حسن بن راشد (راوی امام رضا)

آشنایی اجمالی

در روایت امام رضا(ع) به همین عنوان ذکر شده، و حسن بن راشد نام دو نفر می‌باشد که هر دو از معاصران امام(ع) هستند، و معلوم نیست کدام یک از آنها راوی آن حضرت می‌باشند. بعضی از علمای رجال آن دو را به هم اشتباه کرده و ترجمه آنها را به هم آمیخته‌اند.

شیخ طوسی در رجال خود او را از اصحاب حضرت رضا و امام جواد و امام هادی(ع) ذکر کرده و گفته: حسن بن راشد مکنی به «ابوعلی» از موالیان آل مهلب بود و در بغداد اقامت داشت، او از ثقات اهل حدیث به شمار می‌رود، و در فهرست گوید: حسن بن راشد کتابی دارد که علی بن سندی از وی روایت می‌کند، و در جای دیگر گوید او کتابی هم به نام راهب و راهبه دارد.

نجاشی گوید: حسن بن راشد طفاوی در نقل روایات از ضعفا به شمار می‌رود، او کتابی به نام نوادر دارد که خوب نوشته شده و کثیرالعلم می‌باشد، علی بن سندی کتاب را از وی روایت می‌کند، علامه حلی نیز او را در قسم اول خلاصه نقل کرده و او را از یاران امام جواد(ع) می‌داند، ولی در قسم دوم گوید: حسن بن راشد طفاوی از اهل بصره است و ضعیف می‌باشد.

ابن غضائری گفته: حسن بن راشد طفاوی از راویان ضعیف روایت کرده و ضعفاء هم از او نقل حدیث کرده‌اند، او فاسد المذهب بود، و نیز گفته: حسن بن راشد از کارگزاران و موالیان منصور بوده و از امام صادق و ابوالحسن موسی(ع) روایت می‌کند ولی در روایت ضعیف است، برقی در رجال خود گفته: او وزیر مهدی و موسی هادی و هارون الرشید بوده است.

همان‌گونه که در آغاز گفته شد حسن بن راشد نام دو نفر می‌باشد، یکی از آنها حسن بن راشد که ثقه و مورد اطمینان است، و علما از وی تجلیل کرده‌اند، دومی حسن بن راشد طفاوی از اهل بصره که ظاهراً وزیر خلفای بنی عباس بوده تضعیف شده و به روایات و کتب او اعتمادی نکرده‌اند و اخبار و آثار او را مورد عمل قرار نداده‌اند. او دو حدیث از امام رضا(ع) روایت کرده، او می‌گوید: از امام رضا(ع) از تکبیرة الاحرام پرسیدم فرمودند: هفت تکبیر است، گفتم: روایت شده که رسول اکرم(ص) یک تکبیر می‌‌گفتند، فرمود: رسول خدا یک تکبیر را بلند و بقیه را آهسته می‌گفتند.[۱]

منابع

پانویس