سوره تکاثر
این مدخل زیرشاخهٔ بحث سوره است. سوره تکاثر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: سوره تکاثر در علوم قرآنی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
«تکاثر» به معنای افتخار به فزونی ثروت و عزّت است. مشرکان برای اثبات عظمت خود از جهت تعداد حتی مرده‌های خود در گورستان را هم به‌شمار می‌آوردند. در دو آیه اول این سوره، افتخار کردن به کثرت اموال، قوم و قبیله و عزت اجتماعی نکوهش شده است؛ به همین مناسبت نام «تکاثر» برای این سوره برگزیده شده است.
این سوره مردم را به شدت توبیخ می‌کند بر این که با تکاثر ورزیدن و مسابقه گذاشتن در جمع مال، اولاد و یاوران از خدای تعالی و از سعادت واقعی خود بی‌خبر مانده و از تبعات و آثار سوء و خسران‌آور این سرگرمی غفلت ورزیده‌اند. و اینان را تهدید می‌کند که بزودی نتیجه سرگرمی‌های بیهوده خود را می‌بینند، و از این نعمت‌ها که در اختیارشان گذاشته شده تا شکرش را بجای آورند بازخواست می‌شوند، که چرا نسبت به شکرگزاری از خدا خود را به نادانی زدند، و به کارهای بیهوده سرگرم شدند، و نعمت خدا را با کفران مقابله نمودند.
ویژگی‌های سوره تکاثر
- هشت آیه، ۲۸ کلمه و ۱۲۰ یا ۱۲۳ حرف دارد.
- در ترتیب نزول، شانزدهمین و در ترتیب قرآن کریم یکصد و دومین سوره قرآن و پس از سوره کوثر و پیش از سوره ماعون نازل شده است.
- قبل از هجرت در مکه نازل شد. برخی مفسران آن را مدنی دانسته‌اند. گفته شده: مکی بودن این سوره با توجه به محتوا و سیاق آن قوی‌تر به نظر می‌رسد.
- از نظر حجم از سوره‌های مفصّل و از گروه قصار آن است.
- نسخی در این سوره نیست.
محتوای سوره
- ترسیم چهره متکاثران و زراندوزان فخرفروش و توبیخ آنان؛
- اشاره به پشیمانی و پی‌بردن انسان به مفاسد تکاثر و تفاخر در پایان عمر؛
- اموال و اولاد نعمت الهی‌اند، نه وسیله مباهات و فخرفروشی[۱].[۲]
منابع
پانویس
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰، صفحه ۳۵۰؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، صفحه ۲۷؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، صفحه ۳۱۵؛ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۵۴۰؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۰؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۳.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص:۲۸۳۸.