صلاح

مقدمه

«صلاح» ضد فساد؛^[۱] به معناى نیکى کردن و نیکوکار گشتن^[۲] است. و صالح کسى است که انجام دهنده صلاح و ملازم و متمسک به آن باشد.^[۳] برخى گفته‌اند: صالحان کسانى‌اند که در علم و ایمانشان به خدا و آنچه از نزد خدا آمده و نیز در صداقت، شهادت و توبه آنان خللى وارد نشده باشد و تمام عمر خود را در طاعت خدا و اموالشان را در راه رضاى او صرف نمایند.^[۴].^[۵]

صالحان از دیدگاه قرآنی

در آیاتی از قرآن کریم، واژه‌های صالحین و صالحون بکار رفته است. به این نکته باید توجه داشت که صالح بودن و در زمره آنان قرار داشتن، غیر از انجام دادن عمل صالح است. در آیه ۹ سوره عنکبوت مى خوانیم: ﴿وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِي الصَّالِحِينَ﴾^[۶]

مقام صالحان

مقام صالحان، چنان ارجمند است که خداوند در قرآن کریم، پیامبرانى چون حضرت ابراهیم، حضرت اسحاق، حضرت یعقوب،^[۷] حضرت لوط،^[۸] حضرت اسماعیل، حضرت ادریس و حضرت ذوالکفل(ع)^[۹] را از صالحان دانسته است.

نیز به این نکته هم باید توجه داشت که صالحان داراى مراتب‌اند؛ به این معنا که شامل انبیا و غیر ایشان مى شود.^[۱۰]

فضایل صالحان

اهل امر به معروف و نهی از منکر
اهل ایمان
اهل بندگی خدا
بهره مندی از رحمت و تفضل و ولایت و نعمت الهی
اهل صبر
اهل بهشت و...^[۱۱]

منابع

هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، فرهنگ قرآن ج۱۸

پانویس

↑ لسان العرب، ج۷، ص۳۸۴.
↑ فرهنگ فارسى، ج۲، ص۲۱۵۸، «صلاح».
↑ مجمع البیان، ج۳-۴، ص۱۱۱.
↑ روح المعانى، ج۴، جزء۵، ص۱۱۴.
↑ هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص ۲۰۹و۲۲۰.
↑ «و آنان را که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند بی‌گمان در زمره شایستگان درمی‌آوریم» سوره عنکبوت، آیه ۹.
↑ ﴿وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ نَافِلَةً وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِحِينَ﴾ «و اسحاق را و افزون بر آن (نوه‌اش) یعقوب را به او بخشیدیم و همه را (مردمی) شایسته کردیم» سوره انبیاء، آیه ۷۲.
↑ ﴿وَأَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ﴾ «و او را در (پناه) بخشایش خویش درآوردیم که او از شایستگان بود» سوره انبیاء، آیه ۷۵.
↑ ﴿وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِنَ الصَّابِرِينَ * وَأَدْخَلْنَاهُمْ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُمْ مِنَ الصَّالِحِينَ﴾ «و اسماعیل و ادریس و ذو الکفل را (یاد کن) که همه از شکیبایان بودند * و آنان را در بخشایش خویش در آوردیم؛ بی‌گمان آنها از شایستگان بودند» سوره انبیاء، آیه ۸۵و۸۶.
↑ هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص ۲۰۹و۲۲۰.
↑ هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص ۲۰۹و۲۲۰.

[1] لسان العرب، ج۷، ص۳۸۴.

[2] فرهنگ فارسى، ج۲، ص۲۱۵۸، «صلاح».

[3] مجمع البیان، ج۳-۴، ص۱۱۱.

[4] روح المعانى، ج۴، جزء۵، ص۱۱۴.

[5] هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص ۲۰۹و۲۲۰.

[6] «و آنان را که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند بی‌گمان در زمره شایستگان درمی‌آوریم» سوره عنکبوت، آیه ۹.

[7] ﴿وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ نَافِلَةً وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِحِينَ﴾ «و اسحاق را و افزون بر آن (نوه‌اش) یعقوب را به او بخشیدیم و همه را (مردمی) شایسته کردیم» سوره انبیاء، آیه ۷۲.

[8] ﴿وَأَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ﴾ «و او را در (پناه) بخشایش خویش درآوردیم که او از شایستگان بود» سوره انبیاء، آیه ۷۵.

[9] ﴿وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِنَ الصَّابِرِينَ * وَأَدْخَلْنَاهُمْ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُمْ مِنَ الصَّالِحِينَ﴾ «و اسماعیل و ادریس و ذو الکفل را (یاد کن) که همه از شکیبایان بودند * و آنان را در بخشایش خویش در آوردیم؛ بی‌گمان آنها از شایستگان بودند» سوره انبیاء، آیه ۸۵و۸۶.

[10] هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص ۲۰۹و۲۲۰.

[11] هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، فرهنگ قرآن، ج۱۸، ص ۲۰۹و۲۲۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]