سعد بن ابی‌وقاص

مقدمه

ابو اسحاق، سعد پسر ابی وقاص مالک بن وهیب بن عبد مناف از تیره بنی‌زهره قریش و مادرش حمنه دختر سفیان بن امیه^[۱] و در نقلی دختر ابوسفیان بود^[۲]. زمان ولادت سعد و نیز زمان مسلمان شدنش دقیق مشخص نیست. بلاذری ولادتش را عام الفِجار (۲۰ سال پیش از بعثت) دانسته است^[۳].

بنا به نقلی، او هفتمین کسی بود که مسلمان شد و در آن هنگام ۱۹ سال داشت^[۴]؛ اما در نقلی از خود سعد، سومین مسلمان بوده است^[۵]. این گزارش، با آنچه نقل شده که او به دعوت ابوبکر به همراه چند نفر در محضر رسول‌خدا (ص) ایمان آورد^[۶]، با سومی بودن او سازگاری ندارد^[۷].

از نقش سعد تا پیش از هجرتش به مدینه اطلاعی در دست نیست، جز آنکه گفته شده وی زمانی که مشرکان از نماز گزاردن مسلمانان در دره‌ها و به دور از چشم مشرکان مکه آگاهی یافتند و به نزاع آنان با مسلمانان انجامید، سعد بن ابی وقاص با استخوان شتر، ضربتی بر سر مشرکی زد و از همین رو مؤرخان بر این باورند نخستین خونی که به دست مسلمانی ریخته شد، در همین ماجرا و به دست سعد بود^[۸].^[۹]