بحث:امام جواد در تاریخ اسلامی

مقدمه

ابوجعفر محمد بن علی ماه رمضان ۱۹۵ در مدینه متولد شد (و به نظر برخی تولد ایشان در ۱۰ رجب بوده است) و در سن ۲۵ سالگی در آخر ذی قعده سال ۲۲۰ در بغداد از دنیا رفت[۱]. قبرش در مقابر قریش در کنار قبر جدش موسی بن جعفر (ع) است. معتصم در اول این سال، حضرت را به بغداد فراخواند و ایشان همانجا درگذشت[۲]. مادرش کنیزی به نام سبیکه نوبیه[۳] و گفته شده نامش خیزران و از خاندان ماریه قبطیه بود[۴]. محمد بن سنان در روایتی، درگذشت حضرت را در روز سه شنبه ششم ذی حجه سال ۲۲۰ ذکر کرده است[۵]. از کافی استفاده می‌شود که حضرت دو بار به بغداد فراخوانده شده است. اسماعیل بن مهران می‌گوید بار اول درباره جانشین حضرت پرسیدم، فرمود: وقت آن نرسیده و بار دوم که معتصم حضرت را خواست، حضرت گریه کرد، به گونه‌ای که محاسنش خیس شد و فرمود: جانشین من فرزندم علی است[۶]. کلینی بخشی از فضایل حضرت را در باب “اشاره و نص بر ابو جعفر ثانی[۷] و باب شناخت مدعی محق و مبطل در امامت[۸] نقل کرده است[۹].

مقدمه

امام ابوجعفر ثانی محمد بن علی(ع) ملقب به ابن‌الرضا[۱۰]، جواد و تقی، نهمین پیشوای معصوم شیعیان است[۱۱] که در ماه رمضان سال ۱۹۵ هجری در مدینه متولد شد (و به نظر برخی تولد ایشان در ۱۰ رجب بوده است). پدر ایشان امام علی بن موسی الرضا(ع) است و مادرشان به نام‌های ریحانه، سکینه[۱۲]، سبیکه و خیزران خوانده شده و گفته شده وی از خاندان ماریه قبطیه از همسران پیامبر اکرم(ص) بوده است[۱۳] و فاضل‌ترین بانوی زمان خود بود[۱۴]. امام جواد(ع) در رجب (دهم رجب) یا رمضان سال ۱۹۵ هجری در مدینه زاده شد[۱۵] و هفت سال و چند ماه زمان حیات پدر خود را درک کرد[۱۶]. دوران امامت ایشان که در خردسالی به امامت رسید، نزدیک به نوزده سال بود[۱۷].[۱۸]

پانویس

  1. شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶، ص۹۰؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۹۲.
  2. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۹۲.
  3. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۹۲.
  4. شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶، ص۹۰؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۹۲.
  5. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۹۷.
  6. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۳.
  7. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۲.
  8. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۵۳.
  9. اکبر ذاکری، علی، درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ص ۲۷۷.
  10. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۹۴؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب ج۴، ص۳۸۸.
  11. طبری امامی، محمدبن جریر، دلائل الامامه، ص۳۹۶؛ اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج۳، ص۱۳۵ ـ ۱۳۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، ج۵۰، ص۱ و ۱۲ ـ ۱۳.
  12. طبری امامی، محمدبن جریر، دلائل الامامه، ص۳۹۶.
  13. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۹۲؛ اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ج۳، ص۱۳۵ و ۱۳۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، ج۵۰، ص۱ ـ ۲.
  14. مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، ص۲۱۶.
  15. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۹۲؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۷۳؛ طوسی، مصباح‌المتهجد، ج۲، ص۸۰۵.
  16. طبری امامی، محمدبن جریر، دلائل الامامه، ص۳۹۴.
  17. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۹۷.
  18. رضوی، سید عباس، مقاله «محمد بن علی»، دانشنامه امام خمینی ج۹ ص ۱۴۴؛ اکبر ذاکری، علی، درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ص ۲۷۷.
بازگشت به صفحهٔ «امام جواد در تاریخ اسلامی».