تفسیر عرفانی در علوم قرآنی
- اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث تفسیر عرفانی است. "تفسیر عرفانی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
تفاسیر عرفانی با تکیه بر تأویل ظواهر آیات و اخذ به باطن نوشته شده‌اند؛ مانند:
- «بیان السعادة فی مقامات العبادة»، اثر سلطان محمد بن محمد جنابذی (گنابادی) (سلطان علیشاه)، مفسر با تمسک به شمار اندکی از روایات اهل بیت(ع) بیشتر به مسائل عرفانی پرداخته است.
- «رحمة من الرحمان فی تفسیر و إشارات القرآن» (تفسیر ابن‌عربی) اثر «ابوبکر محمد بن علی بن محمد»، معروف به «محیی‌الدین بن عربی». این تفسیر از آثار و تألیفات ابن‌عربی گردآوری شده و در واقع تفسیر ملاّ عبدالرزاق کاشانی است.
- تفسیر عاملی به زبان فارسی، اثر ابراهیم موثق عاملی معروف به موثق، در هشت جلد به همت کتابخانه صدوق چاپ شده است. نویسنده با تبیین نظریات و اشارات عرفا، به کتاب خود جنبه تحلیلی داده است.
- «غرائب القرآن و رغائب الفرقان» معروف به «تفسیر نیشابوری»، به قلم «نظام‌الدین حسین قمی نیشابوری» معروف به «نظام نیشابوری» و «نظام اعرج»، به زبان عربی، ده جلد.
- «تفسیر کشف‌الأسرار و عدّة‌الأبرار» معروف به «تفسیر خواجه عبدالله انصاری»، به زبان فارسی، نوشته «ابوالفضل رشیدالدین میبدی» در ده جلد. در این تفسیر، در کنار مباحث ادبی، فقهی و تاریخی، آیات بر مذاق عرفا ترجمه و تأویل شده است.
- «تفسیر تستری»، تألیف «ابو محمد سهل بن عبدالله تستری».
- «حقائق التفسیر» تألیف «ابوعبدالرحمان سُلّمی».
- «لطائف الاشارات» تألیف «ابو القاسم عبدالکریم بن هوازن قشیری».[۱].[۲]
منابع
پانویس
- ↑ ایازی، محمد علی، آشنایی باتفاسیرقرآن، صفحه ۶۰و(۵۸-۴۸۲)و(۴۸-۵۵۴)و۲۲؛ ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، صفحه ۶۲۹و۶۰۳و۵۸۸و۲۱۲؛ معرفت، محمد هادی، التفسیروالمفسرون فی ثوبه القشیب، جلد۲، صفحه ۵۴۰.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۱۷۱۱.