علم غیب غیر معصوم

مقدمه

قرآن افزون بر انبیا، شخصیت‌های متعددی از غیر انبیا را نیز بر می‌شمارد که صاحب علم لدنّی و به اذن خدا آگاه از اسرار غیب و صاحب کرامت بودند؛ مانند:

آصف بن برخیا: با اینکه وزیر سلیمان (ع)، صاحب نبوت و رسالت نبود، دارای علم الهی و کرامت و اختیارات فرابشری بود. او در یک پلک زدن، تخت بلقیس را از دیار سبا انتقال داد و نزد سلیمان حاضر کرد. قرآن گوید: قَالَ الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ ^[۱]. قرآن آشکارا علم الهی و خارق‌العاده را به وی نسبت می‌دهد.
حضرت مریم (س): به تصریح قرآن مریم با فرشتگان مرتبط بود و علم غیب می‌دانست و پیشاپیش از تولد فرزندی بدون پدر و صاحب نبوت خبر می‌داد: وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ *... إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ ^[۲].
حضرت خضر (ع): او در دیدگاه مشهور جزء پیامبران نیست و به نص قرآن دارنده علم لدنّی و الهی بود: آتَيْنَاهُ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنَا وَعَلَّمْنَاهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْمًا ^[۳].
حضرت لقمان: خداوند وی را صاحب حکمت و دانش الهی می‌داند: وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ ^[۴]»^[۵]

پرسش مستقیم

آیا غیر معصوم می‌تواند از غیب آگاهی پیدا کند؟ (پرسش)

منابع

علی‌پور وحید، حسن، مکتب در فرآیند نواندیشی

پانویس

↑ «آن که دانشی از کتاب (آسمانی) با خویش داشت گفت: من پیش از آنکه چشم بر هم زنی آن را برایت می‌آورم» سوره نمل، آیه ۴۰.
↑ «و آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را برگزید و پاکیزه داشت و بر زنان جهان برتری داد *... آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را به کلمه‌ای از خویش نوید می‌دهد (که) نامش مسیح پسر مریم است، در این جهان و در جهان واپسین آبرومند و از نزدیک‌شدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۲-۴۵.
↑ «و بنده‌ای از بندگان ما (خضر) را یافتند که به او از نزد خود بخشایشی داده و او را از پیش خویش دانشی آموخته بودیم» سوره کهف، آیه ۶۵.
↑ «و به راستی ما به لقمان فرزانگی داده‌ایم» سوره لقمان، آیه ۱۲.
↑ علی‌پور وحید، حسن، مکتب در فرآیند نواندیشی، ص ۵۹.

[1] «آن که دانشی از کتاب (آسمانی) با خویش داشت گفت: من پیش از آنکه چشم بر هم زنی آن را برایت می‌آورم» سوره نمل، آیه ۴۰.

[2] «و آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را برگزید و پاکیزه داشت و بر زنان جهان برتری داد *... آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را به کلمه‌ای از خویش نوید می‌دهد (که) نامش مسیح پسر مریم است، در این جهان و در جهان واپسین آبرومند و از نزدیک‌شدگان (به خداوند) است» سوره آل عمران، آیه ۴۲-۴۵.

[3] «و بنده‌ای از بندگان ما (خضر) را یافتند که به او از نزد خود بخشایشی داده و او را از پیش خویش دانشی آموخته بودیم» سوره کهف، آیه ۶۵.

[4] «و به راستی ما به لقمان فرزانگی داده‌ایم» سوره لقمان، آیه ۱۲.

[5] علی‌پور وحید، حسن، مکتب در فرآیند نواندیشی، ص ۵۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]