عمل در فقه سیاسی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث عمل است. عمل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عمل در قرآن - عمل در حدیث - عمل در نهج البلاغه - عمل در اخلاق اسلامی - عمل در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
فعل عمدی و اختیاری[۱]، صورت خارجی فعل[۲]، کردار و کنش و کار کردن[۳].
﴿كَذَلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ﴾[۴].
رابطه علم، عمل و قدرت به عنوان مثلثی که در حیات انسان نقشی اساسی در رویکرد و رفتار او ایفا می‌کند، از بحث‌های مهم انسان‌شناسی است. علم انسان با اراده و اختیار او، با توانایی و قدرت، به او امکان عمل اختیاری می‌دهد و تفاوت انسان و حیوان در همین است که عمل انسان از علم و اراده او سرچشمه می‌گیرد؛ ولی در مورد حیوان عمل در غریزه منشأ دارد.
از ارکان ایمان، عمل صالح است که مرحله اول از مراحل کمال و سعادت انسان است: ﴿فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا﴾[۵]. نقطه تلاقی دنیا و آخرت در قرآن کریم عمل است، آنچه در آخرت از آن بازخواست خواهد شد، عمل انسان در ابعاد فردی و اجتماعی است ﴿لَا تَعْتَذِرُوا الْيَوْمَ إِنَّمَا تُجْزَوْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾[۶].[۷]
آیه شریفه ﴿جَزَاءً وِفَاقًا﴾[۸] هماهنگی و همانندی جزای اخروی را با عمل انسان در دنیا بیان می‌کند[۹]. اعتقاد به این اصل از اصول راهنمای اخلاقی در رفتار اجتماعی و سیاسی انسان است که می‌تواند تقوای سیاسی و اجتماعی را در جامعه قرآنی تضمین نماید.[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۸۷.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۲۲۴.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۹.
- ↑ «بدینسان ما کردار هر امتی را (در دیدشان) آراسته‌ایم» سوره انعام، آیه ۱۰۸.
- ↑ «هر کس به لقای پروردگارش امید دارد باید کاری شایسته کند» سوره کهف، آیه ۱۱۰.
- ↑ «ای کافران! امروز پوزش نخواهید که تنها (برای) آنچه می‌کرده‌اید کیفر می‌بینید» سوره تحریم، آیه ۷.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص۳۳۵.
- ↑ «به کیفری برابر (با کردار آنان)،» سوره نبأ، آیه ۲۶.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲۰، ص۱۶۸.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۲۶-۴۲۷.