اهداف تربیتی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث اهداف تربیتی است. اهداف تربیتی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اهداف تربیتی در صحیفه سجادیه در حدیث - اهداف تربیتی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

اهداف تربیت

هدف، امری است مورد آگاهی و مطلوب، برانگیزاننده و جهت دهنده به فعل اختیاری که آدمی یا فاعل مختار برای رسیدن به آن تلاش می‌کند. اهداف تربیت به اهداف غایی و میانی قابل تقسیم است. از نظر امام هدف غایی تربیت خود خداوند است و هدف بعثت رسولان و نازل شدن کتب آسمانی معرفت خداوند است و از آنجا که خداوند کمال مطلق و جمیل علی‌الاطلاق است، کعبه آمال همه موجودات و غایت همه سلسله کائنات و مقصد عالی انسان است. همه تهذیب و تعلیم‌ها و همه کوشش‌ها برای این است که انسان‌ها را از ظلمات به نور برساند و غیر از خداوند نوری نیست. غایت تربیت، حرکت در صراط مستقیم و انتهای این صراط مستقیم، الله است. مقصد قرآن و حدیث تصفیه عقول و تزکیه نفس و مقصد این دو مقصد اعلای توحید است.

در زمینه اهداف میانی حضرت امام، اهداف متعددی را بیان می‌کند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: شکوفایی فطرت: انسان بر فطرت توحیدی خلق شده است؛ اما این فطرت توحیدی می‌بایست شکوفا گردد. یکی از اهداف تربیت شکوفایی فطرت است، همچنان که تربیت ناصحیح می‌تواند جلوی شکوفایی آن را بگیرد. الهی شدن انسان: تمام کوشش انبیاء به عنوان مربیان بشر این بود که انسان طبیعی را به انسان الهی مبدل کند.

توجه دادن به فضائل روحی و معنوی: اساس تربیت دینی توجه دادن افراد به فضائل روحی و معنوی و توسعه دادن نظرهای محدود آنان از چهار دیواری کوچک جهان مادی به یک فضای غیرمتناهی است. رشد جامع انسان: انسان دارای بعد طبیعی، برزخی، روحانی، عقلانی و الهی است و همه اینها به صورت ناقص در او وجود دارد و در پرتو تربیت تکمیل می‌گردد. بنابراین هدف تربیت، پرورش انسان در ابعاد مختلف است. تجلی انسان کامل: هدف تربیت این است که ظرفیت بالای انسان و برتری او بر دیگر موجودات محقق شود و انسان کامل تجلی یابد.

منابع

1. همت‌بناری، علی، مقاله «نظام تربیتی اسلام»، منظومه فکری امام خمینی