی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۷۲.