بعثت در فقه سیاسی

مقدمه

بَعْث: برانگیختن[۱]، تهییج، فرستادن، برپاداشتن مردگان، بیدار کردن[۲]، ارسال و اعزام‌ کردن [۳]، خارج‌شدن (لازم)، مسلط یا مستولی‌کردن (متعدی به علی) جعل و قرار دادن[۴].  لَقَدْ مَنَّ الله عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ [۵].

بعثت انبیا از سنن و قوانین قطعی الهی است که جوامع بشری را در اعصار گذشته دچار تحولات عظیم سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نموده است و نقاط عطف تاریخ بشری، دوران انبیا و رسولان الهی بوده است. اولین هدف ارسال رُسل دعوت به بندگی خدای تعالی و ترک فرمانبرداری از طاغوت و دوری از ضلالت و گمراهی است[۶].

از غایات بعثت رسول اکرم (ص) در قرآن به سه محور اشاره شده است: "تلاوت آیات قرآن برای هدایت و ارشاد مردم، تزکیه قلوب امّت اسلامی به ایمان و تطهیر آنان از پلیدی کفر و گناه و مفاسد جاهلیت، تعلیم قرآن و سنت برای آموزش قوانین الهی، احکام شرعی و حکمت‌ها و اسرار باطنی قرآن"[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۲۳۴.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۹۵.
  3. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۸.
  4. محمود سرمدی، “بعث”، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۳۷۷-۳۷۸.
  5. «بی‌گمان خداوند بر مؤمنان منّت نهاد که از خودشان فرستاده‌ای در میان آنان برانگیخت» سوره آل عمران، آیه ۱۶۴.
  6. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۴، ص۱۳۶.
  7. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۸، ص۱۸۶.
  8. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۱۴۶.