امت وسط عبارت است از گروه معتدل، نیکو و پسندیده به‌کار می‌رود. امّت وسط در قرآن: ﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ[۱] به گروهی گفته شده که از خطا و لغزش مصون بوده، واسطه بین پیامبر(ص) و مردم و بر اعمال مردم گواه‌اند.

معناشناسی

واژه امّت به معنای گروهی است که دارای وجه مشترک مانند زبان، مکان و دین واحد باشند[۲]. وسط را در لغت به معتدل، میانه[۳]، میان دو چیز[۴]، آنچه دارای دو طرف مساوی باشد[۵] یا به لوازم این معانی یعنی، نیکو، پسندیده و خیر[۶] تفسیر کرده‌اند، بنابراین، ترکیب وصفی «امّت وسط» در گروه معتدل، نیکو و پسندیده به‌کار می‌رود[۷].

امت وسط در قرآن

قرآن کریم، امت اسلام را به نام «امت وسط» نامیده است: ﴿وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا[۸]، این تعبیر، تعبیر فوق‌العاده‌ای است. امت و قوم و جمعیتی که واقعاً و حقیقتاً دست‌پرورده قرآن کریم باشند، از افراط و تفریط، از کندروی و تندروی، از چپ‌روی و راست‌روی، از همه اینها برکنارند[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. «و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد» سوره بقره، آیه ۱۴۳.
  2. مفردات، ص۸۶؛ نثر طوبی، ج ۱، ص۳۷؛ مجمع‌البحرین، ج ۱، ص۱۰۶ ـ ۱۰۷، «امة».
  3. مجمع البحرین، ج ۴، ص۴۹۸؛ الصحاح، ج ۳، ص۱۱۶۷؛ اقرب‌الموارد، ج ۵، ص۷۶۵، «وسط».
  4. مجمع‌البیان، ج۱، ص۴۱۴؛ التحقیق، ج۱۳، ص۹۹، «وسط».
  5. مفردات، ص۸۶۹، «وسط».
  6. القاموس المحیط، ج ۱، ص۹۳۲، «وسط»؛ المنجد،، ص۹۰۰.
  7. ربانی، سید جعفر، مقاله «امت»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۴.
  8. «و بدین گونه شما را امّتی میانه کرده‌ایم تا گواه بر مردم باشید و پیامبر بر شما گواه باشد» سوره بقره، آیه ۱۴۳.
  9. اسلام و مقتضیات زمان، جلد اول، ص۶۹.
  10. زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۱۳۱.