مقدمه

طشت‌گذاری مراسم سنّتی در عزاداری ایّام عاشورا که عمدتا در شهرستان اردبیل برگزار می‌‌شود و طشت‌های آب را در مساجد و حسینیّه‌‌ها می‌‌آورند و رمزی از "فرات" است. "... نشانه‌‌ها و مظاهری که نمایندۀ محیط خاصّ است، مثل وجود طشت آب و چند ساقۀ گیاه، به نشانۀ رودخانه و نخلستان..."[۱]. این نشان می‌‌دهد که در تعزیۀ عاشورا، استفاده از سمبل‌ها رواج داشته و دارد. در توضیح بیشتر این سنّت مرسوم در اردبیل، در مطبوعات نوشتند: "این مراسم از سه روز مانده به محرّم در مسجد جامع، مسجد اعظم و سپس در مساجد دیگر اجرا می‌‌شود. طشت‌ها را بالای سر‌ها می‌‌گیرند و مسجد را دور می‌‌زنند، سپس در داخل آنها آب می‌‌ریزند. مردم دست به طشت و آب آن می‌‌زنند و نوعی بیعت با امام حسین(ع) است و حمایت از عباس(ع). آب طشت‌ها را مردم در شیشه‌هایی برای شفا و تبرّک بر می‌‌دارند.

این سنّت از حادثۀ جوانمردانۀ آب دادن امام حسین(ع) به سپاه حرّ در روز ۲۷ ذی‌حجّه گرفته شده که آب مشک‌ها را در طشت‌ها ریختند و تمام لشکر حرّ و اسبان آنها را سیراب کردند. این سنّت سمبولیک، تأسّی از اقدام سالار شهیدان است"[۲]. به این مراسم، "طشت گردانی" هم می‌‌گویند[۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. فصلنامه هنر، شماره ۲، ص۱۶۳؛ مقاله «پژوهشی در تعزیه».
  2. روزنامه «رسالت» (۷۲/۴/۳)، ص۵ گزارش «شوق کربلا».
  3. گزارشی از این مراسم در اردبیل، در کیهان (۷۳/۴/۲)، ص۱۷ چاپ شده است.
  4. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۲۹۴.