مقدمه

بیشتر عمر قتبان، معاصر با دولت معین بوده است. آنها در جنوب غربی شبه جزیره و کنار حضرموت ساکن بودند. آنچه از منابع قدیم عربی به دست ما رسیده این است که آنها از قبایل حمیر بوده‌اند و قتبان، نام مکانی در عدن بوده است[۱].

در تاریخ قیام و فروپاشی این دولت اختلاف است. ابتدای قتبان را از ۱۰۰۰ تا ۶۴۵ ق. م و فروپاشی آنها را حداکثر تا ۱۴۰ یا ۱۴۶ ق. م برشمرده‌اند[۲].

حاکمان این دولت، در ابتدا لقب حکام سبئی (مکرب) را بر خود نهادند؛ اما با پیشرفت بیشتر کار، خود را "ملک" نامیدند[۳] و "تمنع" را به پایتختی گزیدند[۴]. کتیبه‌های به دست آمده از این دوره، نشانگر این مطلب است که قوانین جزایی مفصلی در قلمرو این حکومت برقرار بوده است؛ به ویژه در زمان پادشاهی "یدع اب زبیان بن شهر"[۵].

طبق قوانین قتبان، پادشاه، تنها مرجع دولتی بود که می‌توانست قوانین را ابلاغ و بر اجرای آن نظارت کند[۶].

از جمله شهرهای بزرگ این دولت، علاوه بر تمنع، می‌توان به کحلان، شور و حرب اشاره کرد[۷].[۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. خیرالدین زرکلی، الأعلام، ج۷، ص۲۷۹.
  2. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۷۸.
  3. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۷۹.
  4. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۲۲۳.
  5. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۹۲.
  6. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۹۲.
  7. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۲۲۳-۲۳۰.
  8. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، دولت‌های عرب جاهلی، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۳۶۷.