حارث بن عقبة بن قابوس مزنی
آشنایی اجمالی
وی از قبیله مزینه، از عرب‌های شمالی و مضری است[۱]. بیشتر صحابه نویسان از او یاد کرده و یک گزارش درباره پذیرش اسلام و چگونگی شهادتش را ثبت کرده‌اند. گزارش چنین است که حارث بن عقبه همراه عمویش وهب بن قابوس، با گوسفندان خود از کوه‌های مزینه[۲] برای دیدار با پیامبر به مدینه آمد که مدینه را خالی یافتند؛ زیرا که مردم برای نبرد احد به بیرون شهر رفته بودند. حارث بن عقبه و عمویش در این زمان اسلام آورده و به منطقه أحد نزد رسول خدا (ص) رفتند و با مشرکان به جنگ پرداخته و هر دو در همین نبرد به شهادت رسیدند[۳]. بنا به گزارش تکمیلی، از این دو نفر، ابتدا وهب با اجازه رسول خدا (ص) به نبرد پرداخت و به شهادت رسید و پس از آن حارث بن عقبه از آن حضرت رخصت خواست و در میدان جنگ به شهادت رسید[۴].
ابن عبدالبر[۵]، برای وی عنوان مستقلی قرار داده و حادثه حضور او نزد پیامبر و شهادتش را گزارش کرده است. ابن اثیر[۶]، همان مطالب ابن عبدالبر را آورده و افزوده‌ای ندارد. ابن حجر[۷]، نیز نام او را در بخش اول الاصابه (صحابه) آورده است. شهادت و رشادت این دو مزنی تعجب مسلمانان را برانگیخت چنان که عمر بن خطاب، می‌‌گفت: بهترین و خوشایندترین مرگ برای وی، مرگ آن دو مزنی است[۸]. بعدها همین خاطره که در ذهن سعد بن ابی وقاص که خود شاهد حادثه بود، جای گرفته بود، با دیدن یک فرد مزنی زنده شد و از رشادت آن مرد مزنی در جنگ احد یاد کرد[۹]. نام این دو در فهرستی که از شهدای اُحد ارائه می‌شود، ثبت است[۱۰].[۱۱]
جستارهای وابسته
- مزینه (قبیله)
- وهب بن قابوس مزنی (عمو)
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۸۰.
- ↑ محل سکونت مزینه، میان مدینه و وادی القری قرار داشت؛ کحاله، عمر رضا، معجم قبائل العرب، ج۳، ص۱۰۸۳.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۴، ص۱۸۷؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۱.
- ↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۲۷۵.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۱.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۲۴.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۳۶۱.
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۳۹۸.
- ↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۲۷۶.
- ↑ واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۰۹.
- ↑ داداش نژاد، منصور، مقاله «حارث بن عقبة بن قابوس مزنی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۸۰.