سوره کوثر
این مدخل زیرشاخهٔ بحث سوره است. سوره کوثر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سوره کوثر در علوم قرآنی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
«کوثر» صیغه مبالغه از ماده «کثر» است و با ماده و هیئت بر کثرت دلالت می‌کند و منظور، نعمت‌های بی‌شمار خداوند به پیامبر (ص) است که مصداق کامل آن، وجود مبارک حضرت فاطمه (س) است. اقامه نماز و قربانی در إزای نعمت‌ها دستور خداوند به پیامبر (ص) در این سوره است.
خداوند در این سوره بسیار کوتاه که خود معجزه‌ای است، منتی بر رسول خدا (ص) نهاده به این که به آن جناب کوثر داده، و این بدان منظور است که آن جناب را دلخوش سازد و بفهماند که آن کس که به وی زخم زبان می‌زند که اولاد ذکور ندارد و اجاق کور است، خودش اجاق کور است، و این سوره کوتاه‌ترین سوره قرآن است.
روایات در این که آیا این سوره در مکه نازل شده و یا در مدینه مختلف است، گفته شده: ظاهرش این است که در مکه نازل شده؛ بعضی از مفسران به منظور جمع بین دو دسته روایات گفته‌اند: ممکن است دونوبت نازل شده باشد یکی در مکه و بار دیگر در مدینه.
در اینکه منظور از کوثر، نهری در بهشت، حوضی در محشر، ذریه و فرزندان زیاد، عالمان امت، نبوت و قرآن، علم و حکمت یا... است، نظریه‌های گوناگونی وجود دارد. منظور هرکدام باشد، این خیر کثیر را خداوند به پیامبر (ص) عطا کرده و نام سوره از این لفظ گرفته شده است.
ویژگی‌های سوره کوثر
- سه آیه، ده کلمه و ۴۲ یا ۴۳ حرف دارد.
- در ترتیب نزول، پانزدهمین و در قرآن کریم یکصد و هشتمین سوره است.
- پس از سوره عادیات و پیش از سوره تکاثر و (پیش از هجرت) در مکه نازل شد و هیچ آیه مدنی ندارد. برخی گفته‌اند این سوره مدنی است.
- از سوره‌های مفصّل و از نوع قصار آن و کوتاه‌ترین سوره قرآن است.
- از سُوَر جمعی‌النزول است.
- نسخی در آن رخ نداده است.
منابع
پانویس
- ↑ «ما به تو «کوثر» دادیم» سوره کوثر، آیه ۱.
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰،صفحه ۳۷؛ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱،صفحه ۶۱۱؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۷،صفحه ۳۶۷؛ هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۶۱۱؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۵؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۱،صفحه ۱۹۳.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص۳۰۴۰.