ابوسعید مقبری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ابوسعید مقبری
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابوسعید مقبری
جنسیتمرد
از قبیله
پسر
محل زندگیمدینه
درگذشت۱۲۳ هجری

آشنایی اجمالی

نام وی کیسان و برده ام شریک، از بنوجُندَع یا بنولیث بود[۱]. این دو تیره در یک سلسله نسب قرار دارند جندع بن لیث بن بکر بن عبد مناة[۲]. تنها ابن حجر وی را با تعبیر «له ادراك» در بخش سوم کتابش، ویژه مخضرمین آورده است[۳]. همو به نقل «ابن امین» می‌گوید: «انه ادرك النبي»؛ یعنی از صحابه به شمار می‌رود[۴]، در حالی که او از طبقه اول تابعین مدینه است[۵]. وی را از یاران عباس بن عبدالمطلب شمرده‌‍‌اند[۶]. او را که از امام علی (ع)، عمر و دیگران روایت می‌کرد، ثقه، کثیر الحدیث و صدوق معرفی کرده‌اند[۷].

اربابش وی را به قرار مکاتبه‌ای بر چهل هزار درهم و یک گوسفند در هر عید قربان آزاد کرد. منزل وی نزدیک گورستان بود[۸] و به گفته ابن حبان، شب‌ها در مقابر می‌خوابید [۹] و به گفته ابن حجر، عمر وی را بر حفر قبور گماشت[۱۰] از این‌رو، وی به مقبری شهرت یافت[۱۱]. لقب دیگر او صاحب عباء بود[۱۲]. ابن حبان[۱۳]، این لقب را برای کسان دیگری می‌داند و ابن حجر[۱۴] یک جا با تردید و اظهار جمله «فالله أعلم» از کنار آن گذشته و در جایی دیگر، وی را با این لقب معرفی کرده است[۱۵]. گویند وی در چهار سال پایانی عمر خویش، دچار اختلال حواس و اختلاط در نقل احادیث شده بود[۱۶].

فرزندان وی سعید، عبدالله و عباد بودند که از میان آنان، سعید کثیر الروایه بود و از پدرش نیز روایت می‌کرد[۱۷].

وی در سال یکصد در دوران خلافت عمر بن عبدالعزیز[۱۸] یا ولید بن عبدالملک[۱۹] درگذشت[۲۰]. زمان وفات وی را نیز سال ۱۲۳ در زمان هشام بن عبدالملک[۲۱] و همچنین سال ۱۲۵[۲۲] گفته‌اند. ابن حجر می‌گوید: این، سال وفات سعید بن ابی سعید است که با سال وفات پدرش خلط شده است [۲۳][۲۴]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن ابی‌حاتم، ج۷، ص۱۶۶.
  2. ابن حزم، ص۱۸۰ و ۱۸۳.
  3. ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
  4. ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
  5. ابن سعد، ج۵، ص۶۲ و ۶۳؛ عجلی، ج۲، ص۴۰۵.
  6. ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
  7. ابن سعد، ج۵، ص۶۲ و ۶۳؛ باجی، ج۳، ص۱۲۲۲.
  8. ابن سعد، ج۵، ص۶۳.
  9. مشاهیر، ص۱۱۷.
  10. الاصابه، ج۵، ص۴۸۷؛ تهذیب، ج۸، ص۴۰۷.
  11. ابن سعد، ج۵، ص۶۳؛ ابن قتیبه، ص۵۹۶.
  12. ابن ابی‌حاتم، ج۷، ص۱۶۶؛ مزی، ج۲۴، ص۲۴۰.
  13. الثقات، ج۵، ص۳۴۰.
  14. تهذیب، ج۸، ص۴۰۷.
  15. الاصابه، ج۵، ص۴۸۷.
  16. باجی، ج۳، ص۱۲۲۲.
  17. عجلی، ج۱، ص۴۰۰ و ج۲، ص۱۷.
  18. عبدالعزیز، ص۱۰۱ – ۹۹.
  19. عبدالملک، ص۹۶-۸۶.
  20. ابن قتیبه، ص۴۴۳.
  21. باجی، ج۳، ص۱۲۲۲.
  22. زیلعی، ج۲، ص۱۰۷.
  23. تهذیب، ج۸، ص۴۰۷.
  24. حیدری آقایی، محمود، مقاله «ابوسعید مقبری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۴۲.